Podijeljen grad Barle jedinstven je u Evropi.
Grad Barle u Evropi je drugačiji od svih na svetu zbog njegove nesvakidašnje pozicije. Može da vam se desi da, ako neki lokal ima dva ulaza, u njega uđete iz Holandije, a izađete u Belgiju. Da sjedite uvaljeni u svojoj fotelji i gledate televizor koji se nalazi preko granice. Ili čak da muž i žena spavaju u istom krevetu, ali s dvije strane granice. O čemu se radi?
Zidane kuće od crvene cigle, vetrenjače, kaldrma, crkva – gradić Barle na granici između Belgije i Holandije na prvi pogled ne izgleda ništa drugačije od bilo kog prosječnog holandskog gradića. Ali Barle je ipak sasvim poseban.
Za početak, nalazi se na oko 100 kilometara južno od Amsterdama i sastoji se od mnogobrojnih parcela koje posjeduje ili Belgija (Barle-Hertog) ili Holandija (Barle-Nasau). Oni su toliko isprepletani ovdje da državna granica prolazi kroz gotovo sve objekte u gradu.
Granica je označena belim krstićima koji, osim što uz slovo B dijele grad na belgijski i NL na holandski dio, čine i svojevrsni zaštitni znak čitavog mjesta. Ove oznake označavaju gdje se jedna država završava i gdje počinje druga, podsjećajući sve koji ih pređu da su ušli u drugu suverenu državu.
Srećom, i jedni i drugi su u Šengenu
U ovom šarmantnom gradiću koji istovremeno živi u dvije države, stanovnici vode zanimljiv život. Naime, ulice, kuće, restorani, muzeji i ostali gradski objekti skladno i istovremeno egzistiraju unutar dvije zemlje – Belgije i Holandije, a kroz sve njih prolazi državna granica. Srećom, Holandija i Belgija se nalaze u šengenskoj zoni, što znači da njihove granice mogu da se prelaze bez zaustavljanja radi provjere pasoša.
Iako mnogi neće primijetiti razliku između toga koja zgrada pripada kojoj državi, pravi znalci će je uočiti. Naime, holandske građevine imaju donekle uniformiran izgled koji je u diskretnom kontrastu s belgijskom živopisnom arhitekturom. Premda se francuski jezik uči u školama na obje strane grada, svi stanovnici govore holandski.
Jedinstveni grad koji “sjedi na dvije stolice“ dom je za nešto više od 9.000 stanovnika podijeljenih u dvije zajednice koje potiču iz dve države. U Baarle-Hertog, opštini koja se većinom sastoji od belgijskih enklava, živi nešto manje od 3.000 Belgijanaca. S druge strane, u Baarle-Nassau, holandskoj opštini koja pripada pokrajini Sjeverni Brabant, živi skoro 7.000 Holanđana.
Kako se određuje nacionalnost ljudi u istoj kući?
Barleova bizarna geografija potiče iz 12. veka, kada su ratovi određivali zemljišta i šta kome zapravo pripada. Kada se Belgija otcijepila od Holandije 1830. godine, taj nered i linije koje su obilježavale šta je čije, postale su nacionalna granica, ali su takođe za sobom ostavile i brojne enklave. Danas Barle leži u Holandiji, ali ima 22 belgijskih enklava koje sa druge strane, imaju sedam holandskih enklava unutar njih.
U domovima kroz koje ova neobična granica prolazi nacionalnost domaćinstva se određuje lokacijom kuće ili sobe. Ukoliko granica prolazi iz ulice kroz sredinu vrata, odnosno dva dijela onda kuća pripada različitim državama i to je označeno sa dva ulična broja na zgradi ili kući.
Dugi niz godina radnje u Belgiji su radile i nedjeljom, dok u Holandiji nisu. Takođe, bilo je perioda kada su prema holandskom zakonu kafići i restorani morali da zatvaraju ranije, pa bi gosti morali da pređu za stolove koji se nalaze na belgijskoj strani. Ipak, od dolaska Evropske unije, mnoge od ovih razlika u zakonima su nestale.
(Eupravo zato)