Fudbal

Evolucija ženskog fudbala u Evropi: Mijenja se format Lige šampiona, UEFA uvodi i novo takmičenje za dame

Autor Bojan Jakovljević

Od sezone 2025/26 biće organizovano novo međunarodno takmičenje za fudbalerke.

Izvor: Leiting Gao/Orange Pictures/Shut / Shutterstock Editorial / Profimedia

Izvršni komitet UEFA je u decembru prošle godine odobrio sportski koncept poslije 2025. godine za evropski ženski klupski fudbal, a s tim i novi format za Ligu šampiona za žene i uvođenje drugog evropskog ženskog klupskog takmičenja.

Promjene su uslijedile nakon opsežnih konsultacija i saradnje sa Evropskom klupskom asocijacijom (ECA), nacionalnim asocijacijama, ligama i klubovima učesnicima, i zasnovane su na analizi i preporukama UEFA Komisije za ženski fudbal.

Ovo je najnoviji korak u stalnoj evoluciji ženskog fudbala u Evropi, koji je doživio nevjerovatan rast posljednjih godina, dosegao novu publiku i podigao standarde više nego ikada prije.

Novi format Lige šampiona za žene će početi od sezone 2025/26, uvodeći jedinstvenu ligašku fazu sa 18 timova. Omogućiće većem broju klubova da se takmiče, sa konkurentnijom i dinamičnijom ligaškom fazom koja osigurava da svaki meč bude značajan.

Po prvi put, UEFA će organizovati i drugo žensko klupsko takmičenje, što znači da će novi timovi moći da se iskušaju protiv evropskih protivnika, a neki timovi koji budu eliminisani u ranim fazama Lige šampiona za žene će dobiti drugu priliku za nastavak evropskog puta. Promjene u vodećem ženskom takmičenju prate slične izmjene u UEFA-inim novim muškim klupskim takmičenjima, koja će imati novi jedinstveni ligaški sistem od sezone 2024/25.

Izvor: Profimedia

Oba takmičenja su razvijena sa ciljem povećanja konkurentnosti i maksimiziranja učešća, uzimajući u obzir kalendarska ograničenja i opterećenje igrača.

"UEFA je stavila veliki akcenat na razvoj ženskog fudbala posljednjih godina, postigavši ogromne pomake zahvaljujući posvećenoj strategiji, solidnim investicijama i strasti da se osigura da je igra otvorena za sve. Novi format Lige šampiona za žene i uvođenje drugog takmičenja su dalji dokaz ove posvećenosti i oba će biti uzbudljiva, konkurentna takmičenja koja omogućavaju većem broju igrača i klubova širom kontinenta da sanjaju o evropskoj slavi", poručio je predsjednik UEFA Aleksandar Čeferin.

Direktorka za ženski fudbal Nadin Kesler naglašava da je glavni cilj kontantan razvoj sporta koji sve više privlači dame.

"Uprkos uspjehu Lige šampiona za žene posljednjih godina, nećemo stati. Danas se radujemo još jednoj fundamentalnoj prekretnici za profesionalizaciju evropskog klupskog fudbala. Novi format Lige šampiona za žene će ojačati poziciju takmičenja na vrhuncu klupskog fudbala, a u kombinaciji sa uvođenjem novog drugog takmičenja, dodatno će podstaći rast na domaćem nivou i pomoći nam da izgradimo snažnu i otvorenu evropsku fudbalsku piramidu na koju svi mogu biti ponosni", istakla je Keslerova.

Izvor: Shutterstock

ZAŠTO UEFA MENJA FORMAT LIGE ŠAMPIONA ZA ŽENE?

Pokretanje postojećeg formata bilo je jedno od prvih dostignuća UEFA-ine strategije za ženski fudbal, Od 2019. godine teži se razvoju igre širom Evrope podizanjem standarda i povećanjem dosega i vrijednosti takmičenja. Od reformisanja takmičenja za sezonu 2021/22, vidjeli smo sjajne mečeve, rekordan broj gledalaca na stadionima i TV publike, a interesovanje je veće nego ikada prije. Sada, UEFA želi da nadogradi uspjeh takmičenja i učini Ligu šampiona za žene još konkurentnijom, donese više uzbuđenja za navijače i još bolje sportsko iskustvo za igrače.

Broj klubova koji učestvuju u ligaškoj fazi povećan je sa 16 na 18, međutim promjena formata znači da, bez povećanja broja mečeva u ovoj fazi, vrhunski timovi će se češće i ranije suočavati jedni s drugima, a svi timovi će imati više konkurentnih mečeva i širok spektar protivnika.

KAKO ĆE IZGLEDATI FORMAT UEFA LIGE ŠAMPIONA ZA ŽENE OD SEZONE 2025/26?

Pod novim formatom, timovi više neće igrati sa tri protivnika dvaput – kod kuće i u gostima – već će se suočavati sa šest različitih timova u ligaškoj fazi, igrajući polovinu tih mečeva kod kuće i polovinu u gostima.

