Tvrđava Kastel kao istorijsko jezgro Banjaluke važi za neistražen arheološki lokalitet i najnovija istraživanja možda donesu nova otkrića bitna za grad na Vrbasu.
Proteklih deset dana banjalučka tvrđava bila je "arheološko utočište" za nekolicinu stručnjaka iz Republike Srpske i Srbije koji su izvršili geofizička snimanja i iskopavanje temelja u okviru projekta "Primjena savremene metodologije u arheologiji".
Snimanje su uradili stručnjaci iz beogradskog Viminacijuma i zahvaljujući ovoj neinvazivnoj metodi dobiće se šira slika istraživanja.
Arhološki tim tvrdi da je zadovoljan preliminarnim rezultatima "obrade" jednog od najstarijih spomenika Banjaluke koji svjedoči o smjenama brojnih civilizacija na ovim prostorima.
Ivana Pandžić, kustos arheolog Muzeja Republike Srpske, potvrdila je za Mondo da je cilj desetodnevnih iskopavanja detektovanje potencijalnih objekata pod zemljom.
"Nakon očitavanja sa uređaja tačno ćemo znati iz kojeg su perioda otkopane zidine. Dalje slijedi obrada i interpretacija sakupljenih podataka i njihova prezentacija", rekla je Pandžićeva.
Pogledajte video iskopanih zidina...
Arheološka iskopavanja u Kastelu vršena su u nekoliko navrata: od 1971. do 1974, osamdesetih godina prošlog vijeka, 1998. i 2001. godine, ali tvrđava nije u potpunosti arheološki istražena.
U ranijim istraživanjima pronađeni su brojni ostaci i predmeti iz vremena Rimskog carstva. Po tim istraživanjima, najvjerovatnije su prvo utvrđenje (Kastra) sagradili Rimljani u drugom vijeku.
Pandžićeva je rekla da su temelji ostaci gradnje iz antičkog i srednjovjekovnog doba i dokaz su višeslojnog naseljavanja.
"Plići zidovi su antički, malo viši se vode kao srednjovjekovni, dok bedemi koji okružuju Kastel su iz kasnijeg osmanskog perioda. U materijalima iz istraživanja iz sedamdesetih godina prošlog vijeka se navodi da su pronađeni ostaci kuća koji se vode kao badenska kultura što je oko tri hiljade godina prije nove ere", rekla je ona.
Novo istraživanje provodi Muzej Republike Srpske u saradnji sa Društvom arheologa RS, Centrom za nove tehnologije "Viminacijum" Beograd te Zavodom za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa RS.
Cijela realizacija zamišljena kao proces edukacije srednjoškolaca i studenata novim tehnologijama, ali i ljudi zaposlenih u republičkim i gradskim institucijama koje se bave kulturnim nasljeđem, kao i nevladinom sektoru.