Uprkos kažnjavanju roditelja zbog nevakcinisanja djece, u Srpskoj se u protekle tri godine bilježi konstanstan pad obuhvata vakcinacijom, naročito kad je u pitanju vakcina protiv morbila (MRP).
Kako je Institut za javno zdravlje RS nedavno saopštio, obuhvat MRP vakcinom prije dvije godine je bio oko 71 odsto, što može dovesti do pojave epidemije morbila.
Iako je obavezna imunizacija djece i omladine definisina Zakonom o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti, često se dešava da roditelji ne žele da vakcinišu djecu uprkos brojnim apelima nadležnih, a po svemu sudeći, ne plaše se ni novčanih kazni.
Tragom ovih informacija, istražili smo koliko je do sada uručeno kazni za roditelje nevakcinisane djece, kolike su te kazne, kao i na koji se način utvrđuje da djeca nisu vakcinisana.
Pitanja na ove odgovore potražili smo u Inspektoratu Republike Srpke, gdje su nam pojasnili proceduru.
Kako nam je rečeno, sistematsku imunizaciju započinje zdravstvena ustanova u kojoj je dijete rođeno, a nastavlja nadležna organizaciona jedinica doma zdravlja na čijem području dijete ima prebivalište. Nadležna služba doma zdravlja sačinjava evidenciju svih lica koja podliježu sistematskoj imunizaciji, formira kartoteku, planira i sprovodi imunizaciju, vodi evidenciju o tome, te licu koje se imunizuje zakazuje naredni termin sistematske imunizacije.
“Vakcinalni status lica koje podliježe sistematskoj imunizaciji provjerava se tako što nadležna organizaciona jedinica doma zdravlja u kojoj se sprovodi vakcinacija, u propisanim rokovima, vrši reviziju kartoteke. Osoba za koju se utvrdi da nema uredan vakcinalni status poziva se na vakcinaciju. Ukoliko se radi o maloljetnom licu, obavještava se jedan od roditelja/staratelja lica koje se vakciniše”, rekla je za Mondo portparol Inspektorata RS Dušanka Nikolić.
Kako je istakla, ukoliko roditelj ili staratelj odbije da izvrši sistematsku imunizaciju, zdravstvena ustanova ima obavezu da o tome obavijesti zdravstvenu inspekciju.
“S obzirom da inspekcija primarno ne raspolaže podacima o provođenju imunizacije, jer u skladu sa svojim nadležnostima ni ne učestvuje u istoj, u slučaju da zdravstvena ustanova dostavi podatke o roditelju koji odbija vakcinaciju, dalji postupak podrazumijeva službeno pozivanje roditelja da se izjasni da li i dalje odbija vakcinaciju, pri čemu se još jednom ukazuje na rizik od nevakcinisanja, kao i na novčane kazne koje zakon predviđa”, kaže Nikolićeva.
Naglašava da je u periodu od 2020. do 2022. godine, republička zdravstvena inspekcija u punom kapacitetu bila angažovana na provođenju mjera za suzbijanje bolesti izazvane korona virusom, dok su se ostale kontrole vršile u skladu sa mogućom dinamikom.
"U tom periodu inspektori su podnijeli 23 prekršajne prijave nadležnim sudovima i izdali 20 prekršajnih naloga za roditelje koji su odbili obaveznu vakcinaciju djece. U 2023. godini roditelji su u trideset slučajeva pozvani na razgovor i rješenjem su im ostavljeni rokovi da obave vakcinaciju djeteta, te će im se u slučaju neizvršenja rješenja izreći dalje zakonom propisane mjere”, izjavila je Nikolićeva.
Iz Inspektorata RS podsjećaju da, iako je definisano da novčana kazna za roditelja koji odbije da vakciniše dijete vakcinom iz programa sistematske imunizacije iznosi od 100 KM do 1.000 KM, inspektor ima ovlaštenje da izda samo najnižu zakonom propisanu kaznu.
(Mondo)