Odvojila se najveća santa leda na svijetu, evo šta bi se moglo desiti

Evropska svemirska agencija je saopštila da se najveći ledeni brijeg na svijetu, nazvan A-76, odvojio od Antarktika. Kako navodi ta agencija, da se santa odvojila vidi se na satelitskim snimcima evropskog programa Kopernikus.

Ledeni brijeg, veći od španskog ostrva Majorka, odvojio se od Antarktika i skliznuo u Vedelovo more. Ova ogromna ploča leda dugačka je oko 170 kilometara i široka 25. 

Ledenu ploču, površine 4.320 kvadratnih kilometara, prvo je primjetila britanska polarna istraživačka stanica, koja ima bazu nedaleko odatle. Ona se odlomila od antarktičke ledene ploče Rone i tako postala najveća santa leda na svijetu, nakon sante A-23A površine 3.380 kvadratnih kilometara. 

Agencije prenose da je ovo odlomljavanje tako velike ledene mase dio prirodnog ciklusa i  da se može očekivati da će se ta santa leda uskoro razdvojiti na dva ili tri dijela.

Kada se ledeni grebeni odlome, nivo mora raste. Ali za koliko?

Ledeni grebeni su plutajuće ploče debelog leda koje se nalaze na najjužnijem dijelu naše planete, Antarktiku, kao i na sjevernom polu, Arktiku. Ledeni grebeni već plutaju po okeanu, tako da topljenje ledenih ploča ne može direktno uticati na porast nivoa svjetskog mora. To se objašnjava Arhimedovim zakonom.

Međutim, većina ledenih grebena "hrani se" glečerima (lednicima) sa kopna. Glečeri su sporo tekuće rijeke leda koje teku ka ledenim grebenima. Oni pomažu u kontroli brzine i stabilnosti ovih glečera kočeći ih. Ako bi se ledeni grebeni odlomili, otopili ili raspali, glečeri bi brže skliznuli u more, što bi dovelo do podizanja nivoa svjetskog mora.

Antarktičko poluostrvo, najseverniji dio Antarktika, posljednjih se godina veoma brzo zagrijava. To je dovelo u opasnost od urušavanja (kolapsa) neke poluostrvske ledene grebene - uključujući i dva poznata, Larsen C i Džordža VI.

Urušavanjem Larsena C, od koga se ljeta 2017. godine odlomio ledeni breg težak trilione tona, doveo bi do porasta nivoa mora za 4 mm do 2300. godine, dok bi se urušavanjem Džordža VI nivo mora povećao za 22 mm.

(MONDO)