Kupiš kuću i dobiješ papire: Šta su zlatne vize, koliko koštaju i ko ih i dalje nudi?

Zlatna viza je vrsta vize koja omogućava stranim državljanima da dobiju boravak u zemlji u zamjenu za investiranje kapitala. Ova viza omogućava investitorima i njihovim porodicama da dobiju boravišnu dozvolu, a u nekim slučajevima i državljanstvo. To nije jeftin način da se stekne boravak u nekoj zemlji, ali može vremenom da vrati dividende.

Da bi dobili zlatnu vizu, kandidati obično moraju da investiraju određeni iznos novca u nekretnine, biznis ili državne obveznice u zemlji koja nudi ovaj program. Ova vrsta vize je popularna u evropskim zemljama kao što su Portugal, Španija, Grčka i Malta, ali je prisutna i u drugim dijelovima svijeta.

Zlatna viza je privlačna zbog svojih pogodnosti, kao što su slobodno putovanje unutar Šengenskog prostora (u slučaju EU zemalja) i mogućnost sticanja stalnog boravka ili čak državljanstva nakon određenog broja godina. Zlatna viza vam omogućava da živite u Evropi bez radne dozvole i bez potrebe za radnom ili boravišnom dozvolom. Možete ostati u svojoj zemlji po izboru što je duže moguće bez rizika od deportacije.

Šta je potrebno za prijavu:

• Da aplikant bude stariji od 18 godina
• Da ne posjeduje kriminalni dosije
• i da ima dovoljno sredstava da izvede potrebnu investiciju

Postoje tri glavne vrste zlatnih viza:

• Viza investitora: Ovaj program zahtijeva ulaganje u preduzeće ili nekretnine. Suma varira, ali je obično između 150.000 i 300.000 dolara.
• Penzionerska viza: Morate imati 65 godina ili više sa godišnjim penzionim primanjima koja premašuju oko 30 procenata prosječne godišnje plate u vašoj zemlji.
• Početna viza: Ova zlatna viza zahtijeva da osnujete evropsku kompaniju kao zaposleni ili investitor.

Zlatne vize su od suštinskog značaja iz nekoliko razloga. Oni pružaju priliku za boravak u Evropi. To može da bude dragocjen resurs za one koji žele da presele svoje porodice izvan svojih matičnih zemalja, ali i dalje imaju pristup zdravstvu i obrazovanju unutar svojih rodnih zemalja.

Zlatne vize u zemljama EU:

• Zlatna viza Portugala - Vlasnicima zlatne vize je dozvoljeno, ali nije obavezno da žive u Portugalu: sve dok provode najmanje sedam dana godišnje u zemlji, njihova boravišna dozvola ostaje važeća. Nakon pet godina kao nosilac Zlatne vize, investitor i njegova porodica mogu podnijeti zahtjev za stalni boravak ili državljanstvo Portugala. Podrška umjetnosti i restauracija kulturnog nasleđa u iznosu od 250.000+ evra ili kupovina udjela investicionih fondova u iznosu od 500.000+ evra, treća opcija je investiranje u istraživačke aktivnosti u iznosu od 500.000+ evra.

• Program stalnog boravka na Malti - Investitor mora ispuniti nekoliko uslova ulaganja: kupiti ili iznajmiti nekretninu u zemlji (na jugu Malte ili na ostrvu Gozo u iznosu od 300,000+ evra, dok je limit za kupovinu stambene imovine na severu ili u centralnoj Malti u iznosu od 350,000+ evra). Pored toga, potrebno je platiti državne takse u iznosu od 40.000 evra, kao i donaciju u dobrotvorne svrhe u iznosu od 2.000 evra. Oni takođe moraju potvrditi kapital od 500.000 evra, uključujući najmanje 150.000 evra likvidne finansijske imovine. Kartica stalnog boravka se obnavlja svakih 5 godina. Vrši se godišnja provera u prvih pet godina kako bi se potvrdilo da investitor i dalje ispunjava uslove. 

