Savjet bezbjednosti UN počeo je sjednicu na kojoj će biti razmotren izvještaj šefa svjetske organizacije Ban Ki Muna o stanju na Kosovu
Sjednicu je otvorio predsjedavajući Savjeta bezbjednosti UN za mart ambasador Libije Ibrahim Dabaši, nakon čega je redovni izvještaj ambasadorima predstavio šef UNMIK-a Lamberto Zanijer.
Zanijer je naveo da je rad UNMIK-a, od jednostranog proglašenja nezavisnosti prošle godine, součen sa ozbiljnim problemima, jer kosovski Albanci tu misiju "smatraju preprekom za ostvarivanje pune državnosti".
"Kosovske vlasti, pod značajnim pritiskom opozicije, poslednjih mjeseci su uporno ponavljale da rezolucija 1244 više nije relevantan dokument i da nemaju nikakve pravne obaveze da bi je poštovali", naveo je šef UNMIK-a.
Zanijer se, proteklih sedmica suočio sa ozbiljnim problemima, jer poslije razgovora sa predstavnicima Beograda o sprovođenju plana u šest tačaka nije uspjevao da ugovori sastanak sa zvaničnicima vlade u Prištini.
U redovni tromjesečni izveštaj UNMIK-a o stanju na Kosovu, po prvi put, je uključen i dio koji se odnosi na dosadašnji rad misije Evropske unije, Euleksa i koji je potpisao šef te misije i nekadašnji komandant Kfora, Francuz Iv de Kermabon.
Predsjednik Srbije Boris Tadić pozvao je danas sve članice UN koje nisu priznale Kosovo da nastave da budu uzdržane, dok Međunarodni sud pravde ne da odgovor na pitanje da li je jednostrano proglašenje nezavisnosti Kosova u saglasnosti sa međunarodnim pravom.
Tadić je rekao da se Srbija "zalaže za nove pregovore jer jedino oni mogu obezbijediti pravedno, kompromisno i obostrano prihvatljivo rješenje" i da "nikada neće priznati nezavisnost Kosova ni posredno, ni neposredno i nastaviće sa diplomatskom, pravnom i mirnom odbranom svog integriteta".
Predsjednik Srbije sastaće se večeras u sedištu UN u Njujorku sa generalnim sekretarom UN Ban Ki Munom, koji ne prisustvuje sjednici SB UN. Sastanak bi treblo da počne oko 22.15 po srednjeveropskom vremenu, potvrđeno je agenciji Beta u kancelariji portparola generalnog sekretara UN.
U Banovom izvještaju, objavljenom u četvrtak, ocjenjeno je da je bezbjednosna situacija na Kosovu i Metohiji stabilna, mada se u sjevernom delu Kosovske Mitrovice dogodila serija incidenata.
Generalni sekretar u izveštaju, koji obuhvata period od 1. novembra 2008. do 9. marta ove godine, između ostalog ističe da je u 2008. godini došlo do drastičnog pada povratka raseljenih osoba, i da su se, prema podacima UNHCR-a samo 582 osobe koje pripadaju manjinskim zajednicama vratile u svoje domove.
Navodeći da je u toku ubrzana rekonfiguracija misije UN na Kosovu i Metohiji uz konsultacije sa glavnim akterima na terenu, Ban je dodao da se očekuje da će ona biti završena do početka budžetskog ciklusa 2009/2010 godine.
Poslije toga UNMIK će, kako je rekao, na terenu ostati u veoma smanjenom obimu na području Kosovske Mitrovice, gdje će se baviti pitanjima manjina, povratkom raseljenih i slobodom kretanja i kulturnim nasleđem.
Ban je ukazao da UNMIK radi u otežanim uslovima zbog otpora koji prema misiji UN imaju kosovske institucije i kosovski Albanci.
U sklopu izvještaja generalnog sekretara nalazi se, u aneksu 1, i izveštaj šefa Misije EU Iva de Kermabona o prva tri mjeseca rada Euleksa.
Portparol Euleksa Karin Lindal nedavno je rekla da predstavnici Misije EU neće učestvovati na današnjoj sjednici.
Sednici Savjeta bezbednosti UN prisustvuje i kosovski ministar spoljnih poslova Skender Hiseni.
On je u više navrata izjavio da će Priština u Njujorku zahtevati da misija UNMIK-a bude ukinuta, jer nema skoro nikakva ovlašćenja, a na Kosovu djeluje misija Evropske unije.
"Na sednici Savjeta bezbjednosti UN-a ćemo zahtjevati da se ukine misija UNMIK-a. Mi ćemo nastaviti da usko sarađujemo sa UN, ali u sasvim drugom formatu u odnosu na dosadašnju misiju UNMIK-a", rekao je Hiseni.
On tvrdi da je dogovor o šest tačaka predstavnika UN i Srbije napravljen "iza leđa institucija Kosova" i naveo da je u izvještaju generalnog sekretara u novembru prošle godine istaknuto da se predstavnici institucija Kosova ne slažu s tim predlogom.
Beograd insistira na tome da plan generalnog sekretara UN Ban Ki-muna u šest tačaka u potpunosti bude sproveden u djelo.
Šest tačaka regulišu položaj Srba u sredinama na Kosovu gdje su većina, a odnose se na policiju, pravosuđe, naplatu carinskih taksi, saobraćaj, infrastrukturu i zaštitu srpske kulturne baštine.
(MONDO/agencije)