Da bi se odredilo šest različitih protivnika, timovi će biti rangirani u tri grupe po nosiocima na osnovu njihovih najnovijih klupskih koeficijenata. Da bi se osigurao uravnotežen nivo protivnika za sve i uravnotežen kalendar, svaki tim će biti izvučen da igra protiv dva protivnika iz svake od ovih grupa, igrajući jedan meč protiv tima iz svake grupe kod kuće, a jedan u gostima.

Rezultati svakog meča će odlučivati o ukupnom rangiranju u novoj ligi, sa tri boda za pobjedu, jednim za neriješeno i nijednim za poraz. Novi format, sa svim timovima rangiranim zajedno u jednoj ligi, značiće da ima više za šta da se igra do posljednje noći ligaške faze gdje će svi mečevi početi u isto vrijeme.

Prva četiri tima u ligi će se automatski kvalifikovati u četvrtfinale, dok će se timovi koji završe na 5. do 12. mjestu takmičiti u dvomečnom nokaut faznom plej-ofu kako bi obezbijedili svoj put do posljednjih osam. Timovi rangirani od 13. do 18. mjesta će biti eliminisani.

Četiri kluba koja pobijede u nokaut fazi će proći u četvrtfinale, gdje će se suočiti sa jednim od prva četiri tima, koji će biti nosioci i igrati drugi meč četvrtfinala kod kuće.

Od četvrtfinala nadalje, takmičenje će pratiti svoj postojeći format nokaut rundi koje vode do finala koje će se održati na neutralnom terenu koji izabere UEFA.

KO ĆE SE KVALIFIKOVATI ZA NOVU LIGU ŠAMPIONA ZA ŽENE I KAKO ĆE FORMAT FUNKCIONISATI?

Od sezone 2025/26, 18 timova će se takmičiti u ligaškoj fazi, dva više nego što trenutno učestvuje u grupnoj fazi.

Pored pobjednika prošlosezonske Lige šampiona za žene i šampiona tri najbolje rangirana nacionalna saveza, koji se direktno kvalifikuju u trenutnom formatu, šampioni asocijacija rangiranih 4-6 i vicešampioni asocijacija 1 i 2 će direktno pristupiti ligaškoj fazi.

Još četiri tima će se pridružiti putem kvalifikacionog puta šampiona, a pet putem kvalifikacionog puta lige, koji je proširen kako bi uključio dva nova tima, vicešampiona asocijacije rangirane 17. i trećeplasirani tim iz asocijacije rangirane 7. prvi put.

Reformisana lista pristupa, dok garantuje učešće u ligaškoj fazi za povećan broj timova, takođe znači da će osam timova igrati dva kvalifikaciona meča manje.

Izvor: Shutterstock

ZAŠTO UEFA UVODI DRUGO TAKMIČENJE I KAKO ĆE ONO FUNKCIONISATI?

Ključni cilj svih zainteresovanih strana bio je izgraditi drugo takmičenje koje bi omogućilo više klubova da se takmiče u Evropi i pružilo dodatni podsticaj za ulaganje na domaćem nivou.

Trinaest timova, trećeplasirani timovi u domaćim ligama iz asocijacija rangiranih 8-13 i vicešampioni asocijacija rangiranih 18-24, će direktno ući u takmičenje, dok će sistem prohodnosti iz Lige šampiona za žene omogućiti novo takmičenje pružajući drugu šansu klubovima eliminisanim u 2. rundi, kao i vicešampionima i trećeplasiranim timovima iz 1. runde turnira.

Drugo takmičenje će biti direktno eliminaciono, igraće se paralelno sa Ligom šampiona za žene. Imaće ukupno šest rundi, runde 1, 2 i osminu finala, četvrtfinala, polufinala i finale, od kojih će se sve igrati u dva meča (kod kuće i u gostima).

Pobjednici će se automatski kvalifikovati u drugu rundu puta šampiona sljedeće sezone Lige šampiona za žene, sa jednom rundom za pregovaranje za mjesto u ligaškoj fazi.

KAKO SE LIGA ŠAMPIONA ZA ŽENE RAZVIJALA TOKOM VREMENA?

Takmičenje je počelo kao UEFA Ženski kup u sezoni 2001/02, sa 33 tima koji su se takmičili tokom inauguralne kampanje. Njemački Frankfurt je pobijedio u jedinstvenom finalu protiv Umee iz Švedske. Od sezone 2002/03 do 2008/09, finale je rješavano u dva meča.

Za svoju devetu sezonu, takmičenje je preimenovano u UEFA Ligu šampiona za žene, koja je uključivala vicešampione iz osam najviše rangiranih asocijacija kao i domaće šampione iz cijele Evrope. Kvalifikaciona runda je prethodila nokaut fazi sa 32 tima i jednim finalom.

Sezona 2021/22 donijela je najradikalnije reformisanje takmičenja do sada. Grupna faza sa 16 timova, sa centralizovanim marketingom i TV pokrivenošću, zamijenila je prethodnu rundu od 16 klubova. Najbolja dva iz svake od četiri grupe napreduju u četvrtfinale.

Izvor: Profimedia

Aktuelni šampion je Barselona, koja je osvajala prethodna dva izdanja Lige šampiona. U prošlosezonskom finalu Katalonke su porazile osmostrukog šampiona Evrope Lion 2:0 i tako došle do ukupno treće titule u Ligi šampiona.

(MONDO)