San više nije rezerviran samo za ljude i sisavce. Naučnici sa Univerziteta u Trentu otkrili su da i pčele tokom sna pokazuju moždane obrasce slične onima kod ljudi, otvarajući nova vrata u razumijevanju uloge sna u životinjskom svijetu, objavio je Earth.
Kažu, u istraživanju koje koristi visokotehnološke mikroskope, naučnici su snimali moždanu aktivnost pčela tokom noćnog odmora. Fokus je bio na antenskim režnjevima, dijelu mozga zaduženom za obradu mirisa.
Kada su pčele spavale, njihove neuronske mreže prelazile su u sinhronizirano, tiho stanje identično obrascima viđenima kod ljudi u fazi sna.
Pčele sanjaju mirise
Baš kao i ljudi, pčele tokom sna smanjuju osjetljivost na mirise, obraćajući pažnju samo na one najvažnije. Neuronske strukture poznate kao glomeruli pulsiraju usklađeno, podsjećajući na obrasce karakteristične za duboki san kod sisavaca.
Naučnici su razvili algoritam koji s 93% tačnosti prepoznaje kada je pčela u snu, a kada budna. Takođe su izradili virtualni model pčelinjeg mozga kako bi simulirali to stanje i otkrili ključnu ulogu neurotransmitera GABA, tvari koja u mozgu usporava aktivnost i kod ljudi i kod pčela tokom sna.
San pomaže pčelama da konsolidiraju pamćenje. Na primjer, gdje se nalazi izvor nektara ili kako pravilno izvesti "waggle dance", način komunikacije s drugim pčelama. Istraživanja pokazuju da im se tokom sna moždani uzorci reproduciraju, kao da ponovno proživljavaju dan.
San - univerzalni jezik života?
Međutim, ističu, san pčela nije samo naučna znatiželja. Stresori poput pesticida, gubitka staništa i klimatskih promjena mogu narušiti njihove obrasce spavanja, što bi moglo imati ozbiljne posljedice na oprašivanje i očuvanje ekosistema.
Otkriće sugerira da su se obrasci sna razvili mnogo ranije u evoluciji nego što se mislilo.
"Pčele nam pružaju jedinstvenu priliku da proučavamo san na nivou pojedinačnih neurona, što kod ljudi nije moguće", izjavio je voditelj istraživanja Albrecht Haase.
Zaključuju, ova otkrića ne samo da približavaju svijet insekata našem vlastitom, već i potvrđuju univerzalnu važnost sna, za pamćenje, zdravlje i preživljavanje.
(Agroklub)