MONDO će, serijom tekstova o klubovima koji su osvajali prvenstva i kupove Srpske, pokušati da sačuva od zaborava sve bitno što se dešavalo u prethodnih 25 godina, koliko postoji Fudbalski savez Republike Srpske. Krećemo sa Kozarom...
"'Kome je sada do lopte?', mnogi su se pitali onih septembarskih dana 1992. godine dok je barut mirisao na sve strane. No, svi mi koji smo istinski i srcem pripadali srpskom narodu i fudbalu znali smo da treba da se stvori organizacija koja će zamrle klubove osokoliti, okupiti, organizovati, kako ne bi došlo do katastrofalnog nestajanja najljepše sporedne stvari na svijetu sa ove strane Drine. I onda je, 5. septembra, osnovan Fudbalski savez Republike Srpske! Vijest o događaju u Banskom dvoru širila se munjevito, predstavljala je pravo 'svjetlo u tunelu', ohrabrujući malodušne, dajući novu snagu onima koji se u to vrijeme nisu predavali", napisao je svojevremeno dr Milan Jelić, bivši predsjednik Republike Srpske i Fudbalskih saveza BiH i RS, povodom decenije postojanja FS RS (izvor: Deset godina Fudbalskog saveza Republike Srpske, autori Željko Tica, Slobodan Babić, Slavko Basara).
Nažalost, Jelić nije doživio da proslavi "srebrni jubilej" Saveza. Preminuo je na današnji dan, prije tačno deset godina.
Tokom tih četvrt vijeka, 15 klubova osvajalo je prvenstvo i kup Srpske, zbog čega su nagrađeni na manifestaciji povodom velikog jubileja naše krovne kuće fudbala, koja je održana početkom septembra.
Za postignute rezultate i afirmaciju Saveza, nagrađeni su: Borac (Banjaluka), Rudar Prijedor, Kozara (Gradiška), Modriča Maksima, Jedinstvo (Brčko), Radnik (Bijeljina), Rudar (Ugljevik), Boksit (Milići), Sloga (Trn), Slavija (Istočno Sarajevo), Leotar (Trebinje), Drina (Zvornik), Mladost (Velika Obarska), Krupa (Krupa na Vrbasu) i Laktaši.
MONDO će, serijom tekstova o ovim kolektivima, pokušati da sačuva od zaborava sve bitno što se dešavalo u prethodnih 25 godina, koliko postoji Fudbalski savez Republike Srpske.
Kako ne bismo nikog izostavili, zapostavili niti favorizovali, krenućemo redom, hronološki.
KUP RS 1994 - KOZARA (GRADIŠKA)
Prva utakmica na tlu Republike Srpske poslije raspada bivše Jugoslavije odigrana je 20. decembra 1992. godine, kada su tadašnje selekcije Republike Srpske i Republike Srpske Krajine remizirale 1:1.
Bio je to svojevrsni uvod u prvo seniorsko takmičenje, Kup Republike Srpske, odigran dvije godine kasnije, dakle 1994. godine.
U ratom razorenoj državi, teško je bilo okrenuti misli fudbalu, ali čak ni takvo stanje nije moglo da zaustavi loptu, pa je 112 ekipa započelo prvi Kup Republike Srpske (48 iz Krajine, šest iz Posavine, 20 sa prostora Semberije, Majevice i Birača, 32 sa sarajevsko-romanijske regije i šest iz Hercegovine), ujedno najstarije, ne samo fudbalsko, nego uopšte sportsko takmičenje.
Nakon velike borbe, u kojoj su u to vrijeme učestvovali svi registrovani i prijavljeni klubovi, u finale su se plasirali dobojska Sloga i Kozara iz Gradiške.
Iako je prvobitni plan bio da se u finalu igraju dvije utakmice, od kojih bi se revanš igrao na dan Vojske Republike Srpske, Vidovdan, 28. juna, na kraju je ipak odigran samo jedan susret.
Taj meč za trofej održan je 25. juna 1994. godine, na Gradskom stadionu u Banjaluci pred blizu 5.000 gledalaca.
Nakon 90 minuta nije bilo golova, a onda je tim iz Gradiške, predvođen junakom, golmanom Draganom Skakićem, koji je odbranio posljednji penal Zoranu Petroviću, slavio 7:6 u penal lutriji i tako osvojivši prvi trofej ušao u istoriju.
