Velika Britanija večeras zvanično izlazi iz članstva EU nakon 47 godina i ulazi u prelazni period koji će trajati do kraja godine.
Iz kancelarije britanskog premijera Borisa Džonsona saopšteno je da će on u svom večerašnjem govoru neposredno pred zvaničan izalazak iz EU zatražiti od Britanaca da mu pomognu u ostvarenju "punog potencijala zemlje".
Kako prenose svjetske agencije, više hiljada evroskeptika najavilo je proslavu "Dana Bregzita" u Londonu i drugim gradovima.
Džonsonova Konzervativna stranka organizovala je svijetleći šou i druge vrste obilježavanja izlaska iz EU.
Džonson će se javnosti obratiti oko 22.00 časa, kada će krenuti odbrojavanje posljednjeg sata do Bregzita projektovano na zidu njegove zvanične rezidencije u Dauning stritu.
Britanija će iz EU izaći u 23.00 časa po londonskom vremenu, odnosno u ponoć po briselskom (našem).
Tokom prelaznog perioda koji traje 11 mjeseci nakon Bregzita malo toga će se promijeniti na terenu, a dvije strane pokušaće da pregovorima dođu do dogovora o trgovinskoj, bezbjednosnoj i političkoj saradnji.
Zvaničnici iz Brisela kažu da je određeni vremenski period "veoma ambiciozan" ali je Džonson odbacio mogućnost produženja.
Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Sjeverne Irske je 29. marta 2017. godine službeno objavilo namjeru povlačenja iz Evropske unije, u skladu sa članom 50. Ugovora o Evropskoj uniji.
U BiH stiglo obavještenje: Svi ugovori i dalje važe
Ministarstvo spoljenih poslova Bosne i Hercegovine zaprimilo je notifikacijeu AmbasadeUjedinjenog Kraljevstva, kao i Delegacije Evropske unije u Bosni i Hercegovini da su Ujedinjeno Kraljevstvo i Unija postigli zvanični sporazum o povlačenju koji je potpisan u Londonu, 24. januara 2020. godine.
On će stupiti na snagu 31. januara 2020. u ponoć (po srednjoevropskom vremenu). Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Sjeverne Irske od tog trenutka više neće biti punopravna država članica EU.
Svi međunarodni ugovori između Bosne i Hercegovine i Evropske unije nastaviće se primjenjivati i na ugovorne odnose između Bosne i Hercegovine i Ujedinjenog Kraljevstva, do kraja prelaznog perioda, tačnije do 31.12.2020. godine. Nadalje, pravni status građana Bosne i Hercegovine koji borave u Ujedinjenom Kraljevstvu takođe ostaje isti i nakon izlaska iz Evropske unije.
Nadležne institucije Bosne i Hercegovine će u narednom periodu preduzeti neophodne korake u cilju pravnog regulisanja odnosa između Bosne i Hercegovine i Ujedinjenog Kraljevstva, a koji su do sada bili regulisani međunarodnim ugovorima između Bosne i Hercegovine i Evropske unije.
"Povlačenje Ujedinjenog Kraljevstva iz Evropske unije neće uticati na izuzetno dobre i prijateljske odnose između naše dvije zemlje, kao i na nastavak veoma važne podrške koju pruža Ujedinjeno Kraljevstvo međunarodnim aspiracijama Bosne i Hercegovine," saopšteno je iz Kancelerije za odnose s javnošću Ministarstva inostranih poslova BiH.
Neke stvari ostaju iste
Poslije tri i po godine neizvesnosti, referenduma i odlaganja, sa posljednjim januarskim danom, prvi put u svojoj istoriji Evropska unija ostaje bez jedne članice.
Većina ljudi u Velikoj Britaniji i u zemljama članicama EU neće osjetiti nikakve drastične promjene na dan Bregzita. U periodu tranzicije, dok Brisel i London ne ispregovaraju buduće odnose, pravila EU, kada je reč o jedinstvenom tržištu i carinskoj uniji, i dalje važe za Veliku Britaniju, objavila je RTS.
Najvidljivija promjena na dan Bregzita biće odsutvo predstavnika zvaničnog Londona u institucijama EU u Briselu.
Opcija "ostanka" više ne postoji i ukoliko Velika Britanija poželi da se ponovo priključi EU moraće ponovo da aplicira za članstvo i pregovara po novim pravilima.
EU ima jedno upražnjeno mjesto, umjesto dosadašnjih 28 ima 27 članica.
Upražnjena su i mjesta u Evropskom parlamentu. Trećina od 73 mjesta koja su do sada zauzimali parlamentarci iz Britanije biće preraspodijeljena između zemalja članica EU, a ukupan broj poslanika u Evropskom parlamentu biće smanjen.
London neće više imati predstavnike u Evropskom savjetu i Evropskom sudu pravde. Na sastanke Evropskog savjeta biće pozivani samo ukoliko se oni budu ticali odnosa EU i Velike Britanije.
Zakoni EU i dalje važe za Veliku Britaniju, ali ne kao punopravnu članicu već na osnovu sporazuma o izlasku.
London je već ispregovarao postojeće trgovinske sporazume EU sa dvadesetak zemalja i trgovinskih blokova, a sa ostalima je održala pripremne razgovore koje je potrebno završiti do kraja prelaznog roka. Velika Britanija može da sklapa trgovinske sporazume sa drugim zemljama sa kojima te sporazume EU nema ali još ne može da ih implementira.
Počev od 1. februara članice EU mogu da odbiju zahteve Londona za ekstradicijom a ni London nije u obavezi da to čini na zahtev bilo koje zemlje članice EU.