Sa realizacijom sporazuma koga su ovih dana potpisali načelnici opština Rogatica, Sokolac i Han-Pijesak o uplati po 4.000 KM okončaće se višegodišnja aktivnost na brendiranju Romanijskog skorupa-kajmaka.
Sve je počelo prije više od 10 godina od kada je pokrenuta inicijativa da se brendira autohtoni romanijski skorup-kajmak koji se proizvodi u skoro svakom domaćinstvu koje gaji muznu stoku na širem području Romanije i susjednih planina Devetak, Sjemeć, Jahorina, Trebević i Ozren, piše portal 058.ba.
Već na startu pošlo se od toga, kažu u Resoru za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi pri Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS – Poslovna jedinica Sokolac, da je skorup-kajmak prisutan svakodnevno i u svim prilikama u ishrani svih starosnih kategorija potrošača ne samo na Romaniji nego i znatno šire.
Profesor doktor Natalija Dozet dajući svoj prilog inicijativi za brendiranje skorupa-kajmaka utvrdila je da ovaj proizvod sa Romanije,koji se pravi od varenog kravljeg, ovčijeg ili miješanog kravljeg, ovčijeg i kozijeg mlijeka, sadrži u prosjeku više od 85 posto masti u suvoj materiji i oko osam posto proteina. Specifičnost mu daje dimljenje u procesu kajmačenja mlijeka, tako da su aroma, miris i ukus zrelog kajmaka još više istaknuti. Po svom sastavu nalazi se ispred masnog sira i masla.
Pošto se radi o proizvodu visokog kvaliteta na tržištu je veoma tražen. Tako je stigao i do Zagreba, Dubrovnika, Ljubljane, ali i Beograda, Podgorice… Problem je u tome što se pod nazivom “romanijski” često nudio i kajmak iz drugih krajeva lošijeg kvaliteta i ostalih senzorskih svojstava. Time je umnogome obaran ugled autohtonog romanijskog kajmaka.
Kako je ova zloupotreba sve više uzimala maha, rodila se ideja da se ide na zaštitu geografskog porijekla i na taj način spriječi njegova zloupotreba na jednoj strani i podigne konkurentnost na tržištu pa i do Evropske unije na drugoj strani.
Na tom putu još 2014. Osnovano je i Udruženje proizvođača “Romanijski skorup-kajmak” koje “pokriva” opštine Han-Pijesak, Sokolac I Rogaticu.
"Bio je to dugotrajan i težak posao", priča Jelena Vlačić, viši samostalni stručni savjetnik pri Poslovnoj jedinici za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede u Vladi Republike Srpske na Sokocu. Na zadovoljstvo proizvođača i potrošača, okončan je početkom februara ove godine.
Uz podršku gravitirajućih opština, resornog ministarstva, japanske razvojne agencije JICA (Džajka), njemačke razvojne agencije GIZ i grada Istočno Sarajevo, Institut za intelektualna vlasništva BiH donio je rješenje kojim se priznaje ime porijekla „Romanijski skorup-kajmak“ i upisuje u registar imena porijekla kod ovog Instituta.
To je, dodaje Vlačićeva, samo jedan dio obaveza na putu do zvaničnog brendiranja ovog proizvoda. Ostalo je da se uradi zaštitni grafički znak koga će sačinjavati stilizovana kačica u kojoj se kajmak odlaže, čuva i iznosi na tržište. Uz to, potrebno je i da se članice udruženja registriju kod Instituta za intelektualno vlasništvo i da se pruži podrška proizvođačima u standardizaciji proizvodnje, nabavci opreme i pribora. Mora se više učiniti i na osposobljavanju žena oko zdravstvene ispravnosti mlijeka, a time i kajmaka, marketingu i plasman zaštićenog proizvoda. Dužna pažnju treba posvetiti i izgradnji koliba za „razlijevanje“ jomužnog i varenog mlijeka i koliba u kojim će se prodavati skorup-kajmak.
Sve ovo traži finansijska sredstva. Prema grubim procjenama trebaće oko 12.000 maraka. Da se obezbijede ovih dana potpisan je sporazum sa načelnicima opština Rogatica, Sokolac i Han-Pijesak, koje će izdvojiti po 4.000 maraka.
Kako je rekla predsjednica Udruženja „Romanijski skorup-kajmak“ Nada Maksimović sa Han-Pijeska, njena opština već je svoju obavezu uplatila. Opšina Rogatica, reče zamjenica načelnika opštine Jelena Karadžić-Pušonja uradiće to ovih dana, a očekuje se da će za dan-dva to uraditi i opština Sokolac i put do konačnog brendiranja ovog proizvoda je otvoren.