Republika Srpska će uskoro dobiti svoj 11. grad, kada bude usvojen zakon koji će opštini Prnjavor dodati taj drugi, pomalo famozni naziv.
Iako je ova tema izazvala mnogo pažnje narodnih poslanika, a to nije slučaj samo ovaj put, činjenica da je Prnjavor i Prnjavorčani neće mnogo dobiti nakon što budu mogli reći da žive u Gradu Prnjavoru, a to mogu da im potvrde stanovnici "konkurentske" Dervente, komšijskih Laktaša, Gradiške, Zvornika, Prijedora...
Svi ljudi koji žive u urbanim sredinama svakako osjećaju da su građani nekog, kakvog-takvog grada.
Republika Srpska već ima 10 mjesta koje se zovu gradovima, a zanimljivo je da je jedini grad koji je podijeljen na opštine Grad Istočno Sarajevo koje se sastoji od šest opština: Istočni Stari Grad, Istočno Novo Sarajevo, Istočna Ilidža, Pale, Sokolac i Trnovo, a svi ostali gradovi usitnjeni su u mjesne zajednice.
Načelnik Istočnog Sarajeva i predsjednik Saveza opština i gradova Republike Srpske Ljubiša Ćosić prilično je skeptičan prema ovom "unapređenju statusa".
"Status grada donosi možda neki prestiž u osjećaju stanovnika, ali ako nisi napravio opštinu koja ima gradske karakteristike, od urbanog središta, kulturnih sadržaja, sportskih sadržaja... Ako nemaš ljude koji to sve iznose i rade, možeš se zvati grad koliko hoćeš", kaže Ćosić za Mondo.
Podsjeća da se prije prijedloga za status radi elaborat, a da je Zakonom o lokalnoj samoupravi tačno definisano ko može postati grad, a jedan od uslova za dobijanja statusa jeste da lokalna zajednica ima 50.000 stanovnika uz određen stepen razvijenosti.
Ipak moguće je da se uz posebnu studiju opravdanosti status grada dodijeli i u slučaju manjeg broja stanovnika, a primjer je Trebinje, kao regionalni centar Hercegovine.
"U suštini, taj status je samo prestiž i podsticaj za dalje, ali ako ćeš doboti status grada i nastaviti po starom, onda nema neke vajde", dodaje Ćosić.
Ranije je u Srpskoj vladalo neprovjereno mišljenje da status grada donosi više novca od raspodjele poreza na dodatnu vrijednost (PDV), ali on se ipak raspodjeljuje na osnovu privredne aktivnosti lokalne zajednice bez obzira kako se ona zove.
Što se tiče ekonomije, Prnjavor, bar u našim skromnim uslovima, ima ponešto čime se može pohvaliti. Načelnik opštine Darko Tomaš nedavno je objavio da je 2021. godine izvoz iz Prnjavora bio u vrijednosti 323 miliona KM.
"Prnjavorski privrednici su svoje proizvode izvozili u čak 41 zemlju. Zemlje Evropske unije sa udjelom od 62 odsto su ključne destinacije za sve što se izvozi iz Prnjavora", napisao je Tomaš uz dodatak da Prnjavor, koji se nalazi tik uz autoptut "9. januar", ima rekordnu pokrivenost uvoza izvozom od 187 odsto, odnosno izvezeno je 150 miliona maraka više nego što je uvezeno.
Glavne oblasti privrede u Prnjavoru, koju mahom čine mala ili srednja preduzeća, su drvoprerada, metaloprerada i prehrambeni sektor, a primijetno da ni građevinski sektor ne stagnira. Veliki privredni kapacitet predstavljali su poznati prnjavorski ribnjaci koji sada muku muče da prežive.
Prnjavor ima ogromnu dijasporu i određene specifičnosti poznate i izvan granica opštine. Diči se svojom etničkom šarolikošću i nazivom "Mala Evropa" zbog brojnih nacionalnih manjina koje žive na ovom području: Ukrajinaca, Italijana, Poljaka, Roma, Mađara, Nijemaca, Rusa, Slovaka...
Poznata je obližnja banja Kulaši, a odnedavno je ponovo zaživjela ergela "Vučijak".
Grad ima gimnaziju, srednjoškolski centar, Centar za kulturu, jednu poznatu televiziju, radio...Za svoju veličinu Prnjavor ima živahan noćni život, a mnogi koji prolaze kroz ovo mjesto cijene ugostiteljsku ponudu i razvijenost uslužnog sektora, generalno.
Poslanici NSRS danas su raspravljali o Prijedlogu zakona o gradu Prnjavor – po hitnom postupku, koji bi prema svim najavama uskoro trebalo da bude i usvojen.