Društvo

Opasnost po životnu sredinu: Gdje bacate iskorištene elektronske cigarete?

Autor Nikolina Damjanić

Jednokratne elektonske cigarete sve su popularnije u BiH. Ono što nije još definisano jeste način i sistem njihovog odlaganja u otpad.

Izvor: Mondo - Slaven Petković

Ovaj tip cigareta se na tržištu može naći u raznim ukusima i bojama (od jagode, sladoleda, voća do "pinja kolade"), sa programiranim brojem "dimova" od 400, pa sve do 4.000, raznih veličina i dizajna.

Međutim, ovi uređaji sadrže materije opasne po životnu sredinu, jer se sastoje od plastike, litijumske baterije, olova, žive i led svjetla koje se pali prilikom uvlačenja svakog dima. Iako su prijatnog mirisa i slatkastog ukusa, za razliku od regularnh cigareta, i ovi uređaji sadrže nikotin koji izaziva ovisnost. Količina nikotina u uređajima razlikuje se zavisno od brenda.

Izvor: Mondo - Slaven Petković

U mnogim e-cigaretama, uvlačenje aktivira uređaj za grijanje na baterije, koji isparava tekućinu u ulošku. Osoba tada udiše nastali dim ili paru. Mnogi korisnici posežu za ovim uređajijma u procesu odvikavanja od pušenja cigareta. Jedan uređaj miminalno sadrži 40 mg nikotina (podaci medicinskog istraživanja National Library of Medicine).

Prema istraživanju organizacije „Truth Initiative“, sprovedenom među 3.757 ispitanika u srednjim školama u Americi, čak njih 51 odsto baca istrošenu cigaretu u obični kontejner, a 17 odsto ih reciklira, njih 32 odsto ih zadrže i sakupljaju, 12 odsto ih vrati u prodavnicu u kojoj su kupljene, dok ih 10 odsto baci na zemlju.

Izvor: Shutterstock

Takođe, na sajtovima proizvođača ovlaštenih za prodaju ovih uređaja ne postoji uputstvo o načinu pravilnog odlaganja ovog otpada, osim standardne oznake na kutiji koja sugeriše njihovo recikliranje.

Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju objavilo je krajem 2021. godine Pravilnik o upravljanju istrošenim baterijama i akumulatorima. Prema zakonu o upravljanju otpadom Republike Srpske zabranjeno je odlaganje električnog i elektronskog otpada bez prethodnog tretmana. Međutim, u cijeloj Republici Srpskoj postoji jedan kontejner za odlaganje elektronskog otpada i on se nalazi u banjalučkom naselju Lauš. Tako u praksi elektronski otpad, kao i plastični ili metalni, završi u istom kontejneru zajedno sa ostalim otpadom.

Na naš upit kako reciklirati jednokratne elektronske cigarete koje su sve više u upotrebi u RS i da li je u planu uvođenje novih kontejnera za ovakvu vrstu otpada, od nadležnog ministarstva za sada nismo dobili odgovor. 

U BiH još uvijek nema istraživanja koji se bavi štetnošću ovih proizvoda po zdravlje stanovnika, ali i životnu sredinu.

(MONDO)