Kineske vlasti uhapsile su tri disidenta u posljednjih nedjelju dana zbog "podrivanja države".
Australijski mediji javljaju o neizvjesnoj sudbini jednog kineskog pisca sa njihovim državljanstvom.
Uzbuđenja oko Australijanca - kineskog porijekla, koji je na kratko "nestao" u Kini, sleglo se donekle danas pošto se javio iz bolnice, ali njegov prijatelj u Sidneju i dalje trvdi da je on uhapšen i da ga kineska tajna policija drži u zatvoru.
Kao u njegovim špijunskim romanima, pisac i politički bloger Jang Hengđun "nestao" je pošto se u nedjelju telefonom javio sa aerodroma u Guangdžou rekavši prijatelju u Sidneju da ga prate trojica ljudi u civilu.
Prijatelj, Feng Čongji, pridruženi profesor za kineske studije na Tehnološkom univerzitetu u Sidneju, pošto nakon telefonskog poziva više nije mogao da stupi u kontakt s Jangom, alarmira lokalnu štampu i australijske vlasti.
Jang (46) je bio službenik kineskog ministarstva inostranih poslova prije nego što se iselio u Australiju.
Iako mu porodica, žena i dvoje djece, žive u Sidneju on najviše vremena provodi u Kini.
Njegov roman "Fatalna slabost" odnosi se na špijuniranje između Kine i SAD i objavljen je na Internetu u Kini.
On, takođe, piše za blog koji često raspravlja o politici kineske vlade.
Za njega Feng tvrdi da je "najuticajniji politički bloger u Kini, sa milionima čitalaca".
O nestanku Janga, kao još jednom slučaju kršenju ljudskih sloboda u Kini, u utorak odmah piše i list Sidni Morning Herald, a australijsko ministarstvo spoljnih poslova saopštava da ispituje njegov nestanak.
Svjetske agencije su zavrtjele vijest o nestanku Janga.
Ministarstvo je saopštilo da je australijski izaslanik u Guangdžou "hitno tražio potvrdu gdje se čovjek nalazi i u kakvom je stanju".
Kinesko ministarstvo spoljnih poslova je saopštilo da nema informacije o Jangu.
Međutim, u iznenadnom obrtu Feng izjavljuje da je jedan njegov student bio u mogućnosti da danas telefonom dobije Janga.
On mu je rekao da je u bolnici i da je bolestan, ali da nije mogao da se javi pošto mu se ispraznila baterija na mobilnom telefonu.
Za Fenga je to ipak "bizarna situacija" i on i dalje insistira da kineska policija ima veze s "nestankom" njegovog prijatelja.
"Moje nagađanje je da vlasti žele da se situacija smiri i da ga zatim puste da ode, ali da on treba da negira da su ga vlasti držale dok ne napusti Kinu", kaže Feng.
Jang je za vrijeme svog navodnog nestanka kontaktirao i druge prijatelje, kao što je Vu Điasiang, bivši vladin službenik, koji je Rojtersu kazao da mu je on rekao da je u bolnici i da je kašljao tokom razgovora.
Vu je rekao da je nemoguće reći da li je Jang stvarno u bolnici, ali da sama činjenica da je mogao da kontaktira spoljni svijet sugeriše da njegova situacija nije tako loša kao u drugim slučajevima.
Poruke na kineskom najpopularnijem sajtu Sina.com "Weibo", takođe, ukazuju da je Jang zvao prijatelje da kaže da je u bolnici.
Međutim, za aktiviste organizacija za zaštitu ljudških prava medijski je poželjnije da se i dalje vrti vijest o "nestanku" Janga u Kini.
Amnesti internešnel (AI) tako danas traži da Kina otkrije gdje je Jang.
"Nestanak Janga Hengđuna je krajnje zabrinjavajući, posebno što dolazi u vrijeme jednog od najmasovnijih privođenja aktivista i kritičara (vlasti) poslednjih godina", napisala je Ketrin Baber iz AI-a.
Njima na ruku ide što su kineske vlasti pojačale kontrolu aktivista, blogera i disidenata, strahujući od nereda, posebno nakon što su se na inostranim sajtovima pojavili pozivi za prodemokratska okupljanja po ugledu na "Jasmin proteste" u arapskim zemljama.
Australijska štampa u osudi "nestanka" Janga ide tako daleko da piše da bi njegovo nepojavljivanje moglo da nanese oblake na planiranu posjetu premijerke Džulije Gilar Pekingu idućeg mjeseca.
Kina je uhapsila još jednog disidenta po optužbama za podrivanje države, trećeg po redu, saopštila je danas porodica uhapšenog.
Vang Sijaojan, supruga uhapšenog disidenta Čen Veja, koji je uporni kritičar kineskog jednopartijskog sistema sa prebivalištem u provinciji Sičuan na jugozapadu Kine, rekla je da je on priveden pod optužbama za "podsticanje podrivanja države".
"Juče sam od policije dobila obavještenje, ali za njega nemam nikakve informacije i nije mi dozvoljeno da ga vidim", rekla je Sijaojan.
Analitičari navode da je Čenovo hapšenje dodatak dokazima da je Komunistička partije Kine odlučna da ukloni svaki izazov vlasti pošto se približava prenos rukovodstva 2012. godine, kada se povlači predsjednik Hu Đintao.
U proteklih nekoliko dana još dva disidenta iz Sičuana, Ran Junfej i Ding Mao uhapšeni su zbog "podsticanja podrivanja države" i to je optužba koja se koristi za kažnjavanje kritičara KP.
Tokom protekle sedmice disident Liu Sianbin osuđen je na deset godina zatvora po istim optužbama, dok i laureat Nobelove nagrade Liu Siaobo služi 11-godišnju zatvorsku kaznu.
(agencije/MONDO)
