Intervencija NATO protiv bivše SR Jugoslavije, u kojoj je poginulo oko 3.500 ljudi počela je pre tačno devet godina, 24. marta 1999. godine
Intervencija NATO protiv bivše SR Jugoslavije, u kojoj je poginulo oko 3.500 ljudi i posle koje je uveden međunarodni protektorat nad Kosovom i Metohijom, a pokrajina pre nešto više od mesec dana samoproglašena kao nezavisna država, počela je pre tačno devet godina
Tog 24. marta 1999. godine, bez odluke Saveta bezbednosti UN, počeli su vazdušni napadi NATO snaga koji su trajali skoro tri meseca i u kojima su uništavani ne samo vojni ciljevi, već i energetska postrojenja, mostovi, gusto naseljene četvrti gradova, vozovi, civilni konvoji...
Iako su pre toga svi pregovori međunarodne zajednice i tadašnjeg jugoslovenskog vrha o pitanju Kosova i Metohije propali, malo ko je verovao da će napad zaista uslediti.
Odluku o napadu doneo je 23. marta 1999. godine tadašnji generalni sekretar NATO Havijer Solana nakon propalih pregovora u Rambujeu i Parizu, jer su tadašnje vlasti u Beogradu odbile da prihvate vojni aneks ugovora za rešenje kosovske krize, koji je praktično predviđao okupaciju SRJ. Vazdušni udari počeli su 24. marta u 19,45 minuta. Prva meta bili su vojni aerodromi u Prištini, Podgorici, Batajnici i Užicu, kao i ciljevi u Kuršumliji, Novom Sadu, Pančevu, Kragujevcu i Lučanima.
Gotovo da nema grada u Srbiji koji se tokom 11 nedelja agresije bar nekoliko puta nije našao na meti NATO bombi i raketa, dok je Crna Gora, uglavnom, bila pošteđena tako masovnog bombardovanja.
NATO snage su izvodile napade na SRJ sa brodova u Jadranu i iz četiri vazduhoplovne baze u Italiji, a u nekim operacijama učestvovali su i strateški bombarderi koji su poletali iz baza u zapadnoj Evropi i SAD.
Tokom 78 dana vazdušne kampanje nazvane "Milosrdni anđeo" poginula su, prema podacima državnih organa, 1.002 pripadnika Vojske Jugoslavije i policije Srbije i oko 2.500 civila, među kojima 89 mališana, a oko 10.000 ljudi je ranjeno i povređeno. Tokom agresije izvršeno je 2.300 vazdušnih udara po 995 objekata širom zemlje, a 1.150 borbenih aviona NATO lansiralo je oko 1.300 krstarećih raketa i bacilo 2.900 bombi ne samo na vojne, već i na civilne ciljeve.
Uz upotrebu najubojitijeg oružja, severnoatlantska alijansa je u ratu protiv naše zemlje upotrebila i zabranjeno naoružanje i izručila 36.000 "kasetnih bombi" i 15 tona municije sa radioaktivnim primesama, kojom je bombardovano ukupno 112 lokacija.
Projektilima sa osiromašenim uranijumom najviše je gađano područje Kosova i Metohije. U više gradova i manjih mesta - Aleksincu, Kuršumliji, Ćupriji, Nišu, Novom Sadu, Murinu, Valjevu, Surdulici. . . - srušene su skoro kompletne gradske četvrti ili naselja, uz veliki broj civilnih žrtava.
Bombardovane su, pored vojnih ciljeva, i izbegličke kolone na području Kosova, putnički voz u Grdeličkoj klisuri, most u Varvarinu, pijaca u Nišu... Pogođeni su i bolnica "Dragiša Mišović" i kineska ambasada u Beogradu, kada je poginulo desetak nedužnih civla. Beograd je napadnut prvog dana agresije raketiranjem Jakova i aerodroma u Batajnici.
Uništeni su skoro svi predajnici Radio-televizije Srbije, uključujući Toranj na Avali i, 23. aprila dva časa posle ponoći, pogođena zgrada RTS-a, gde je 16 radnika ubijeno, a četvoro teže povređeno. U bombardovanju su uništena 54 objekta putne infrastrukture, 148 stambenih zgrada, oko 300 škola, bolnice i zgrade državne uprave, a teže i lakše je oštećeno 176 spomenika kulture, od kojih 23 srednjovekovna manastira i veliki broj crkava širom Srbije, ali i nekoliko džamija i objekata islamske kulture.
Uništena je trećina elektronskog kapaciteta zemlje, bombardovane su dve rafinerije (Pančevo i Novi Sad), a snage NATO su prvi put upotrebile i takozvane "grafitne bombe", kojima je, u više navrata, onesposobljavan elektroenergetski sistem Srbije. Prema procenama stručnjaka, materijalna šteta pričinjena bombardovanjem procenjuje se između 30 i 100 milijardi dolara.
Intervencija je posle više diplomatskih inicijativa okončana potpisivanjem kumanovskog sporazuma, a tri dana kasnije počelo je povlačenje jugoslovenskih snaga sa Kosova i Metohije. Generalni sekretar NATO izdao je naredbu o prekidu bombardovanja 10. juna, kada je i SB UN usvojio Rezoluciju 1244.
Na Kosovo i Metohiju je upućeno 37.200 vojnika Kfora iz 36 zemalja sa zadatkom da čuvaju mir i osiguraju bezbedno okruženje i povratak izbeglica do postizanja trajnog rešenja.
(Tanjug/www.mtsmondo.com)