Pre 13 godina hrvatske snage u operaciji "Bljesak" za 36 sati pobile više od 280, a proterale 15.000 Srba iz zapadne Slavonije.
U crkvi Svetog Marka u Beogradu četvrtak je održan parastos žrtvama zločina hrvatskih snaga u zapadnoj Slavoniji, kada je za samo 36 sati ubijeno više od 280, a u egzodus naterano oko 15.000 Srba.
Povodom 13. godišnjice ovog zločina, počinjenog u operaciji "Bljesak", parastos žrtvama služio je vikarni episkop patrijarha Pavla Atanasije hvostanski, uz sasluženje sveštenstva crkve Svetog Marka.
Godišnjica stradanja Srba u zapadnoj Slavoniji, biće obeležena i u Republici Srpskoj, gde će biti služen parastos u crkvi Pokrova Presvete Bogorodice u Gradiški, gde je pre nekoliko godina otkrivena spomen-ploča žrtvama "Bljeska".
Kao i svake godine, u znak sećanja na pobijene sunarodnike, sa "mosta spasa" kojim su Srbi bežali u Republiku Srpsku, biće spušteni venci u reku Savu.
Prema podacima nevladine organizacije "Veritas", u "Bljesku" je ubijeno ili nestalo 283 Srba, među kojima 57 žena i devetoro dece.
Hrvati su pokupili i pokopali 168 ubijenih Srba, najviše pod oznakom "nepoznat", a oni ni do danas nisu ekshumirani i identifikovani.
Pokusaj ekshumacije na nekoliko obeleženih lokacija novembra prošle godine nije uspeo - u Cagama nije pronađena grobnica, a u Okučanima i Vrbovljanima ispod krstova s oznakama NN nisu pronađeni posmrtni ostaci, pa se postavlja pitanje gde su nestale srpske žrtve, kada se zna da je bilo zatiranja tragova ovog zločina.
Hvatske vojne i policijske snage izvršile su napad na zapadnu Slavoniju 1. i 2. maja 1995. godine kada je ova srpska oblast bila zona pod zaštitom UN (sektor "Zapad").
Prema srpskim podacima, hrvatske snage su bile brojnije od stanovnika zapadne Slavonije u to vreme, odnosno više od 16.000 pripadnika oružanih snaga Hrvatske krenulo je na manje od 4.000 pripadnika Vojske RSK.
Napad je počeo 1. maja u pet časova ujutro iz više pravaca, a stanovništvo je zatečeno na spavanju.
Iznenadnim udarom presečeni su gradovi Pakrac i Okučani s okolinom, a u okruženju hrvatskih snaga našlo se 6.000 Srba.
Umesto da spreče napad, zaštitne snage UN, na vreme upozorene od hrvatskih generala, povukle su se na bezbedna mesta.
Srbi zapadne Slavonije krenuli su u egzodus put Republike Srpske.
Najviše srpskih civila i vojnika poginulo je ili ranjeno u izbegličkim kolonama na putu Nova Varoš-Gradiška, a ubijani su bombama iz hrvatskih aviona, maljutkama iz helikoptera, topovskim granatama i snajperima.
Operacija "Bljesak" bila je unapred planirana, trajala je manje od 60 sati i predstavlja završnicu etničkog čišćenja oko 30.000 Srba iz zapadne Slavonije, naveo je u izjavi Tanjugu predsednik Dokumentaciono-informativnog centra "Veritas" Savo Štrbac naglasivši da za zločine počinjene nad Srbima još niko nije odgovarao.
"Hrvatski generali Stipetić, Agotić, Džanko, Mareković, Kruljac i brigadir Galješević, koji su po nalogu Tuđmana, Šuška i Bobetka isplanirali i izveli akciju pod zvučnim nazivom 'Bljesak', još su na slobodi, ovenčani slavom hrvatskih nacionalnih heroja", kazao je on.
Štrbac je podsetio da je bila podneta jedna krivična prijava i to protiv generala Mladena Kruljca, u to vreme komandanta Treće gardijske brigade hrvatske vojske, i vojnika Tomislava Abramovića, koji je po naređenju Kruljca hicom iz snajpera ubio srpskog civila Miroslava Vučkovića iz Okučana.
U junu 2006. godine je hrvatsko tužilaštvo i tu jedinu prijavu odbacilo uz obrazloženje da se radilo "o uobičajenom vojnom postupanju u borbenom delovanju u ratnim operacijama", ispričao je Štrbac, dodavši "da apsurd bude veći, predsednik Hrvatske i komandant njenih oružanih snaga Stjepan Mesić je u martu 2007. generala Kruljca imenovao za komandanta Hrvatske kopnene vojske".
Nažalost, ni haško tužilaštvo se nije intenzivno bavilo zločinima počinjenim nad Srbima u ovoj akciji, mada mu je "Veritas" dostavio sav dokazni materijal, istakao je Štrbac.
Zbog ratnih zločina u akciji "Bljesak" Haški sud je pripremao optužnicu protiv tadašnjeg predsednika Hrvatske Franje Tuđmana, koji je umro 1999.
Istraga je tokom 2001. vođena i protiv načelnika Glavnog štaba Hrvatske vojske, generala Petra Stipetića, koji je oslobođen sumnje.
Nevladine organizacije, kao što je Hrvatski helsinški odbor, ističu da je u akciji i posle nje pobijeno stotinjak srpskih civila, da se nekoliko stotina vodi kao nestalo i da je "Bljesak" potpuno promenio etničku strukturu tih krajeva u odnosu na 1991, jer su u kuće izbeglih Srba u velikom broju došli doseljenici iz BiH i s Kosova.
U opštini Okučani, koja je pre rata bila skoro usključivo naseljena Srbima, oni sada čine manjinu.
Hrvatska obeležava godišnjicu u Okučanima, gde je počela svečanost odavanjem počasti hrvatskim vojnicima i policajcima poginulima u akciji. Vence su položili predsednik Stjepan Mesić, premijer Ivo Sanader i predsednik Sabora Luka Bebić.
U akciji je poginulo 42 mrtva i ranjeno 162 hrvatska vojnika.
Hvaleći uspeh akcije, hrvatski mediji podsećaju i na gađanje Zagreba i drugih gradova raketama pri čemu je poginulo šestoro, a ranjeno više desetina civila.
Za to se u Hagu sudi predsedniku Republike Srpske Krajine Milanu Martiću koji je naveo da je to bilo upozorenje Hrvatima da više ne likvidiraju Srbe u zbegovima, kao što je to bilo kod šume Prašnik kada su hrvatske snage pucale na izbegličku kolonu.
(Tanjug/www.mtsmondo.com)