Ronioci RК BUК iz Banjaluke pronašli su u koritu rijeke Vrbas, nadomak Banjaluke dugi srednjovjekovni mač zaboden u kamen, a po svemu sudeći, u pitanju je značajno arheološko otkriće!
U koritu Vrbasa, nadomak Banjaluke, pronađen je dugi srednjovjekovni mač. Pronašli su ga sasvim slučajno ronioci RК BUК iz Banjaluke, a ubrzo je ustanovljeno da je pronalazak jednoiporučnog ili bastardnog mača, po svemu sudeći, značajno arheološko otkriće, piše portal eKapija.
Naime, na teritoriji grada Banjaluka, u proteklih skoro devedeset godina, pronađen samo jedan srednjovjekovni mač i to dosta oštećen, a koji se danas čuva u Zbirci srednjovjekovnog oružja i oklopa Muzeja RS.
Struka je na osnovu tipološke analize sječiva, nakrsnice i jabučice mača, brzo ustanovila da je pronađeni mač korišten u razdoblju od zadnje četvrtine 13. do prve polovine 15. vijeka. Takođe su zaključili da su ovakvi mačevi na našim prostorima relativno rijetki, zbog čega je njegovo spašavanje i konzervacija od prioritetnog značaja, kako za Muzej, tako i za Grad, saopšteno je iz Muzeja RS.
Stoga je osmišljen zajednički projekat istoričara, arheologa i ronilaca, nazvan "Vrbaski mač u kamenu". Prvi dio plana je u fazi realizacije – ronioci prolaze kurs arheologije, arheolozi kurs ronjenja.
Ana Ćurić, viši stručni saradnik biolog Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske, kao već iskusan ronilac, već je prošla kurs Priobalne i podvodne arheologije organizovan od strane Međunarodnog centra za podvodnu arheologiju u Zadru i stekla vještine i iskustvo o vrstama podvodnih nalazišta i metodama datiranja, podvodnim nalazima, 2D dokumentovanjem, te praktičnim dijelom – crtanje pod vodom i na kopnu, dok je Ivana Pandžić iz Muzeja RS prvi arheolog koji je stekao vještine ronjenja.
Nakon što obuke završe i drugi učesnici projekta, pistupilo bi se vađenju mača.
Кako je mač doslovno zaboden u kamen, potrebno je pod vodom da se izvede tehničko odvajanje kamena/stijene oko mača, jer se mač treba izvući zajedno sa dijelom kamena/stijene.