FSS: Borba protiv menadžera!

Fudbalski savez Srbije (FSS) uputio je Ministarstvu omladine i sporta prijedloge za sistemske promjene u funkcionisanju fudbala u zemlji.

Krovna organizacija srpskog fudbala dala je prijedloge za transformaciju fudbalskih klubova u privredna društva, zatražila je definisanje kompletne poreske politike u oblasti sporta, kao i utvrđivanje vlasničke strukture i imovinska prava fudbalskih klubova.

Posebna stvar za koju se FSS zauzima jeste: ukidanje vlasništva trećih lica, odnosno menadžera i menadžerskih agencija nad budućim ekonomskim pravima igrača prilikom njihovih transfera.

Pozivajući se na preporuke UEFA i FIFA da se ubuduće zabrani vlasništvo nad budućim ekonomskim pravima prilikom transfera igrača, FSS predlaže da se to uvede i u Srbiji, ističući da tako nešto već postoji u Engleskoj i Francuskoj i da je dalo dobre rezultate.

Učestvujući u diskusiji o stanju u srpskom sportu u Beogradu, generalni sekrtetar FSS Zoran Laković je izneo podatak da je Srbija treći izvoznik fudbalera, iza Argentine i Brazila, gledajući proporcionalno broj registrovanih igrača.

"To predstavlja plodno tlo za mnogobrojne mahinacije koje se dešavaju prilikom međunarodnih transfera. Ne postoji nijedan međunarodni transfer u Srbiji gdje se prihod od realizacije tog transfera ne podijeli između kluba i menadžerske agencije ili investicionog fonda, koja je nerijetko iz takozvanih 'rajskih poreskih destinacija'. Negativni efekti toga moga se vidjeti u gotovo svim segmentima društva: klub ostaje bez značajnog dijela prihoda od transfera, novac se odliva iz fudbalskog sistema, budžet Srbije ostaje bez prihoda od poreza. Ovakva tvorevina direktno je doprinijela siromašenju klubova i stvaranju dugova, a sa druge strane doprinijela je ekstremnom bogaćenju ograničenog kruga ljudi", naveo je Laković.

FSS predlaže da se sa ovim u vezi izmjeni postojeći Zakon o sportu, odnosno da se uvede mogućnost da kršenje ove odredbe ne podleže samo disciplinskoj odgovornosti u FSS, već i kršenju zakona Srbije.

Pozivajući se na mišljenje UEFA, generalni sekretar FSS je iznio nekoliko dilema u vezi sa inicijativom da se menadžeri, najgrublje rečeno, protjeraju iz srpskog fudbala, odnosno da im se zabrani mešetarenje.

UEFA postavlja etičko i moralno pitanje da li je prikladno da treća strana posjeduje ekonomska prava nad drugim ljudskim bićem i da potom trguje tom "imovinom".

Takođe, UEFA ističe da se mora zaštiti integritet takmičenja, jer postoji očigledan konflikt interesa kada jedna korporacija ili fond poseduje ekonomska prava velikog broja igrača koji igraju za različite klubove.

Eliminišući taj faktor iz fudbala, dalje navodi UEFA, spriječiće se mogućnost da igrači brzo mijenjaju sredine, odnosno klubove. "Više transfera znači i više profita za vlasnike prava nad igračima, što dovodi do nestabilnosti u fudbalskom sistemu", stav je UEFA.

Jedna od inicijativa FSS odnosi se i na utvrđivanje vlasničke strukture i imovine fudbalskih klubova, kao i upravljanje tom imovinom. Prije svega, stadionima.

Kakvo je sadašnje stanje?

Većina klubova u Srbiji (Jelen Superliga i Prva liga Srbije) ima problema u vezi sa korišćenjem stadiona, jer su ti objekti velikom većinom u vlasništvu države, odnosno organa lokalne samouprave (oko 90%).

S obzirom na generalno teško finansijsko stanje u državi i društvu, lokalne samouprave nisu u stanju da održavaju stadione na potrebnom nivou, pa su sada ti objekti ispod međunarodnih standarda.

FSS zato traži od lokalnih samouprava da se hitno izjasne o tome kakvi su im planovi u vezi sa stadionima, odnosno da li će o njima voditi računa i ulagati u njih u skladu sa zakonskim odredbama ili će ih ponuditi na privatizaciju, tj. na prodaju onima koji bi u tome našli sportski i ekonomski interes.

Ali, prije svega toga, najprije je neophodno tačno utvrditi nosioce prava svojine na stadionima i igralištima, koje, trenutno, po raznim osnovama, koriste fudbalski klubovi.

- U slučaju da je riječ o društvenoj svojini, treba omogućiti brzu privatizaciju, što je i obavezujuće po ustavu Srbije.

- Ako je riječ o državnoj svojini i pokaže se da država nema interes da njome upravlja, onda treba omogućiti privatizaciju kroz adekvatna zakonska rješenja.

FSS se, takođe, zalaže i za izmjene Zakona o sportu u delu svojinske transformacije fudbalskih klubova.

Prijedlog FSS je da se klubovima dopusti mogućnost slobodnog izbora promjene pravne forme koji trenutno rade kao sportska udruženja i to tako da oni mogu da budu i sportska privredna društva u formi akcionarskih društava, već i da se transformišu u sve druge oblike privrednih društava koje dozvoljavaju pozitivni (sadašnji) propisi Srbije.

Jedna od inicijativa FSS odnosi se i na dugove fudbalskih klubova. Prijedlog srpske fudbalske organizacije je da se dugovi koje klubovi imaju prema državi (i prema gradovima i opštinama) u procesu svojinske transformacije pretvore u vlasničke udjele države i jedinica lokalne samouprave.

Prevedeno, to znači da bi država i jedinice lokalne samouprave (gradovi i opštine) postali vlasnici onolikog dijela kluba koliki je dug.

U budućnosti, predlaže dalje FSS, ako bi se dogodila privatizacija određenog kluba, ti vlasnički udjeli države i jedinica lokalne samouprave mogli bi da budu ponuđeni na prodaju zainteresovanim subjektima.

(Predrag Vujić, MONDO)