Zemlje Evropske unije zvanično su usvojile danas plan bloka za vanredne situacije koji se odnosi na smanjenje potrošnje gasa, kako bi uštedjele gorivo za zimu zbog neizvjesnosti s ruskim isporukama, uprkos protivljenju Poljske i Mađarske finalnoj verziji zakona.
Članice EU su prošle nedjelje postigle sporazum o smanjenju potražnje za gasom, u nastojanju da popune skladišta gasa za zimu i pripreme se za moguću potpunu obustavu isporuka iz Rusije. Sporazumom se od svih zemalja EU traži da dobrovoljno smanje potrošnju gasa za 15 odsto, s tim da to može da preraste u obavezu u vanrednim okolnostima, mada uz brojna izuzeća za pojedine zemlje i industrije.
Zemlje EU su danas zvanično usvojile taj zakon što omogućava da se prošlonedjeljni dogovor sprovede u djelo. Sve zemlje osim Mađarske i Poljske odobrile su zakon, prema saopštenju Češke Republike, koja je trenutni predsjedavajući EU.
Prije početka vojne operacije u Ukrajini, Rusija je obezbjeđivala 40 posto ukupnih potreba EU za gasom. Moskva je od tada smanjila dotok gasa u Evropu, što otežava zemljama 27-članog bloka da popune skladišta uoči zime, podstakavši trku za kupovinom neruskog goriva i za preduzimanjem mjera za ograničavanje potrošnje gasa.
Mađarska, koja pregovara o kupovini dodatnih količina gasa iz Rusije, bila je jedina zemlja koja se usprotivila sporazumu prošle nedelje, dovodeći u pitanje legitimitet pravila EU koja utiču na energetsku bezbjednost zemlje.
Poljska je takođe bila protiv konačnog zakona, iako je podržala sporazum prošle nedjelje. Varšava je ocijenila da je pravni osnov za taj zakon "defektan" i da bi odluke koje se tiču energetskog miksa država članica trebalo da budu donošene uz jednoglasno odobrenje svih zemalja.
Njihovo protivljenje ipak nije spriječilo usvajanje ovog plana, kojem je bila potrebna podrška najmanje 15 zemalja da bi postao zakon.
Evropska komisija takođe "hitno procjenjuje" mogućnost uvođenja ograničenja cijena gasa, navodi se u saopštenju, bez preciziranja u kom obliku bi to ograničenje bilo.
(Agencije)