Političke partije koje učestvuju u radu Vlade Republike Srpske (RS) tokom tri godine mandata ispunile su 17 od 149 obećanja koja su evidentirana tokom izborne kampanje za Opšte izbore u BiH 2018. godine.apo
U progresu je ispunjavanje 30 datih obećanja, a osim toga, započete su aktivnosti i na ispunjavanju 51 datog obećanja.
"Istinomjer" je u trećoj godini mandata Vlade RS pratio progres na ispunjavanju obećanja koja su dali Savez nezavisnih socijaldemokrata (SNSD), Socijalistička partija RS (SPRS), Ujedinjena Srpska, te Narodni demokratski pokret (NDP). Nakon što je Vladu RS u oktobru 2020. godine napustio Demokratski narodni savez (DNS), iz obuhvata monitoringa "Istinomjera" isključena su 73 obećanja ove političke partije. Od 17 ispunjenih obećanja, njih 11 dao je SNSD, pet ih je dala SPRS, te jedno NDP, dok od šest obećanja, koliko ih je dala Ujedinjena Srpska, nije evidentirano nijedno ispunjeno. Rezultate monitoringa po oblastima, partijama i pojedinačnim obećanjima možete pogledati OVDJE.
Najviše obećanja "Istinomjer" je evidentirao u oblasti ekonomije, njih 81, a nakon treće godine mandata Vlade RS u ovoj oblasti, ispunjeno je šest obećanja. Ocjenu “nije započeto” dobilo je 17 obećanja, dok je rad na ispunjavanju započet u slučaju 34 obećanja. U progresu je ispunjavanje 19 obećanja, dok je Istinomjer jedno obećanje u ovoj oblasti ocijenio kao zaustavljeno, a po jedno obećanje ocijenjeno je kao neispunjeno, odnosno neutemeljeno.
Prve dvije godine najproduktivnije
Većina ispunjenih obećanja realizovana je u prve dvije godine mandata Vlade RS, a među njima su se našla ona o izgradnji gondole od Pala do Jahorine, rekonstrukciji TE Ugljevik, ali i obećanje o rekonstrukciji puta za Mrakovicu. Narodna skupština RS je tokom marta 2021. godine, između ostalog, usvojila Zakon o slobodnim zonama nakon što je prethodno Vlada RS, u decembru 2020. godine, usvojila navedeni prijedlog zakona, pa je ovo obećanje ocijenjeno kao “u progresu”.
Među obećanjima koja su dobila ocjenu “u progresu” su izgradnja mosta i međudržavnog graničnog prelaza u Gradišci, smanjenje poreza na rad, povećanje poreske discipline i druga.
U oblasti socijalne politike, Istinomjer je zabilježio 23 obećanja, od čega su dva, u vezi s povećanjem prosječne plate u ovom entitetu tokom 2019. godine na 1.000 KM, ocijenjena kao neispunjena već u prvoj godini mandata. Također, u prvoj godini mandata, sa zakašnjenjem su ispunjena dva obećanja koja su se odnosila na povećanje penzija. Pet obećanja dobilo je ocjenu “nije započeto”, dok su određene aktivnosti zabilježene na osam obećanja koja su ocijenjena kao započeta.
Najviše obećanja ''u progresu''
Ocjenu “u progresu” dobila su dva obećanja koja su se odnosila na povećanje penzija, plata i socijalnih davanja i otvaranje 600 radnih mjesta u privrednoj zoni Nova Topola. Četiri obećanja ocijenjena su kao ispunjena, od čega je jedno, o povećanju penzija, ispunjeno tokom druge godine mandata, dok su tri obećanja – otvaranje tržnog centra u privrednoj zoni Nova Topola, povećanje penzija od 10% i donošenje Zakona o socijalnom preduzetništvu ispunjena tokom treće godine mandata Vlade Republike Srpske.
