Danas je Svjetski dan šuma i za sada imamo razloga da ga proslavljamo.
Republika Srpska je još uvijek bogata šumama, a neke od njih imaju izuzetnu vrijednost i pod strogom su zaštitom. Na području o kojem se brine Javno preduzeće ''Šume Republike Srpske'' i druge ustanove i institucije nalaze se tri prašume - Perućica, Lom, Janj - dvije park šume, Slatina i Jelića brdo, što je bogatstvo vrijedno svake pažnje.
Međutim, sva zaštićena prirodna dobra zajedno zauzimaju tek oko 0,10% teritorije entiteta. U prostornom planu za period 2015-2025. godine predloženo je stavljanje pod zaštitu 15 do 20% teritorije Republike Srpske, odnosno zaštitu oko 310 područja.
Pročitajte par zanimljivih činjenica o šumama u Republici Srpskoj:
1. Carstvo djetlića u Perućici
U Nacionalnom parku Sutjeska, na 1.434 hektara (14,3 kilometara kvadratnih) prostire se prašuma Perućica. Perućica je jedna od rijetki prašuma u Evropi (kažu, uz šumske komplekse na sjeveru Evrope, i jedina). To je sirova, prelijepa, divlja i netaknuta prirodna cjelina. Njen simbol je Skakavac, vodopad koji se nalazi u srcu prašume visok preko 70 metara.
Pojedine bukve ili četinari u prašumi stari su više od 200 godina, a smatra se da je sama prašuma stara oko 20.000 godina. Najviša stabla visoka su preko 50 metara. 1952. godine prašuma je proglašena strogo zaštićenim dijelom prirode koji se isključivo koristi za naučne i obrazovne svrhe, dok je 1954. godine stavljena pod zaštitu države kao prirodni rezervat.
Među velikim brojem životinjskih vrsta, zanimljivo je da u Perućici živi devet vrsta djetlića, što predstavlja 90% ove porodice u Evropi
2. Najviša stabla u RS i led za sladoled
U opštini Drinić na području planine Klekovača nalai se strogi rezervat prirode prašuma Lom. Prašuma je površine 297,8 hektara, a njenu vegetaciju uglavnom čini zajednica bukve, jele i smrče.
U Lomu i dalje živi stablo jele staro čak 500 godina, obima 6,30 metara, kao i tri najviša stabla u Republici Srpskoj, visoka 50, 51 i 52 metra.
Šuma krije prašumsku bukvu, koja u doba parenja tetrijeba služi kao "pjevalište" mužjaka, a na području prašume Lom nalazi se i nekoliko pećina. Neke od pećina su sa vječnim snijegom, koji se do prije par decenija organizovano isporučivao slastičarima!
3.Gljivarski raj na Lisini
Rezervat prirode Lisina je posebni rezervat prirode Republike Srpske, osnovan 2011. godine. Zaštićeno područje obuhvata 560 hektara na teritoriji opštine Mrkonjić Grad. Na području rezervata se prostire istoimena planina, a osnovna vrednost je izvanredna raznovrstnost gljiva. U cilju popularizacije gljivarstva Udruženje gljivara i ljubitelja prirode organizuje manifestaciju „Dani gljiva“, koja je jedinstvena na prostoru Republike Srpske i BiH, ali i šire.
U šumama Lisine živi oko 1.600 vrsta gljiva, a Lisina krije oko 360 izvora pitke vode. Jedan od njih je na nadmorskoj visini od 1250 metra.
Ekolozi traže da se zaštiti šumsko bogatstvo
Pomenute zanimljivosti su samo djelić prirodnog bogatstva u našim šumama, a da bi one bile sačuvane potrebno im je posvetiti veliku pažnju, ne samo danas.
''Šume su danas ugoržene prvenstveno zbog klimatskih promjena, požara, zagađenja vazduha, zemljišta i voda, štetnih insekata, ali i zbog bespravnih sječa šuma...Na osnovu niza spesifičnih parametara određuje se godišnji etat, odnosno količina drvne mase koja se u toku godine može koristiti u privredne svrhe, a osnovno jeste da se šumski resursi koriste u onoj mjeri u kojoj neće biti ugrožen njihov opstanak,'' objavljeno je danas na sajtu "Šuma RS", povodom Svjetskog dana šuma.
Ovo preduzeće na godišnjem nivou ulaže oko 12 miliona KM u zaštitu šuma od bespravne sječe, požara i biljnih bolesti, rekao je vršilac dužnosti direktora ''Šuma RS'' Zoran Stojčić na okruglom stolu povodom obilježavanja Međunarodnog dana šuma, i dodao da ove godine planiraju zasaditi oko 2,5 miliona sadnica proizvedenih u rasadnicima.
