Srpska pravoslavna crkva danas obilježava praznik svetog Georgija, jednog od devet velikomučenika i prvih stradalnika za hrišćansku vjeru.
U srpskom narodu poznatiji kao Sveti Đorđe (275-303), čiji je praznik u narodu poznat kao Đurđevdan i jedna je od najčešćih slava pravoslavnih Srba, istorijska je ličnost i živio je u vrijeme cara Dioklecijana (284-305), velikog progonitelja pristalica, tada nepriznate, hrisćanske vjere.
Ovaj slavni svetitelj rodio se u kući bogatih i časnih roditelja u Kapadokiji. Kada mu je otac postradao kao hrišćanin, majka se preselila u Palestinu gdje je dječak odrastao.
Georgije je već u dvadesetoj godini dospio do čina tribuna u službi cara Dioklecijana koji je u njega polagao velike nade.
Mladi tribun, kako kaže istorijsko predanje hrišćanske crkve, odvažno je stupio pred cara i saopštio mu da je hrišćanin, čime je započelo njegovo stradanje za vjeru.
Car Dioklecijan, jedan u rimskih tetrarha, osudio je Georgija na okove, tamnicu i strašna mučenja koja nisu promijenila njegova ubeđenja. Pogubljen je 303. godine, ali, kako kaže predanje Crkve, "to nije kraj njegovim javljanjima i čudima".
Pod njegovim uticajem "mnogi su primili vjeru Hristovu, a među njima i careva žena Aleksandra, glavni žrec Atanasije, zemljoradnik Glikerije, potom Valerije, Donat i Tirin".
Car je osudio na smrt odsjecenjem glave i Đorđa i svoju ženu Aleksandru, koja je izdahnula na stratištu prije pogubljenja.
Sveti Đorđe se na srednjevekovnim pravoslavnim freskama slika u odeždi ratnika, sa mačem i krstastim kopljem koji je simbol hrišćanstva, a nekad i u dvorskoj odeždi.
Na pravoslavnim ikonama slika se sveti Georgije na bijelom konju, kako krstastim kopljem ubija aždaju koja je simbol - nemani paganstva.
Djevojka sa carskom krunom u pozadini kompozicije, koju spasava, predstavlja simbol hrišćanske vjere za koju se bori sveti Đorđe.
U srednjevekovnim pravoslavnim hramovima i manastirima on je u redu sa svetim ratnicima, borcima za hrišćanstvo, koje predvodi sveti arhangel Mihajlo, predstavnik sila dobra i čistote novozavjetne vjere.
Đurđevdan je obilježen crvenim slovom u kalendaru SPC kao zapovjedni praznik i slavi se uvijek 6. maja.
Jedan je od najviše slavljenih praznika kod Srba, a kićenje kapija i ulaznih vrata vjenčićima od poljskog cvijeća samo je jedna od svetkovina kojih je više nego na bilo koji drugi proljećni praznik.
Đurđevdan obiluje svetkovinama i obredima iz drevnih, prethrišćanskih vremena pogotovo u stočarskim predijelima. U tim krajevima su i do danas sačuvani običaji koji svjedoče o svetkovini opšteg buđenja u prirodi - ritualno kupanje, đurđevdanski uranci kraj kladenaca ili česama kao prirodnih svetilišta, djevojačko pletenje vijenaca...
Đurđevdan se uzima i kao završetak zimske i početak ljetnje polovine godine, a poznato je i da je "Đurđevdanak hajdučki sastanak, a Mitrovdanak hajdučki rastanak".
(Tanjug/MONDO)
