Ovo crnogorsko pleme diči se listom velikih sportista, među kojima i Novakom Đokovićem. A iz susednog plemena stigle su srpska i italijanska kraljica...
/tekst: Mladen Stojović, www.mondo.me/
Iako se u geografskom smislu danas ne nalazi u centru države, Katunska nahija opravdano važi za srce Crne Gore. Ovaj deo Crne Gore dobio je ime po tome što su stanovnici gornje Zete u 15. veku u ovoj Lovćenskoj oblasti imali privremena, stočarska naselja.
Zetski gospodar vojvoda Ivan Crnojević, povukao se krajem 15. veka pred najezdom Osmanlija iz svoje utvrđene prestonice Žabljaka na nepristupačnu planinsku poljanu pod Lovćenom na kojoj je tik uz svoj novi dvor podigao i manastir sa crkvom Presvete Bogorodice (Cetinjski manastir), koji je postao sedište Zetske mitropolije.
Ispostaviće se da je pretposlednji vladar dinastije Crnojevića tako postao i osnivač buduće crnogorske prestonice Cetinja, od kojeg se, prema Boki kotorskoj i Nikšiću prostire Katunska nahija sa svojih devet plemena.
Pripadnici katunskih plemena ponose se time što nikada u istoriji nisu plaćali harač Osmanlijama što se smatra i ključnim dokazom da turski car nikada nije vladao ovim prostorom.
U devet plemena Katunske nahije spadaju: Cetinje, Njeguši, Bjelice, Ćeklići, Cuce, Ozrnići (Čevljani), Pješivci, Zagarači i Komani.
Činjenica da je osnivač Cetinja bio vladar Zete Ivan Crnojević, da su Njeguši postojbina dinastije Petrović, te da je na ovom prostoru nastala država pod imenom Crna Gora, uticala je da Katunjani ponesu epitet Starocrnogoraca.
Plemenska anarhija koja je vladala na prostoru istorijske Crne Gore prvo je prekinuta upravo na prostoru Katunske nahije i to zaslugom najznačajnijeg crnogorskog vladara Petra I Petrovića (Svetog Petra Cetinjskog).
Za najstarije pleme katunske nahije važe Njeguši koje je, prema jednoj verziji ime dobilo po potoku Nelgošu koji je tekao poljem, a prema drugoj po hercegovačkoj planini Njegoš odakle vuče porijeklo dinastija Petrović-Njeguš. Postoji i verzija po kojoj je plemensko ime jednostavno izvedeno od imena njegovog rodonačelnika.
Najpoznatija familija plemena Njeguši je, naravno, dinastija Petrović a samim tim najpoznatiji Njeguš je vladika Rade odnosno Petar II Petrović Njegoš. Pored članova dinastije Petrović, među kojima su i dve kraljice, srpska Zorka Karađorđević i italijanska Jelena Savojska, znamenito ime ovog katunskog plemena je i čuveni vojvoda Mašo Vrbica.
FOTOGALERIJA:
Iz Njeguša je, poreklom, i jedan od najpopularnijih mladih crnogorskih glumaca Momčilo Otašević…
Po prostoru koje zauzima najveće katunsko pleme su i Ozrinići odnosno Čevljani. Ovo pleme je u staroj Crnoj Gori zauzimalo pogranične prostore i bilo u čestim sukobima sa Osmanlijama. Upravo je stalno vojevanje Ozrnića insipirisalo Njegoša da napiše stih koji je proslavio ovo pleme: "Čevo ravno, gnijezdo junačko!".
U "Gorskom vijencu" najveći broj likova su upravo Čevljani: počev od vojvode Draška Popovića, Serdar Vukota, Knez Janko, Vuk Mićunović, Vuk Mandušić…
Ozrinić je i junak jedne od najpoznatijih narodnih pjesama i guslarskih evergrina Pop Milo Jovović, kao i komandant crnogorske vojske na Mojkovačkoj bici serdar Janko Vukotić, kasnije armijski general Kraljevine Jugoslavije.
Slavu Ozrinića proneli su i brojni umetnici, poput najvećeg crnogorskog režisera Živka Nikolića("Lepota poroka", "U ime naroda", "Čudo neviđeno", "Smrt gospodina Goluže"…).
Najpoznatiji Čevljanin (Ozrnić), je ipak jedan sportista - jedan od najboljih tenisera svih vremena Novak Đoković!
Lista poznatih sportista iz ovog plemena je poduža a među njima su i legendarna Partizanova "desetka" Momčilo Moca Vukotić, kao i nekadašnji jugoslovenski košarkaški reprezentativac Žarko Varajić.
Najpoznatiji političar iz plemena Ozrnići je, naravno, Milo Đukanović koji je plemenik sa nekadašnjim glavnim i odgovornim urednikom beogradskih "Večernjih novosti" Manojlom Manjom Vukotićem i najpoznatijim crnogorskim ekonomistom Veselinom Vukotićem.
FOTOGALERIJA:
Čevljana ima i na listi tzv “kontroverznih biznismena” na kojoj su najpoznatiji Brano Mićunović i navodni šef Škljarskog klana Jovan Vukotić…
Pleme Pješivci, čiji je rodonačelnik po predanju bio vojvoda kod vladara Zete Bogdan, ime su dobili od riječi ćelav a odnosilo se na stanovnike golih brda, tzv. "Golobrđane".
Najpoznatiji pripadnici ovog plemena su, bez dileme, sportisti počev od Genija Dejana Savićevića, jednog od najboljih jugoslovenskih boksera svih vremena Miodraga Perunovića, prvog kapitena crnogorske reprezentacije i golgetera Rome, Lećea i Juventusa i novopečenog golfera Mirka Vučinića, do Petra Škuletića, nekadašnjeg napadača Partizana, moskovske Lokomotive i danas turskog Genčerbirligija.
FOTOGALERIJA:
Najpoznatiji pripadnici katunskog plemena Bjelice su jedna od najpoznatijih avangardnih umetnica Marina Abramović, književnica Isidora Bjelica, džudista Srđan Mrvaljević, košarkaški asovi Nemanja i Milko Bjelica…
I katunsko pleme Cuce diči se mnogim poznatim sportistima od kojih je legenda Partizana, Reala i Valensije Predrag Mijatović. Na listi poznatih Cuca su i pevač Nenad Knežević Knez, bubnjar Dragoljub Đuričić, glumac Miodrag Krivokapić, bivši političar Slavko Perović…
Nastavlja se...