Apel sedme sile u Crnoj Gori: Obustaviti progon sveštenika i vjernika SPC

 "Ako zaćutimo, progovoriće nepravda... Ako zažmurimo, živjećemo u mraku... Mi, koji se borimo za slobodu riječi, s istim žarom borimo se i protiv korupcije, organizovanog kriminala, ali i za postovanje svih ljudskih prava garantovanih Ustavom Crne Gore. Zbog toga sa istim žarom borićemo se i za slobodu vjere. Apelujemo na vlast u Crnoj Gori da na konkretnim primjerima pokaže volju da se što prije dođe do dogovora o izmjenama spornih odredbi Zakona o slobodi vjeroispovijesti i da prestane s progonom i proterivanjem sveštenika i vjernika SPC. Apelujemo i na međunarodnu javnost da se aktivnije uključi i spriječi eklatantno kršenje prava na slobodu vjere koje se, naočigled svih, već duže vrijeme dešava u Crnoj Gori", kaže se u apelu.

U apelu se dodaje i da je sloboda vjeroispovijesti jedno od temeljnih ljudskih prava i ako nje nema, nema ni slobode, prenose "Vijesti". 

"Mitropolija crnogorsko primorska (MCP) i eparhije SPC izložene su brutalnom progonu od strane vlasti u Crnoj Gori, a nakon usvajanja kontroverznog Zakona o slobodi vjeroispovijesti eskaliralo je nasilje prema sveštenstvu i vjernicima SPC", ističe se u apelu.

KLJUČNI DATUMI U VEZI SA ZAKONOM:

- 30. novembar 2019. godine - Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović na Kongresu Demokratske partije socijalista najavio preispitivanje imovine vjerskih zajednica;

- 26. decembar 2019. godine - U Skupštini Crne Gore, odlukom većine, u ranim jutarnjim satima, usvojen Zakon o slobodi vijeroispovijesti;

- Vjernici SPC su istog dana (26. decembra 2019. godine) blokirali nekoliko saobraćajnica u Crnoj Gori;

- 27. decembar 2019. godine - U Beogradu održan protest zbog crnogorskog zakona, vatrometom pogođena i oštećena zastava na Ambasadi Crne Gore u strogom centru grada;

- početkom januara počele su litije širom Crne Gore, kao vid protesta zbog zakona; Održavane su četvrtom i nedjeljom do epidemije korona virusa, kada su vlasti donijele zabranu javnih okupljanja;

- 2. januar 2020. godine - Navijači Crvene zvezde poslije košarkaške utakmice došli do centra Beograda i održali protest ispred crnogorske ambasade. Ponovo je na meti bila zastava na zgradi Ambasade.

- 16. januar 2020. godine - Pravni zastupnici Mitropolije u Beogradu su objasnili razloge protivljenja Zakonu;

- 14. februar 2020. - početak dijaloga vlasti i predstavnika Mitropolije crnogorsko-primorske o zakonu;

- 22. februar 2020. - vlasti u Crnoj Gori iznose optužbe protiv Mitropolije za dug za porez;

- 12. maj 2020. godine - Litija u Nikšiću, uprkos zabrani, koju je prevodio vladika Joanikije i grupe sveštenika; Sveštenici su potom privedeni u policiju i zadržani u pritvoru 72 sata. Nakon puštanja, protiv njih je podignuta optužnica zbog ugrožavanja zdravlja građana.

- 14. maj 2020. godine - Premijer Crne Gore Duško Marković poručio da je zakon jednak za sve i da sveštenici i crkva ne mogu da budu iznad zakona.

- 18. maj 2020. godine - Milo Đukanović na dvogodišnjicu mandata predsjednika održao govor u kojem je najavio stvaranje, odnosno "obnavljanje samostalne Pravoslavne crkve u Crnoj Gori".

- 20. maj 2020. godine - Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i patrijarh Irinej na zajedničkoj konferenciji za novinare osudili najave Mila Đukanovića o "samostalnoj Pravoslavnoj crkvi". Irinej čak uporedio Đukanovića sa ustaškim režimom u vrijeme Drugog svjetskog rata.

- 21. maj 2020. godine - Proslava dana državnosti Crne Gore, gdje je bilo javnih okupljanja, ali niko za to nije snosio odgovornost.

- 8. jun 2020. godine - Mitropolit Amfilohije najavljuje nastavak litija, uprkos tome što je na snazi i dalje zabrana javnog okupljanja. Dva dana kasnije, policija saopštava da neće dozvoliti okupljanja.

- 12. jun 2020. godine - Predsjednik Vlade Crne Gore Duško Marković objelodanio je da je zajedno sa predsjednikom Milom Đukanovićem razgovarao sa vladikama Amfilohijem i Joanikijem i da im je ponuđeno da Zakon privremeno bude stavljen van snage dok se ne izjasve Ustavni sud Crne Gore i Evropski sud za ljudska prava. Marković saopštio i da će litije iopak biti dozvoljene ali uz poštovanje svih zdravstvenih mjera i preporuka.

- 12. jun 2020. godine - Mitropolija crnogorsko-primorska obrazložila zašto je odbila ponudu predsjednika i premijera Crne Gore.

- 12. jun 2020. godine - Evropska komisija pozdravlja spremnost da se nastavi dijalog dvije strane.

- 13. jun 2020. godine - Episkopski savjet Crne Gore dao rok vlastima u Crnoj Gori da se do 12. jula izjasne o nastavku dijaloga, odnosno o predlogu crkve o izmenama Zakona o slobodi vjeroispovijesti.

- 25. jun 2020. godine -Vlada Crne Gore ponovo je zabranila javna okupljanja, uključujući litije.

- 27. jun 2020- godine - Episkopski savjet SPC u Crnoj Gori saopštio je da će poštovati nove mjere crnogorskog Ministarstva zdravlja koje se odnose na zabranu vjerskih okupljanja