Od maja prošle do maja ove godine, uočava se nekoliko negativnih trendova u RS, a najviše zabrinjava pad industrijske proizvodnje za 10,9 odsto, dok je zaposlenost u industriji manja za pet odsto. Izgubljeno je 2.600 radnih mjesta.
Takođe, izvoz je u prvih pet mjeseci ove godine smanjen za oko 8,6 odsto u odnosu na isti period lani, dok je uvoz povećan za 4,7 odsto.
Jedan od pozitivnih pokazatelja je rast plata koje su u prvom kvartalu ove godine realno veće za 9,6 odsto u odnosu na prošlogodišnje.
Ovo su pokazatelji koje su danas, tokom okruglog stola u Banjaluci, iznijeli predstavnici poslovne i akademske zajednice, sindikata i institucija Republike Srpske.
“Konstatovani su negativni makroekonomski i finansijski trendovi koji u kombinaciji sa dugogodišnjim lošim demografskim trendovima posljedično ugrožavaju dalji ekonomski rast i održivost ukupnog sistema”, poručeno je na sastanku.
Učesnici okruglog stola konstatuju pad produktivnosti koji prati značajan rast plata, zbog čega se zaključuje da administrativni pritisak na rast plata ima posebno negativan efekat po konkurentnost ekonomije Republike Srpske.
Predložene mjere
Predložili su nekoliko mjera sa ciljem stabilizacije i transformacije domaće ekonomije, kao što su transformacija obrazovnog sistema, privlačenje stranih investitora i tehnološki razvoj.
“Nužno je izdvojiti značajnija sredstva za tehnološki razvoj, edukaciju zaposlenih, istraživanje i razvoj, oko 100 miliona KM. Treba omogućiti da poslodavci prilikom planiranja investicionih ulaganja raspolažu podatkom o iznosu državne pomoći, kao i omogućiti da sve grane privrede ostvaruju ovu podršku”, istaknuto je.
Traže i da se zakonom uredi način utvrđivanja najniže i predlažu poreska rasterećenja za najpogođenije privredne sektore, kao i uvođenje diferenciranog nivoa minimalnih plata u “radnointenzivnim niskoakumulativnim privrednim granama” i sektorima gdje je najzastupljenija neformalna ekonomija.
“Funkciju Zavoda za zapošljavanje RS potrebno je promijeniti iz administriranja sve manjeg broja nezaposlenih na pronalazak kvalifikovane radne snage na stranim tržištima i njihovu dokvalifikaciju”, podvučeno je, a predložili su i reformu ključnih institucija – Poreske uprave i Inspektorata RS.
(MONDO)