U budžet Republike Srpske prošle godine slilo se blizu 34 miliona KM od novčanih kazni.
Konkretno, u budžetu RS za 2022. godinu novčane kazne iskazane su u iznosu od 33.792.272 КM, a odnose se na novčane kazne za prekršaje i troškove prekršajnog postupka, te za krivična djela.
Uporedo se potražuju još milioni maraka na ime neplaćenih kazni, a MUP RS godišnje oduzme na stotine vozila od osoba koje su počinile prekršaj u saobraćaju i imaju velike iznose neplaćenih kazni.
U 2021. godini je zbog toga oduzeto 330 auta, kada je rekorder na području Istočnog Sarajeva u registru novčanih kazni imao dug od 257.163 КM.
U pravosuđu Republike Srpske, novčana kazna je druga najčešće sankcija koju izriču sudovi, odmah nakon uslovne osude.
Prema posljednjim podacima Republičkog zavoda za statistiku, u 2021. godini izrečeno je ukupno 2.235 osuđujućih presuda počiniocima krivičnih djela u RS, od čega je bilo 1.109 uslovnih osuda, 793 novčane, dok se u 328 slučajeva radilo o zatvorskoj kazni.
Neke od najvećih novčanih kazni odnose se na koruptivna krivična djela i zloupotrebe službenog položaja.
U januaru ove godine funkcioner Socijalističke partije i bivši šef odjeljenja u Fondu za zaštitu životne sredine RS, Nebojša Lukić, osuđen je na godinu dana zatvora i novčanu kaznu od 40.000 KM za krivično djelo primanje mita i trgovinu uticajem.
Presudu je donijeta na osnovu sporazuma o priznanju, a oduzeta mu je i protivpravno stečena imovinska korist od 75.000 KM, koju je uplatio u depozit suda.
U decembru 2021. godine bivši sudija Osnovnog suda u Banjaluci Nebojša Pejović, takođe je na osnovu sporazuma o priznanju krivice, osuđen na godinu dana zatvora i novčanu kaznu od 40.000 maraka.
U junu iste godine, Banjalučanka Slobodanka Bojanić je prasvosnažno osuđena na novčanu kaznu od 12.000 maraka za krivično djelo izazivanje opšte opasnosti, a optužnica ju je teretila da je nepropisno držala “dva opasna psa” koji su napali petoro komšija, a jednom od njih je nakon ugriza pasa i ekstremnog stresa došlo do zatajenja srca usljed čega je preminuo.
U domaćem zakonodavstvu presude do godinu dana zatvora mogu se zamijeniti novčanim.
Prema Zakonu o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika RS koji je nedavno usvojen, dan zatvora umjesto dosadašnjih 50, košta 100 KM. Takođe, ovim zakonskim izmjenama je propisano da će se kazna zatvora do godinu dana sigurno zamijeniiti novčanom, ukoliko osuđenik to zatraži, dok je do sada u zakonu stajalo “može se zamijeniti”, te je konačna odluka zavisila od sudije.
(MONDO)