Bankarstvo i epidemija

Skoro 8.000 ljudi i oko 2.000 firmi u RS tražilo odgodu plaćanja kredita

Autori mondo.ba Željko Svitlica

Do kraja prošlog mjeseca 7.897 građanin i 2.066 preduzeća zahtijevalo je neku vrstu moratorijuma na otplatu kredita kod banaka u Republici Srpskoj zbog problema koje je prouzrokovala epidemija korona virusa.

Izvor: MONDO/Samir Cacan

Kako se navodi u podacima koje nam je dostavila Agencija za bankarstvo, na osnovu dostavljenih dekadnih izvještaja od strane banaka sa sjedištem u Republici Srpskoj i organizacionih dijelova banaka sa sjedištem u Federaciji BiH koji posluju u RS do kraja prošlog mjeseca primljeno je 6.686 zahtjeva klijenata za privremeni moratorijum u ukupnom iznosu od 665,1 miliona KM, od čega se na fizička lica odnosi 5.831 zahtjev ili 165,8 miliona KM, odnosno 855 zahtjeva ili 499,3 miliona KM na pravna lica.

"Banke su odobrile 5.936 zahtjeva za odobrenjem privremenog moratorijuma na obaveze (5.139 fizička lica i 797 pravna lica) u ukupnom iznosu od 648,5 miliona KM (167,2 miliona KM fizička lica i 481,3 miliona KM pravna lica). Banke su privremene moratorijume odobravale uglavnom na osnovu zahtjeva klijenata, ali je privremeni moratorijum odobren i samoinicijativno od strane banaka u ukupnom iznosu od 24,8 miliona KM,''navode u Agenciji za bankarstvo Republike Srpske.

U istom periodu, primljeno 3.277 zahtjeva za posebne mjere(moratorijum, grejs period i ostale posebne mjere) u ukupnom iznosu od 759,4 miliona KM, od čega se na fizička lica odnosi 2.066 zahtjeva ili 73,3 miliona KM, odnosno 1.211 zahtjeva ili 686,1 milion KM na pravna lica.

"Odobreno je 2.855 zahtjeva za odobrenje posebnih mjera (1.735 fizička lica i 1.120 pravna lica) u ukupnom iznosu od 711,6 miliona KM (64,6 miliona KM fizička lica i 647 miliona KM pravna lica)," kažu u agenciji

Od ukupnog iznosa odobrenih privremenih moratorijuma, 56% odobrile su banke sa sjedištem u Republici Srpskoj, dok je istovremeno 87% posebnih mjera odobreno od strane banaka iz Republike Srpske.

Banka, na osnovu Odluke o privremenim mjerama banaka za ublažavanje negativnih ekonomskih posljedica uzrokovanih virusnim oboljenjem COVID-19, može odobriti privremeni moratorijum sa maksimalnim rokom trajanja od dva mjeseca nakon ukidanja stanja vanredne situacije u Republici Srpskoj, odnosno stanja proglašenja prirodne ili druge nesreće na teritoriji Bosne i Hercegovine.

Pomenuta Odluka je usvojena krajem marta ovde godine kada su banke počele su sa odobravanjem posebnih mjera-olakšica klijentima čija je kreditna sposobnost pogoršana, odnosno čiji su izvori za otplatu smanjeni i time im je onemogućeno ili će biti onemogućeno izmirivanje obaveza prema banci, a zbog negativnog uticaja izazvanog pandemijom korona virusa. 

U Federaciji BiH mnogo više zahtjeva

U Federaciji BiH je do 31. maja 2020. godine ukupan broj podnesenih zahtjeva za aktivaciju moratorijuma u bankama iznosio 46.571, od čega se 43.490 zahtjeva odnosilo na fizička lica, a 3.081 zahtjev na pravna lica. Od ukupnog broja zahtjeva odobreno je 38.506 zahtjeva, od čega se na fizička lica odnosi 36.014, a na pravna lica 2.492 zahtjeva.

Navodi se da je to 20 odsto korisnika bankarskih kredita u Federaciji BiH ili drugim riječima - svaki peti zaduženi klijent banke zatražio je moratorijum zbog pandemije koronavirusa.