Društvo

Banjaluka se suočava sa smanjenjem broja stanovnika: Da li će usvojena strategija promijeniti trend?

Autor Željko Svitlica

Odbornici Skupštine grada su danas usvojili Strategiju demografskog razvoja grada Banjaluke za period 2023 – 2030. godine.

Izvor: Vedran Ševčuk, mondo.ba

Ova strategija razmatra ne tako vedru demografsku sadašnjost i prognoze o kretanju broja stanovnika u Republici Srpskoj i Banjaluci, ali nudi i određena rješenja.

Demografi u Strategiji (sažetak ranijeg nacrta koji je sada neznatno izmijenjen, pročitajte ovdje) upozorili da će se broj stanovnika u najvećem gradu Republike Srpske drastično smanjiti i predložili rješenja koja mogu pomoći da se to ne dogodi.

Banjaluka će se neizbježno do 2040. godine suočiti sa daljim padom broja stanovnika, a ukupan broj stanovnika u gradu na Vrbasu za 17 godina mogao bi se kretati između 168 u najgorem i 176 hiljada u najboljem slučaju, navedeno je, između ostalog, u dokumentu.

Rezultati projekcije stanovništva bazirani su na podacima iz popisa stanovništva u BiH 2013. godine kada je u Banjaluci živjelo nešto više od 180 hiljada ljudi. Prema procjenama Zavoda za statistiku RS, Banjaluka je sredinom 2021.godine imala 185.000 stanovnika.

Očekivana procjena autora strategije pokazuje da će na kraju perioda koji strategija obuhvata, 2030. godine, grad imati isti broj stanovnika kao tokom popisa 2013. godine, a da će 2040. godine ta brojka pasti na oko 173.000, desetak hiljada manje nego sad.

Gospodska ulica
Izvor: Željko Svitlica, mondo.ba

Očekuje se da će Banjaluka tokom čitavog perioda projekcije bilježiti ukupan pozitivan migracioni saldo, na osnovu kojeg bi se do 2040. godine moglo doseliti dodatnih 4.135 stanovnika, ali da to ne mijenja negativnu prognozu.

Demografi navode da čak i u uslovima povoljnog razvoja migracija, predviđeni efekti negativnih trendova značajno prevazilaze pozitivne i rezultovaće daljim smanjenjem broja stanovnika.

"Ovakav razvoj situacije, bez snažne društvene reakcije po pitanju donošenja i dugoročnog sprovođenja odgovarajućih politika, predstavljaće ozbiljno ograničenje i prepreku demografskom i prostornom razvoju grada Banjaluke i Republike Srpske", ističu demografi.

Mjere koji su demografi predložili, između ostalih, su mjesečno finansijsko davanje za svako rođeno dijete do godinu dana; podrška u rješavanju stambenog pitanja mladim bračnim parovima sa djecom za sticanje prve nekretnine ili za proširenje stambene jedinice licima koja imaju nekretninu; subvencionisanje dnevne brige o predškolskoj djeci putem vaučera; organizovanje redovnih besplatnih sistematskih pregleda i ciljanih zdravstvenih pregleda i testova na pojedina oboljenja.

Izvor: Vedran Ševčuk/MONDO

Predlaže se i promocija, razvoj i unapređenje kapaciteta sela kao destinacije za život među urbanim stanovništvom Banjaluke, kreiranje i sufinansiranje dnevnih centara za starija lica na bazi javno - privatnog partnerstva, uspostavljanje servisa za pomoć u kući za lica stara 65 i više godina...

Tim koji je kreirao strategiju

Rukovodilac tima naučnih i stručnih radnika i predstavnika međunoradnih organizacija koji su kreirali strategiju je Aleksandar Čavić, master demograf. Tim čine dr Petar Vasić, vanredni profesor na Odsjeku za demografiju Geografskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, dr Nenad Babić, doktor medicinskih nauka, Lela Sandić Dželebdžić, dr medicine, specijalista ginekologije i akušerstva, Sandra Dobrijević Šipka, magistar socijalnog rada, Dejan Prošić, diplomirani demograf i magistar menadžmenta u zdravstvu, Marijana Aćimovac, diplomirani geograf - demograf, Adriana Basara, diplomirani geograf - etnolog i Željko Blagojević, programski analitičar za stanovništvo i razvoj Populacionog fonda Ujedinjenih nacija, Misije u Bosni i Hercegovini.

U Timu za izradu Strategije ispred Grada Banjaluka su Mirna Savić Banjac, savjetnik za kulturu i socijalnu politiku u Kabinetu gradonačelnika, Valentina Aničić, savjetnik za ekonomska pitanja, Nevena Blagojević Podrić, Draško Valan i Dragana Obačkić iz Odjeljenja za društvene djelatnosti.

(MONDO)