• Izdanje: Potvrdi
Čitaoci reporteri

ČITAOCI REPORTERI

Videli ste nešto zanimljivo?

Ubacite video ili foto

Možete da ubacite do 3 fotografije ili videa. Ne smije biti više od 25 MB.

Poruka uspješno poslata

Hvala što ste poslali vijest.

Dodatno
Izdanje: Potvrdi

Ukucajte željeni termin u pretragu i pritisnite ENTER

Najmračniji zakoni Amerike: Zalažu se za "demokratiju i ustavna prava" a istorija pokazuje da se sve to kod njih kršilo

Autor Dragana Božić

Ovo su samo neki primjeri.

 Najmračniji zakoni Amerike: Zalažu se za "demokratiju i ustavna prava" a istorija pokazuje da se sve to kod njih kršilo Izvor: Guliver/Getty images/iStock/vichie81

Uprkos činjenici da su u svijetu poznati po bori za ustavna prava i demokratiju, tokom većeg dijela svoje istorije Sjedinjene Američke Države su imale veoma krhku praksu u zaštiti individualnih prava.

Kongres je donosio niz zakona tokom vijekova koji su imali neke prilično zabrinjavajuće posljedice, dajući široku nadležnost vladi da zatvori pojedince ili ukine lične slobode na osnovu obrazloženja zaštite nacionalne bezbjednosti.

Ovo je pogled nekih od najzastrašujućih zakona u američkoj istoriji:

Akti protiv pobune i doseljenika

Riječ je o četiri pravna akta koja su donijeli federalisti u ranoj istoriji Kongresa, a potpisao ih je predsjednik Džon Adams 1798. godine. Oni su bili odgovor na francusku revoluciju i davali su ovlašćenja predsjedniku da zatvori ili deportuje strance za koje vjeruje da predstavljaju prijetnju Sjedinjenim Američkim Državama. Takođe su ograničavali slobodu govora ako ona kritikuje vladu.

Kritičari tvrde da su ovi akti bili, prije svega, pokušaj da se suzbiju birači koji se nisu slagali sa Federalističkom strankom, što je dovelo do pobjede Tomasa Džefersona i Demokratsko-republikanske partije na izborima 1800. Akti su prestali da važe u narednim godinama.

Zakon o uklanjanju Indijanaca

Zakon o uklanjanju Indijanaca Kongres je usvojio 28. maja 1830. godine, a potpisao ga je predsjednik Endru Džekson. Zakon je efikasno ovlastio predsjednika da nasilno ukloni američka indijanska plemena sa teritorija njihovih predaka u južnim državama SAD, tako što će ih preseliti zapadno od Misisipija.

Primjena zakona je dovela do sistematskog uklanjanja mnogobrojnih plemena što je rezultiralo migracijom tokom koje su glad i bolesti ubili hiljade Indijanaca.

Zakon o bjekstvu robova iz 1850. godine

Zakon o bjekstvu robova je usvojen od strane Kongresa Sjedinjenih Američkih Država 18. septembra 1850, kao dio kompromisa između robovlasničkog Juga i slobodnog Sjevera. Zakon je zahtijevao da se svi odbjegli robovi, nakon hvatanja, vrate svojim gospodarima i da zvaničnici i građani slobodnih država moraju da sarađuju po ovom pitanju.

Zakon o špijunaži iz 1917. godine

Zakon o špijunaži iz 1917, donijet za vrijeme Prvog svjetskog rata, trebalo je da zabrani miješanje u vojne operacije kako bi se spriječila neposlušnost u vojsci i otežala podrška američkim neprijateljima tokom rata. Zakon je korišćen za zatvaranje lidera američkog socijalističkog pokreta, kao i kasnije pripadnika komunističkog pokreta, a na snazi je i danas.

Zakon o pobunama iz 1918. godine

Zakon o pobunama iz 1918. godine je u nekoliko aspekata ukinuo Zakon o špijunaži, ali ga je proširio u mnogim drugim sferama, prije svega kada je u pitanju ograničavanje govora i izražavanja mišljenja koje u lošem svjetlu prikazuje vladu ili ratne napore SAD.

