Ključ ubrzanog raspadanja nove plastike leži u tome što ona zapravo sadrži "sjeme sopstvenog uništenja", tačnije spore bakterije koja se hrani plastičnim otpadom.
Zamislite da popijete piće iz plastične flaše, ubacite je u kompost i kroz mjesec dana, ona potpuno nestane. Zahvaljujući kineskim naučnicima, to bi u budućnosti moglo da se obistini.
U svijetu u kojem hrpe plastike viđamo na svakom koraku – na sanitarnim i divljim deponijama, po gradovima i šumama, pa i kako pluta po okeanu u formi Velikog pacifičkog tepiha smeća – ovakva plastična flaša djeluje kao ambiciozna, idealistička zamisao jednog utopiste.
Međutim, takva plastika korak je bliže realnosti. A ključ njenog ubrzanog raspadanja leži u tome što sadrži "sjeme sopstvenog uništenja".
Nauci je od ranije poznato da određene bakterije jedu plastični otpad, sprečavajući da opstaje u životnoj sredini. Istraživači sa Kineske akademije nauka iskoristili su spore tih bakterija, ugradivši ih u čvrstu plastiku koja ostaje netaknuta dok spore ne ožive.
U svom eksperimentu, naučnici iz Kine upotrebili su bakteriju Bacillus subtilis koja je modifikovana tako da luči enzim za razgradnju plastike poznat kao lipaza BC. Izložili su je stresu, odnosno jonima teških metala, nakon čega su mikrobi formirali spore.
Dobijene spore potom su pomiješane sa kuglicama biorazgradive PCL (polikaprolakton) plastike. Smješa je naposletku rastopljena i oblikovana da bi se dobili komadi čvrstog materijala.
Na testovima, tokom svakodnevne upotrebe, ova „plastika koja živi” pokazala se kao obični PCL.
Ali kada bi njena površina došla u kontakt sa određenim enzimom, spore zatvorene unutra bi oživjele i počele bi da luče lipazu BC, degradirajući plastiku za svega šest do sedam dana.
Oživljavanje spora dešava se i pri kompostiranju. Uzorci materijala stavljeni u zemljište razgradili bi se za između 25 i 30 dana. To je brže u odnosu na druge tipove biorazgradive plastike kod kojih ovaj proces može da potraje skoro duplo duže.
Iako je studija objavljena u naučnom časopisu Nature Chemical Biology samo dokazala koncept, plastika sa bakterijama mogla bi da bude jedno od zanimljivih rješenja za rastuće zagađenje.
Proizvodnja plastike poslednjih decenija rapidno raste, a ostaje nepoznanica koliko opad šteti našoj životnoj sredini, a i njeni uticaji na zdravlje, pre svega u obliku mikroplastike, ostaju malo istraženi.
Tim sa Kineske akademije nauka nada se da će svojim radom inspirisati pronalazak održivih, biorazgradivih materijala koji neće zagađivati planetu vekovima poslije samo jedne upotrebe, prenosi Science Alert.
(Mondo/Klima101)