Svijet

Nakon maratonske sjednice: Zvaničnici EU postigli dogovor kojim se reguliše vještačka inteligencija

Autor Nikolina Damjanić

Zvaničnici EU postigli su preliminarni dogovor o prvim svebuhvatnim zakonima za vještačku inteligenciju.

Izvor: Shutterrstock

Nakon trodnevnih pregovora koji su opisani kao izuzetno teški, članice EU postigle su sporazum koji bi trebao stupiti na snagu 2026. godine, a koji reguliše obaveze i pravila po kojima se mora upravljati tehnologijom koja potpuno transformiše svakodnevni život.

Pregovarači su nakon razgovora koji su trajali 36 sati postigli saglasnost oko vještačke inteligencije u sistemima poput "Čet GT" i prepoznavanja lica. Kompjuterski programi poput "ČetGPT" i "DALL-E" su primjeri takozvanog stvaralaštva vještačke inteligencije.

"ČetGPT" može da učestvuje u tekstualnim razgovorima na internetu sa ljudima dok drugi programi vještačke inteligencije poput "DALL-E" može da formira slike, sadržaje i prikaze za koje bi mogli pomisliti da su dijelo čovjeka.

"Propisi imaju za cilju da osiguraju da sistemi umjetne inteligencije koji se koriste u EU budu sigurni i da poštuju osnovna prava i evropske vrijednosti", naveli su iz Španije koja predsjedava Savjetom Evropske unije.

Povodom usvajanja istorijske odluke oglasio se i evropski komesar za unutrašnje tržište Teri Breton.

"Evropa postaje prvi kontinent koji je uspostavio jasna pravila za upotrebu umjetne inteligencije. Ovo je mnogo više od paketa pravila. To je pokretačka platforma za evropske istraživače koji će voditi globalnu utrku za umjetnu inteligenciju", poručio je.

Predsjednica Evropske komisije Ursula von der Lajen pozdravila je usvajanje ovakve odluke.

"Jedinstveni pravni okvir za razvoj umjetne inteligencije kojem možemo vjerovati. Evropa je vodila ove procese i isporučila rezultat", rekla je Von der Lajen.

Tekst sporazuma, prema riječima zastupnika Evropskog parlamenta, uključuje i njihove "crvene linije" kojima se potvrđuje da će biti zabranjeno nekoliko sistema biometrijskog nadzora koji su smatrani neprihvatljivim, a koji uključuju kategorizaciju po rasi, seksualnoj orijentaciji, političkim, vjerskim ili filozofskim uvjerenjima.

"To uključuje i prepoznavanje emocija na radnom mjestu i obrazovnim institucijama kao i sisteme koji manipulišu ljudskim ponašanjem", pojasnili su.

Među novim pravilima, zvaničnici su se složili sa strogim ograničenjima upotrebe tehnologije prepoznavanja lica osim usko definisanih izuzetaka za provođenje zakona.

"Zabranjena je i upotreba umjetne inteligencije za iskorištavanje onih koji su ranjivi zbog starosti, invaliditeta ili ekonomske situacije. Kompanije koje ne poštuju pravila suočavaju se sa kaznama od 35 miliona evra ili sedam posto globalnog prihoda", piše Financial Times.