Nekažnjivost zločina počinjenih tokom i nakon hrvatske oružane akcije "Oluja" doprinijela je diskreditovanju međunarodnog krivičnog prava, ocijenio je Karlos Branko, portugalski general major u autorskom tekstu za ugledni lisabonski dnevnik Dairio de Notisijas.
"Niko ne može reći da nije znao šta se dešava. Događaje je pratio i nadzirao vrh vojnih posmatrača UN i vojnih posmatrača Evropske zajednice. Iako su informacije i izvještaji stizali do najviših nivoa malo toga je bilo učinjeno kako bi se obuzdao impuls hrvatske vlade," ukazuje Karlos Branko, koji se od 1994. do 1996. godine nalazio na strateški važnom položaju zamjenika šefa misije vojnih posmatrača UN za Hrvatsku i BiH.
On tvrdi da su međunarodni napori da se zaustavi kršenje ljudskih prava bili strahovito stidljivi i zaključuje da ne samo da su svjetski politički lideri bili "saučesnici u ubistvu zbog čutanja i odsustva izjava", već su neki izuzetno uticajni politički akteri iz međunarodne zajednice prećutno podržavali postupke hrvatske države.
"Uprkos dokazima koji su bili van svake sumnje, počinioci ovih zločina, između ostalih i generali Gotovina i Markač, jednoglasno su prvostepeno osuđeni, redom na 24 odnosno 18 godina zatvora. Uprkos činjenici da su dvije presude zasnovane na istim činjenicama i na istom zakonu, postojala je neobična individualnost u zaključivanju i odlučivanju sudija različitih instanci koji su tokom sudskog postupka dolazili do dijametralno suprotnih zaključaka o ključnim pitanjima suđenja i to onda kada su činjenice potvrđene u prvostepenim presudama. Tako su generali Gotovina i Markač u drugostepenom postupku bili oslobođeni," podsjeća portugalski general.
On podsjeća da su akcijom "Oluja" hrvatske vojske protiv srpskih snaga u Krajini koja je započela 4. avgusta 1995. godine, pokrenuti odlazak 250 hiljada Srba iz Hrvatske i likvidacija oko 2.500 bespomoćnih civila srpske nacionalnosti.
"Ubijali su one koji nisu uspjeli ili nisu mogli da pobjegnu zbog poodmaklih godina, pljačkali su, spaljivali kuće, uništavali usjeve i sve to uz podršku sa najviših nivoa hrvatske države. Život u Krajini postao je pakao za one koji nisu mogli da pobjegnu. Groblje na otvorenom. Sve to se događalo ispred očiju pasivne međunarodne zajednice," svjedoči Karlos Branko.
Učešće hrvatske policije i vojske u ovim aktivnostima značilo je da akcija ne samo da je bila dopuštena već je bila i organizovana s ciljem da se demoliraju napuštene srpske kuće i onemogući povratak Srba u Hrvatsku, odnosno da se, kako to kaže portugalski general, "sistematski eliminiše cijela etnička grupa".
Butalno etničko čišćenje u Hrvatskoj 1995. godine upućuju na ponovno razmatranje hipoteze o genocidu s obzirom na neselektivna pogubljenja po kratkom postupku i dokaze o ubistvima velikih razmjera nad bespomoćnim civilima, poručuje general Branko.
Međunarodni krivični sud ipak nije razmatrao genocid nad Srbima iz Hrvatske, ali se složio da su u akciji "Oluja" počinjeni zločini i potvrdio je navode o etničkom čišćenju.
Međutim, kao da se ništa nije dogodilo, mnogi komandanti jedinica odgovorni za zvjerstva i počinjene zločine nastavili su svoju vojnu i političku karijeru u Hrvatskoj i nakon rata i zauzimali visoke položaje u državi kao ministri, poslanici, gradonačelnici.
Portugalski general smatra da je veto Savjeta Evrope u maju 1996. godine, koji je odložio članstvo Hrvatske u toj organizaciji za šest mjeseci, bio "ništa drugo do farsa koju čine oni sa grižom savijesti, uprkos svojoj pomirljivoj retorici o ljudskim pravima" i ocjenjuje da je neprihvatljivo upravljati međunarodnom politikom sa dva kriterijuma: snishodljivost za prijatelje, a zakon za ostale.
Zločin počinjeni tokom i nakon "Oluje" podsjećaju na događaje iz Drugog svjetskog rata u kojima je srpski živalj u Hrvatskoj, koji je prije rata činio oko 61 odsto stanovništva, desetkovan od strane nacista takozvane Nezavisne Države Hrvatske, kaže portugalski general i zaključuje:
"Tuđman je uspio da učini ono što fašistička ustaška država NDH nije uspjela tokom Drugog svjetskog rata: da trajno protjera srpsko stanovništvo iz Krajine. Ovo brutalno etničko čišćenje upućuje nas da ponovno razmatrimo hipoteze o genocidu, s obzirom na neselektivna pogubljenja po kratkom postupku i dokaze o ubistvima velikih razmjera nad bespomoćnim civilima," zaključuje general.
(Tanjug)
