U Republici Srpskoj registrovane su ukupno 132 osobe od HIV/AIDS-a, a od 1. decembra prošle godine prijavljeno je deset novooboljelih, podaci su Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske.
Od deset novih slučajeva, kako navode iz Instituta, pet je HIV seropozitivnih osoba, a kod pet je dijagnostifikovan AIDS. Riječ je o osam muškaraca i dvije žene, a način prenosa infekcije kod pet novooboljelih je heteroseksualni, a kod preostalih pet homoseksualni/biseksualni.
"Posmatrajući uzrast, najveći broj je registrovan u dobi 30-39 godina, a prema polnoj strukturi 80 odsto HIV seropozitivnih osoba su muškog pola, 19 odsto ženskog, dok je jedan registrovani nepoznatog polnog statusa", objasnili su iz Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske.
Na Klinici za infektivne bolesti Univerzitetskog kliničkog centra Republike Srpske u Banjaluci antiretrovirusnom terapijom (ART) liječi se 60 osoba koje žive sa HIV/AIDS-om.
Iz Instituta navode da su u toku prošle godine registrovana četiri smrtna slučaja od AIDS-a. Do sada su u Republici Srpskoj od posljedica AIDS-a umrle 24 oboljele osobe.
Specijalista socijalne medicine u ovom Institutu Stela Stojisavljević rekla je Srni da se HIV može smatrati hroničnom bolešću ako se pravovremeno uspostavi dijagnoza i pristupi liječenju.
"Nažalost, veliki broj pacijenata u Republici Srpskoj se veoma kasno javlja na testiranje, pa se samim tim dijagnoza postavlja u poodmakloj fazi bolesti", istakla je Stojisavljevićeva.
Ona je napomenula da još ne postoji lijek koji bi u potpunosti odstranio HIV iz organizma, ali da postoji antiretrovirusna terapija (ART) kojom se on drži pod kontrolom, te se tako ljudima sa HIV-om produžava i poboljšava kvalitet življenja.
"Zbog stigme i deskriminacije prema oboljelim od HIV-a, veliki problem predstavlja izostanak podrške koju ugroženima i bolesnima pružaju rodbina, prijatelji i socijalna okolina, kao i gubitak radnog odnosa, što znatno može uticati na kvalitet zdravlja i života lica koja žive sa HIV-om", navela je Stojisavljevićeva.
Ona je pojasnila da okolina iskazuje empatiju i pruža podršku bolesniku koji oboli od bolesti koja nije stigmatizovana, kao što su dijabetes ili kancer, a da takav vid podrške potpuno izostaje u slučaju osoba koje žive sa HIV-om, što dodatno povećava strah od otkrivanja HIV statusa u socijalnom okruženju.
"Ljudi se plaše otići na testiranje najviše zbog reakcije njihove okoline na mogući pozitivan rezultat", naglasila je Stojistavljevićeva.
Stojistavljevićeva je istakla da veliki problem koji dovodi do stigmatizacije osoba sa HIV-om je stav pojedinca da se to dešava onima koji su to zaslužili svojim rizičnim ponašanjem.
U Republici Srpskoj se u sklopu redovnih aktivnosti u kontinuitetu provodi epidemiloški nadzor, nadzor i liječenje visokoaktivnom antiretrovirusnom terapijom osoba sa HIV/AIDS-om, a da je posebna pažnja posvećena ranom otkrivanju inficiranih virusom HIV-a.
Institut za javno zdravstvo Republike Srpske danas u Banjaluci organizuje besplatno savjetovanje i testiranje na HIV u Centru za dobrovoljno i povjerljivo savjetovanje i testiranje, kao i u regionalnim centrima u Istočnom Sarajevu i Trebinju.
Testiranje je povjerljivo, anonimno i besplatno, i nije potreban nikakav dokument, niti uputnica od nadležnog ljekara. Savjetovanje i testiranje biće organizovano od 12.00 do 20.00 časova.
Stojisavljevićeva je navela da se aktivnosti prevencije HIV-a realizuju u saradnji sa Ministarstvom zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske, zdravstvenim ustanovama i drugim vladinim institucijama, kao i nevladinim sektorom koji ima veoma značajnu ulogu u obezbjeđenju pristupa teško vidljivim populacijama koje su pod povećanim rizikom.
Ona je naglasila da je obilježavanje Svjetskog dana borbe protiv AIDS-a, koji se održava 1. decembra, važna prilika da se prepozna uloga koju su zajednice imale i nastavljaju da imaju u odgovoru na AIDS na međunarodnom nivou.
Smanjenje broja osoba oboljelih od AIDS-a je i dalje visoko na listi ciljeva održivog razvoja i globalnih prioriteta za djelovanje.
Tema ovogodišnjeg Svjetskog dana borbe protiv AIDS-a je "Zajednice prave razliku". Krajem 2018. godine u svijetu je bilo 37,9 miliona osoba inficiranih HIV-om, dok je u toku 2018. godine HIV dijagnostifikovan kod 1.7 miliona osoba.
Pod povećanim rizikom za HIV su i dalje korisnici droga, muškarci koji imaju seks sa drugim muškarcima, migranti, seksualni radnici i njihovi klijenti.