• Zlatna viza za Grčku - Program Zlatne vize za Grčku imao je jedan od najnižih investicionih zahtijeva u Evropskoj uniji. Međutim, to se promijenilo ove godine: od 1. sepmtebra 2024. godine investicioni prag za kupovinu nekretnina je porastao na 400.000 do 800,000 evra. Investiciona nekretnina je dostupna za dugoročni zakup. Ali održavanje prebivališta zahtijeva zadržavanje imovine u vlasništvu.

• Kiparska zlatna viza - Stalni boravak na Kipru putem ulaganja se daje doživotno. Međutim, da bi zadržao status, investitor mora da posjećuje ostrvo svake 2 godine i da obnavlja boravišnu kartu svakih deset godina. Stalni stanovnik može dobiti kiparsko državljanstvo nakon 7 godina života na ostrvu u blagoj mediteranskoj klimi pored mora. Kupovina nove stambene ili bilo koje poslovne nekretnine u iznosu od 300,000+ evra.

• Zlatna viza za Španiju - Investitor i njegova porodica ne moraju da polažu ispite iz jezika i kulture da bi dobili špansku Zlatnu vizu. Takođe, od njih se ne zahteva da borave ili provode vrijeme u Španiji, a zakon dozvoljava izdavanje investicionih nekretnina. Stalni boravak se može dobiti nakon 5 godina života u Španiji. Za još pet godina investitor može da aplicira za državljanstvo. Kupovina stambene ili poslovne imovine u iznosu od 500,000+ evra. Međutim, vlada Španija je ove godine pokrenula proces ukidanja ovog postupka, ali još nije izašla sa konkretnim datumom.

• Zlatna viza Italije - Dozvola boravka u Italiji se izdaje na dvije godine. Zatim se može produžiti za tri godine ako se investicija održi. Investitori ne moraju da žive u Italiji ako ne žele da dobiju državljanstvo. Nosioci Zlatne vize mogu da apliciraju za državljanstvo pod opštim uslovima nakon 10 godina života u zemlji. Ulaganje u inovativne startapove u iznosu od 250,000+ evra. Ulaganje u kapital društva sa ograničenom odgovornošću u iznosu od 500,000+ evra.

• Mađarska Zlatna viza - U slučaju kupovine nekretnine u Mađarskoj, investitor će dobiti pravo na desetogodišnji boravak u Mađarskoj, a prije svega će dobiti mađarski pasoš koja će mu omogućiti neograničeno kretanje u šengenskom prostoru. Uslov je kupovina nekretnine vrijedne najmanje pola miliona evra. Druga opcija za dobijanje desetogodišnje boravišne dozvole i mađarskog pasoša je ulaganje od najmanje 250.000 evra u investicijske fondove za nekretnine koje izdaje Mađarska narodna banka. Treća opcija je javna donacija od najmanje milion evra.

Koje zemlje su ukinule zlatne vize?

Velika Britanija je u februaru 2022. ukinula šemu zlatnih viza koja je omogućavala stranim državljanima da se nasele u zemlji u zamjenu za to da sa sobom donesu i određen deo svog bogatstva. Kada je počeo rat u Rusiji, udaljili su se od prakse jer je poznato da veliki broj ruskih biznismena i oligarha posluje i živi u britanskim gradovima.

Irska se prošle godine oprostila od zlatne vize, tačnije Imigrantskog investitorskog programa, koji je nudio irsko državljanstvo u zamjenu za 500.000 evra donacija ili trogodišnje investicije u zemlju u vrijednosti od milion evra.

Portugalski premijer Antonio Kosta je najavio da će vize biti ukinute, a da do tada stranci mogu da kupe nekretninu ili ulažu u zemlju u zamjenu za boravišne dozvole. Prema podacima tamošnje državne agencije LUSA, od januara do avgusta 2022, program je Portugalu donio 398 miliona evra. Portugalsko ostrvo Madeira, koje se nalazi u Atlantskom okeanu, protivi se ovoj odluci jer je veliki broj bogataša stigao u njihov region upravo zahvaljujući zlatnim vizama.