"Sloga je tada bila bolja tokom 90 minuta, imali su nekoliko dobrih šansi, ali smo uspjeli da se odbranimo. Igrali smo u velikom grču, tako da nismo prikazali igru koja nas je krasila prije finalnog duela. Bili smo daleko mlađi od igrača iz Doboja, ali uspjeli smo da doguramo do penal serije. Svi su tada pogađali, čak sam i ja šutirao u petoj seriji i pogodio, a onda u sedmoj uspio da odbranim udarac kapitenu Sloge. I u polufinalu u Brodu protiv Poleta, takođe sam šutirao u posljednjoj seriji i bio precizan, a onda kasnije odbranio šut sa 'bijele tačke' i odveo Kozaru u finale", prisjetio se Skakić sad već davne 1994. godine.
Koliko je bilo teško igrati fudbal, s obzirom na ratno stanje i prilike koje su tada vladale na našim prostorima?
"I sa naše i sa dobojske strane situacija je bila kritična. Rat u Doboju bjesnio je bez prestanka, granate su stalno padale, tako da su igrači Sloge morali trenirali i svoje utakmice igrati van dobojske regije. Kod nas su bile drugačije okolnosti. Nije bilo ratnih dešavanja u samom gradu, ali mnogi naši igrači bili su u gradiškoj i banjalučkoj brigadi, ali fudbaleri su povremeno bili oslobođeni odlaska na ratište", priča naš sagovornik.
"Crveno-bijeli" iz Gradiške su, takoreći, u Kupu RS nastupili sa dvije ekipe. Jedna je igrala do polufinala, a druga dvomeč pretposljednje runde i samo finale.
"Imali smo dosta kažnjenih i povrijeđenih igrača, tako da je naš trener Sredojević morao da sastavi mladu ekipu koja će se suprotstaviti daleko iskusnijim Dobojlijama. I uspio je!"
General-pukovnik Milan Gvero uručio je pehar kapitenu Gradiščana Siniši Đuriću, koje je s klupe predvodio Borče Sredojević.
U gradu na Savi prvi put se tada zaorilo: "KUP JE NAŠ"! Fudbalerima je po povratku iz Banjaluke priređen doček, pa se slavilo duboko u noć.
"Priređen nam je doček u 'Taksi baru', gdje nas je čekala večera i muzika. Svi koji su igrali, vodili klub, navijali, kao i građani, bili su prisutni. Iako su bile teške okolnosti, taj dan i tu noć svi zajedno smo se radovali, napravili feštu i proslavili osvajanje prvog Kupa RS, čime smo ostali upisani u istoriji sporta Republike Srpske", istakao je Skakić.
Poslije tog prvog, Kozara je osvojila još dva najmasovnija takmičenja Srpske, 2000. i 2001. godine, a deset godina kasnije tim iz Gradiške postao je šampion Republike Srpske.
"Kozara je tada imala strašnu generaciju, odličnu upravu i trenera, kasnije ušla i u Premijer ligu BiH. Bila je dominantna, a ta tri osvojena Kupa RS i prvenstvo dovoljan su pokazatelj šta predstavlja ime Kozare", s ponosom ističe član zlatne generacije ovog kluba.
Skakić se, nakon igračke karijere, okrenuo suđenju. Pune 23 godine družio se s pištaljkom, da bi krajem prošle godine otišao u "sudijsku penziju".
"U tih 23 godine, 15 sezona sudio sam u Premijer ligi BiH, od čega sam osam godina bio arbitar i na međunarodnim utakmicama. Potpuno sam zadovoljan svojom karijerom. Ostvario sam možda i više nego što sam mogao zamisliti. Trenutno se bavim trenerskim poslom. Imam UEFA 'C' licencu, upisao sam sada za 'B', kontrolor sam na utakmicama Druge lige RS, grupa 'Zapad', tako da sam sada okrenuo novi list. Nadam se da ću ostvariti zavidnu karijeru i na ovom polju, kao što sam to uradio dok sam sudio", poručio je Dragan Skakić, Kozarina "jedinica" koja je najzaslužnija za prvi pehar u vitrinama ovog kluba.
U narednom tekstu pisaćemo o "dejtonskoj", 1995. godini, u kojoj je, osim kup takmičenja, organizovano i premijerno prvenstvo.
Pratite MONDO SPORT i na Facebooku, Twitteru ili Instagramu...