Samo njih 30 odsto preduzeća u RS ispunjava uslove za izvoz svojih proizvoda i roba u zemlje EU.
U Republici Srpskoj (RS) od 12.500 registrovanih malih i srednjih preduzeća samo njih 30 odsto ispunjava uslove za izvoz svojih proizvoda i roba u zemlje EU, procjena je Republičke agencije za razvoj malih i srednjih preduzeća.
Direktor Agencije Nikola Vukmirović rekao je da preduzeća koja ispunjavaju uslove svoje proizvode direktno izvoze u zemlje EU ili preko preduzeća specijalizovanih za tu djelatnost.
"Kako bi mala i srednja preduzeća svoje proizvode mogla izvoziti u zemlje EU, moraju biti registrovana i imati saglasnost ili dozvolu da se mogu baviti izvozom za sebe ili za nekog drugog", rekao je Vukmirović za "Glas Srpske".
Prema njegovim riječima, tu saglasnost mogu imati samo preduzeća, a ne preduzetničke radnje, ali ako neko želi i ima mogućnosti da izvozi onda se ne registruje kao radnja nego kao DOO, iako nema veliki broj zaposlenih.
"Formalni uslovi, propisani određenim direktivama EU, a koje mala i srednja preduzeća moraju da ispoštuju da bi mogla da izvoze u zemlje EU, u vezi su sa standardima i kvalitetom samih proizvoda", naglasio je Vukmirović.
On je objasnio da se radi o standardima za prehrambene proizvode, ISO 9000, ISO 14000, kao i standardima koji se tiču menadžmenta, odnosno profesionalne bezbjednosti i zdravlja osoblja koje je zaposleno u toj firmi.
Govoreći o neformalnim uslovima, Vukmirović je rekao da su to uslovi koje propisuju pojedine zemlje, poput sanitarnih uslova, cijena, servisa i drugih koje mala i srednja preduzeća moraju poštovati.
Prema njegovim riječima, ti uslovi predstavljaju barijere zemljama članicama EU, a i onima koje to nisu.
"Na primjer, mlijeko koje se izvozi u Švajcarsku mora biti proizvedeno na nadmorskoj visini većoj od 1 500 metara, jer je to uslov da bi bio zadovoljen kvalitet i interni standardi te zemlje, a to nije propisano direktivama EU", naglasio je Vukmirović.
Kada firma izvozi svoje proizvode preko nekog drugog preduzeća specijalizovanog za izvoz, precizirao je Vukmirović, za proizvode, tačnije njihove standarde, kvalitet, cijenu i slično odgovara proizvođač, a ne onaj koji izvozi.
(Srna)