Svjetska banka pokrenula projekat koji će pomoći da kamioni više ne provode na zapadnobalkanskim granicama pet puta više vremena nego drugdje u EU.
Svjetska banka je danas saopštila da će vrijeme i troškovi trgovanja na zapadnom Balkanu biti smanjeni zahvaljujući novom projektu "Unapređenje trgovanja i saobraćaja na zapadnom Balkanu", koji ona finansira.
"Na zapadnom Balkanu potrebno je pet puta više vremena da se pređe preko granice nego u mnogim zemljama Evropske unije. Kamioni utroše 26 miliona časova, što je skoro 3.000 godina, čekajući da pređu sa jedne na drugu stranu", rekla je regionalna direktorka Svjetske banke za Zapadni Balkan, Linda Van Gelder.
Projektom će biti obezbjeđeno 140 miliona dolara za šest zemalja na zapadnom Balkanu. U prvoj fazi finansiraće se aktivnosti u Srbiji (sa 40 miliona dolara), Sjevernoj Makedoniji (30 miliona dolara) i Albaniji (sa 20 miliona dolara).
Očekuje se da će se novim mjerama smanjiti troškovi uvoz i izvoza za više od deset odsto.
Iako roba sa zapadnog Balkana može ući u Evropsku uniju bez carina, samo 10 do 20 odsto preduzeća iz regiona su izvoznici, podsjetila je Svjetska banka i ukazala da ispunjavanje svih procedura, kao što su inspekcije i carine, i vrijeme provedeno na granicama umanjuju efikasnost, povećavaju troškove i onemogućavaju trgovinu.
"U Albaniji, recimo, čak 87 odsto firmi prodaje samo na lokalnom tržištu, 10 odsto izvozi u Evropsku uniju, a samo tri odsto njih prodaje robu u drugim dijelovima zapadnog Balkana. Ovaj projekat treba da podstakne trgovinu u regionu smanjujući necarinske mjere, vrijeme provedeno na prelazima, kao i ukupne troškove trgovanja", piše u saopštenju Svjetske banke.
Projekat "Unapređenje trgovanja i saobraćaja na zapadnom Balkanu", kako je objašnjeno, pomoći će trgovinu u regionu uvođenjem sistema gdje će se sve odvijati na jednom mjestu, digitalno će povezati glavne institucije kako bi se na izvoz i uvoz trošilo manje vremena, unaprijediće infrastrukturu na granicama, a finansiraće i uvođenje tehnologije kao što je inteligentni transportni sistem (ITS) i informacioni sistem i upravljanje plovnim saobraćajem (VTMIS).
"Bolja infrastruktura, uvođenje novih tehnologija i bolja koordinacija među raznim institucijama podstaći će trgovinu i privredni rast u regionu. Ovim projektom smanjiće se i emisija gasova sa efektom staklene bašte za oko 30.000 tona jer će kamioni koristiti manje goriva čekajući. Instaliraće se i solarni paneli na carinskim zgradama, a finansiraće se i sadnja drveća na parkinzima oko carinarnica", istakla je Linda Van Gelder.
Dodatna korist za zaštitu čovjekove okoline kroz taj projekat obezbjediće se i zato što će se, zbog digitalizacije, koristiti manje papira, nove i modernije carinarnice biće energetski efikasnije, a uvešće se i sistem ranog upozorenja radi praćenja rizika od klimatskih promjena i mogućih zastoja zbog uslova na putevima.