Ekonomija

BiH od akciza i putarina prikupila i potrošila više od 11 milijardi KM

Naplata putarina i akciza je u stalnom porastu. Prema podacima Uprave za indirektno oporezivanje po svim plaćanjima prisutan je stabilan trend rasta.

Izvor: Guliver/GettyImagesPlus/iStock/Milos-Muller

U periodu od 2006. godine po ovim osnovama prikupljeno je, a kasnije i potrošeno, više od 11 milijardi KM.

Kako je za Klix.ba kazao Ratko Kovačević, načelnik Odjela za komunikacije i međunarodnu saradnju UIO, po litru goriva koje se proda na tržištu u BiH trenutno se plaća akciza (visina ovisi o vrsti naftnog derivata, od 0,30 do 0,45 KM po litru) te dvije putarine.

Prva je putarina za održavanje puteva (0,15 KM po litru derivata), a druga je putarina za izgradnju autoputeva i rekonstrukciju drugih puteva (0,25 KM po litru derivata).

Ukupan iznos prikupljene putarine za održavanje puteva (0,15 KM po litru derivata), u periodu od 2006. do 2019. godine je 2 milijarde i 735 miliona KM, a ukupan iznos prikupljene putarine za izgradnju autoputeva i rekonstrukciju ostalih puteva (0,25 KM po litru derivata) u periodu od 2009. do 2019. godine je jedna milijarda i 872 miliona KM.

Pored putarina, po litru goriva koje se proda na tržištu u BiH plaća se i akciza koja iznosi od 0,30 KM do 0,45 KM po litru (zavisno o vrsti derivata). Po ovom osnovu od 2006. do 2019. godine je ukupno prikupljeno 6 milijardi i 378 miliona KM.

Kad je riječ o raspodjeli prihoda od putarina za 2019. godinu, oni su se dijelili na dva načina. Od ukupno prikupljene putarine u iznosu od 651,3 miliona KM, prvi dio je putarina za izgradnju puteva i taj dio je iznosio 243,9 miliona KM. Ova sredstva su raspoređena sa svim ostalim prihodima od indirektnih poreza, dakle prema koeficijentima koje na kvartalnom nivou usvaja Upravni odbor UIO (posljednji koeficijenti koje je usvojio Upravni odbor UIO kažu da Federacija BiH dobija 64,26%, Republika Srpska 32,19% i Brčko distrikt 3,55%).

Drugi dio je putarina za izgradnju autoputeva i izgradnju i rekosnstrukciju ostalih puteva, i rapoređena je po posebnim koeficijentima i to na način da je Federaciji BiH pripalo 59%, Republici Srpskoj 39% i Brčko distriktu 2%. Ostatak predstavlja rezervu na posebnom podračunu Jedinstvenog računa za poravnanje kada Upravni odbor usvoji konačan akt o raspodjeli ovih sredstava.

Tako je Federaciji BiH pripalo 213,5 miliona KM, Republici Srpskoj 141,1 milion KM, a Brčko distriktu 7,2 miliona KM.

Pored pomenutih prihoda od putarine, UIO je u toku 2019. godine prikupila i prihode po osnovu akciza na naftu i naftne derivate u ukupnom iznosu od 532,4 miliona KM. Ovi prihodi su raspoređeni korisnicima sa svim ostalim prihodima od indirektnih poreza, dakle prema koeficijentima koje na kvartalnom nivou usvaja Upravni odbor UIO (posljednji koeficijenti koje je usvojio Upravni odbor UIO kažu da Federacija BiH dobija 64,26%, Republika Srpska 32,19% i Brčko distrikt 3,55%).

Putarina za održavanje puteva naplaćuje se od 2006. godine. Po tom osnovu od 2006. godine do 2019. godine prikupljeno je 2 milijarde i 735 miliona KM. Ova sredstva su raspoređena korisnicima prema koeficijentima koje na kvartalnom nivou usvaja Upravni odbor, zajedno sa svim ostalim prihodima od indirektnih poreza (Federacija BiH 64,26%, Republika Srpska 32,19%, Brčko distrikt 3,55%).

Putarina za izgradnju autoputeva naplaćuje se od 2009. godine. Po tom osnovu je od 2009. do 2019. godine prikupljeno milijardu i 872 miliona KM. Ova putarina se dijeli na način da Federaciji BiH pripda 59%, Republici Srpskoj 39% i Brčko distriktu 2%.