Početak kraja?

Krah kripto tržišta: Propadaju banke, dijele se brojni otkazi

Autor Dušan Volaš

Kripto kompanije otpuštaju zaposlene, zamrzavaju isplate i ulaganja i pokušavaju da spriječe potpuni krah kripto tržišta, koje je na najmanjem nivou u posljednje dvije godine.

Bitcoin grafikon
Izvor: SmartLife / Pexels / Ivan Babydov

Kriptovalute su doživele procvat krajem 2021. godine, kad je jedan Bitcoin vredeo oko 70.000 dolara, ali je ubrzo potom sve krenulo nizbrdo… ali da ne žurimo.

Tokom rasta kriptovaluta godinama unazad broj kompanija koje "obrću" digitalnu imovinu rastao je eksponencijalno uspjehu kripto tržišta - nicale su banke koje su nudile pozajmice, ulaganja i odlične kamatne stope na kripto depozite, a platforme za razmenu kriptovaluta, kao što je Coinbase, povećavale su broj svojih zaposlenih dramatično.

Možda će vas zanimati

Mnogi koji su na vreme shvatili šta je Bitcoin, malo prije ostalih, kao i druge kriptovalute, uspjeli su da se brzo obogate, steknu takoreći brze pare i, ako su bili dovoljno mudri - ulože to u biznis koji uspješno posluje.

A onda se vraćamo na početak teksta, prije tri tačke, tj. u godinu čije dane svi zajedno trošimo, kad je Bitcoin doživeo pad vrijednosti na svoj najniži nivo od pre kraja 2020. godine, dok je kripto tržište potpuno kolabiralo i izgubilo najveći dio svoje vrijednosti - 13. juna kripto tržište prvi put vrijedilo je ispod jednog triliona dolara nakon dugo vremena, a u novembru mu je vrijednost bila iznad tri!

Ne morate biti vidoviti da bi vam bilo jasno da su one kompanije s početka teksta počele da otpuštaju zaposlene, zamrzavaju isplate i panično saniraju gubitke, stvarajući lančanu reakciju koja se protegla do svih kripto pora, da to tako kažemo.

Coinbase je nakon 13. juna i najvećeg Bitcoin pada u prethodne dvije godine saopštio da otpušta 18% zaposlenih, a istim putem u nešto drugačijem procentu krenule su kompanije Gemini, BlockFi, Crypto.com i brojne druge, iako se ne zna koliko dugo ili kratko bi kolaps kripto tržišta mogao da traje. Dojučerašnje moćne startap kompanije kakva je bila Terraform Labs su propale, a takozvana eksperimentalna kripto banka Celsius je u obustavila sve isplate do daljnjeg.

Strmoglav pad kripto tržišta upravo ilustruje nesigurnost ekosistema izgrađenog oko ove rizične i neregulisane imovine. Ukupna vrijednost tržišta kriptovaluta je od jeseni pala za 65 odsto, a analitičari predviđaju dalji pad.

Sad, sa krahom akcija, rastućim kamatnim stopama i visokom inflacijom, cijene kriptovaluta padaju, pokazujući da su one, ipak nekako postale vezane za cjelokupno tržište. I dok se ljudi udaljavaju od kripto investicija, odliv razotkriva nestabilne temelje mnogih najpopularnijih kompanija ove industrije i tržišta.

Nestabilnost je izazvala krizu i u Coinbase kompaniji, jednoj od najvećih platformi za razmenu kripto valuta. Coinbase je izgubio preko 2,2 miliona korisnika (19 procenata ukupnog broja korisnika), a prihodi su pali za 27 odsto u odnosu na godinu ranije. Vrijednost akcija je od prošlogodišnjeg izlaska na tržište pala za preko 84%, a turbulencije su dovele do otpuštanja velikog broja radnika. Brajan Armstrong, izvršni direktor Coinbase kompanije, obavestio je zaposlene o otpuštanjima uz napomenu da je "kompanija prebrzo rasla i da je potpuno jasno da su u toj brzini angažovali previše ljudi". Biće otpušteno najmanje 1.100 ljudi odjednom.

U trenutku pisanja ovog teksta Bitcoin vrijedi 18.277 dolara

SmartLife

Kriptovalute su oduvijek bile nestabilne i sklone ciklusima drastičnog rasta i kraha. Tokom 2013. kineska Bitcoin zabrana dovela je do pada cijene te kriptovalute. Tokom 2017. je sve veći broj kompanija koje kreiraju i prodaju sopstvene tokene doveo do porasta cijena kriptovaluta, koje su pale nakon što su regulatori razbili takozvanu početnu ponudu novčića.

Ovi mjehurići tj. nasumični skokovi i padovi koji se ciklično ponavljaju su bazni dio ekosistema, kažu kripto entuzijasti, koji na ovaj pad gledaju samo kao prolaznu krizu i priliku da se ulaganje nastavi. Ove turbulencije privlače talentovane ljude u industriju, koji nastavljaju da grade vredne projekte. Mnogi od najglasnijih zagovornika kripto tržišta podstiču investitore da "kupe sadašnji pad" ili da ulažu više kad su cene kriptovalute iz ma kog razloga niske. "Mi smo i ranije bili u ovim spiralama padova i oporavili se", rekao je gospodin Džons, investitor kompanije Science Inc. "Svi vjerujemo u osnove tj. u pad, ali i rast kriptovalute".

Jasno je da se mnogobrojni vlasnici kriptovaluta s ovim neće složiti, jer su upravo pretrpili snažan gubitak, u najmanju ruku, ali to je prokletstvo kriptovaluta - znati kako trgovati njima, kako ih koristiti, kad ih nabavljati i menjati ili prodavati i ulagati…

Sve su glasniji i milijarderi koji ljude otvoreno pozivaju da se distanciraju od kriptovaluta. Bil Gejts je nedavno ponovo izjavio je da su kriptovalute za budale, a Voren Bafet je još jednom ponovio da je to ulaganje u ništa…

Šta vi mislite o svemu ovome?