Tokom izborne kampanje 2018. godine, "Istinomjer" je evidentirao devet obećanja koja svojim kontekstom odgovaraju temi obrazovanja. Od tog broja, u toku tri godine, ispunjena su tri obećanja, dok je jedno ispunjeno sa zakašnjenjem. U ovoj oblasti ispunjeno je nekoliko obećanja, međutim, većinom se radi o obećanjima čija je realizacija počela u proteklom mandatu, kao i o projektima koji se provode u saradnji sa lokalnom zajednicom.
Ocjenu “u progresu” dobilo je obećanje koje se odnosi na uspostavljanje dualnog obrazovanja, dok se jedino nezapočeto obećanje odnosi na uvođenje informatike kao obavezanog predmeta od prvog razreda osnovne škole, te u svim razredima srednje škole.
Zakon o sukobu interesa još na čekanju
U oblasti pravne države ukupno je dato sedam obećanja, od kojih je jedno obećanje ocijenjeno “u progresu” i ono se odnosilo na donošenje zakona vezanih za sudsko-tužilačku praksu. Tri obećanja ocijenjena su kao započeta, dok su takođe tri dobila ocjenu “nezapočeto”. Zakon o sukobu interesa još uvijek čeka na svoje donošenje iako je u nekoliko navrata najavljeno da se na njemu radi. Rad na ispunjavanju obećanja o objavljivanju imovinskih kartona svih neposredno izabranih narodnih predstavnika i imenovanih funkcionera još uvijek nije započet niti je bilo inicijativa da se ovi podaci učine transparentnim.
"Istinomjer" je zabilježio ukupno sedam obećanja u oblasti zdravstva, a među njima, četiri su ocijenjena kao nezapočeta, dva “u progresu”, a budući da je preseljenje hirurgije u Banjluci završeno prije Opšth izbora 2018. godine, ovo obećanje ocijenjeno je kao neutemeljeno. Najviše aktivnosti tokom prethodne tri godine zabilježeno je na izgradnji nove bolnice u Doboju, čiji je implementator "China Sinopharm International Company". U septembru 2021. godine saopšteno je da se grubi radovi privode kraju, te da su započele mašinske instalacije u unutrašnjosti.
U oblasti međunarodnih odnosa, "Istinomjer" prati svega dva data obećanja: zakon o dijaspori i međunarodnu saradnja.
Trećina ima malu šansu da bude ispunjeno
Na prvom nisu zabilježene nikakve aktivnosti, dok je drugo dobilo ocjenu “u progresu”, a među aktivnostima izdvaja se početak izgradnje autoputa Banjaluka – Prijedor 6. novembra 2021. godine, na osnovu koncesionog sporazuma koji je Vlada RS postigla sa kineskom kompanijom "Shandong Hi-Speed International".
Kada se radi o oblasti državnog uređenja, od 20 ukupno datih obećanja, njih osam i dalje nije započeto, ocjenu “započeto” dobila su tri obećanja, “nezapočeto” jedno, a ocjenom “u progresu” kao i ocjenom “ispunjeno” ocijenjena su po četiri obećanja. Obećanja koja bismo ovom prilikom izdvojili, a koja su dobila ocjenu u “progresu”, jesu ona koja se odnose na 20 miliona KM ulaganja Vlade RS u Pale, te digitalizaciju administracije, dok se ni tokom treće godine mandata Vlade Republike Srpske još uvijek ništa nije radilo na smanjenju voznog parka, kao ni na donošenju zakona o Fondu socijalne zaštite i pomoći ugroženim građanima.
Nakon što su prošle tri godine aktuelnog mandata Vlade RS, može se zaključiti da su partije na vlasti u ovom entitetu provodile aktivnosti na ispunjavanju oko dvije trećine datih obećanja. Njih 34% ima veliku vjerovatnoću da će biti ispunjeno do kraja mandata, 34% srednju vjerovatnoću, dok njih 32%, od ukupno 149 obećanja koliko ih prati "Istinomjer," ima male šanse da će biti ispunjeno do kraja mandata, najesen 2022. godine.