Prilikom probnog leta avionom, 27. marta 1968. godine poginuo je ruski kosmonaut Jurij Aleksejevič Gagarin - prvi čovjek koji je vasionskim brodom "Vastok" obletio Zemlju.
Gagarin je osvojio kosmos, a poginuo je u običnom avionu za vrijeme treninga.
Njegova smrt obavijena je velom tajni – u vezi sa njom se postavljaju mnoga pitanja i konstruišu mnoge teorije.
Gagarin je izvodio vježbovni let na lovcu "MiG-15UTI" zajedno sa svojim učiteljem Vladimirom Serjoginom, iskusnim pilotom koji je u Drugom svetskom ratu nagrađen medaljom "Heroj Sovjetskog Saveza".
Ono su planirali da lete najmanje pola sata, ali je Gagarin uskoro saopštio kontroli leta na zemlji da se vraćaju u bazu. Ubrzo poslije toga, veza sa avionom potpuno je nestala.
Kasnije su pronađeni dijelovi aviona nedaleko od grada Kiržača. Avion je bio potpuno uništen.
Gagarinovo tijelo nije pronađeno tako da je povodom njegove smrti pokrenuta istraga.
Najverovatnije je uzrok katastrofe bio oštar manevar sa ciljem da se izbjegne sudar sa vazdušnim balonom za proučavanje atmosfere. Tako je avion ušao u kritičan režim leta, a zatim u spiralu, bio je zaključak predstavnika Predsjedničkog arhiva.
Prema ovoj veziji, Gagarinova smrt je nesrećan slučaj.
Zvanična verzija mnogima nije bila po volji, pa su se pojavile i razne druge teorije.
Neki kosmonauti i Gagarinovi prijatenji vjerovali su da je stariji pilot Serjogin imao srčani udar i da je jednostavno pao na jednu upravljačku polugu što je izazvalo fatalne posljedice.
Postoji teorija da su piloti izgubili život usljed neočekivane dehermetizacije kabine ili da se motor pokvario.
Misterija oko pada Gagrinovog aviona traje do danas.
(Srna)