Ovaj pravni akt je zabranio upotrebu "nelojalnog, vulgarnog, sramotnog ili uvredljivog jezika" protiv vlade, zastave ili vojske i predvidio kaznu za prestupnike od 20 godina zatvora. Trebalo je da važi samo u ratnim vremenima, ali je iskorišćen za osuđivanje preko 1.000 ljudi neposredno poslije kraja Prvog svjetskog rata. Kongres ga je ukinuo tek 1920. godine.

Izvršni nalog 9066

Izvršni nalog 9066 je predsjednička izvršna naredba koju je potpisao i izdao za vrijeme Drugog svjetskog rata predsjednik Frenklin D. Ruzvelt. On je dozvolio Ratnom sekretarijatu da određene oblasti proglasi za vojne kampove za deportaciju Amerikanaca japanskog, italijanskog i njemačkog porekla.

U praksi, međutim, naredba je uglavnom primjenjivana na japanskim Amerikancima, a oko 120.000 muškaraca, žene i djece japanskog porijekla su iseljeni sa zapadne obale Sjedinjenih Država i zatovreni u koncentracionim logorima širom zemlje.

Javni zakon 503

Javni zakon 503 je zakon usvojen od strane Kongresa koji je dao ovlašćenja federalnim sudovima za sprovođenje Izvršnog naloga 9066. To je otpor ovoj odredbi učinilo krivičnim djelom kažnjivim zatvorskom i novčanom kaznom. Donijet je za samo 12 dana, što je neuobičajeno kratak period za američki Kongres. Mnogi od onih koji su internirani u skladu sa ovim zakonima, a koji su bili američki državljani, izgubili su svoje domove, firme, imovine i ušteđevinu.

Rezolucija o Tonkinškom zalivu

Rezoluciju o Tonkinškom zalivu je donio Kongres SAD 7. avgusta 1964. godine, kao odgovor na incident u istoimenom zalivu. Rezolucija je predsjedniku Lindonu Džonsonu dala ovlašćenja da, bez formalnog proglašenja rata od strane Kongresa, koristi "konvencionalne" vojne sile u jugoistočnoj Aziji, efikasno mu dajući odriješene ruke da vodi rat sa Sjevernim Vijetnamom.

Patriotski zakon

Patriotski zakon je zakon koji je donijet u američkom Kongresu i koji je stupio na snagu nakon što ga je potpisao predsjednik SAD Džordž V. Buš 26. oktobra 2001. godine.

Izglasan kao reakcija na napade 11. septembra 2001, zakon je dramatično smanjio ograničenja organa za provođenje zakona prilikom prisluškivanja telefonske i komunikacije putem elektronske pošte, kao i prilikom pretrage medicinskih, finansijskih i drugih evidencija. Smanjio je ograničenja za prikupljanje obavještajnih podataka u Sjedinjenim Američkim Državama koji se tiču stranaca.

Proširio je ovlašćenja Ministra finansija SAD da reguliše finansijske transakcije, posebno one koje se odnose na strana fizička i pravna lica, i proširio diskreciju imigracionih organa i organa za provođenje zakona kod zatvaranja i deportacije imigranata osumnjičenih za terorizam i djela povezana sa terorizmom. Zakon je takođe proširio definiciju terorizma da uključi i domaći terorizam, i time povećao broj aktivnosti na koje se proširena ovlašćenja organa za sprovođenje zakona mogu primjeniti.

(Mondo/Istorijski zabavnik)

Pročitajte i ovo

Tagovi

Još iz INFO

Komentari 0

Komentar je uspješno poslat.

Vaš komentar je proslijeđen moderatorskom timu i biće vidljiv nakon odobrenja.

Slanje komentara nije uspjelo.

Nevalidna CAPTCHA

MONDO REPORTAŽE