Nacrt zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija naći će se na dnevnom redu Narodne skupštine RS čiji je početak zakazan za 26. septembar.
Uvrštavanje ove tačke dnevnog reda na sjednicu skupštine, prije dva dana najavio je i predsjednik RS Milorad Dodik, ali tekst spornog nacrta zakona još nije javno objavljen.
Međutim, predstavnici nevladinog sektora oglasili su se i istakli “snažno protivljenje” ovom zakonskom rješenju, ocjenujući da se radi o diskriminaciji i namjeri vlasti u Republici Srpskoj da ograniče rad organizacijama koje kritikuju njihov rad.
Organizacije članice Kuće ljudskih prava su istakle da su u prethodnom periodu upućivale inicijative za povlačenje Nacrta zakona iz parlamentarne procedure, kao i da su dostavljali komentare na sam Nacrt zakona.
Tvrde da se on kosi sa standardima ljudskih prava, međunarodnim instrumentima za zaštitu ljudskih prava, Ustavom Republike Srpske, i da je u direktnoj suprotnosti sa više važećih zakona u Republici Srpskoj, kao što su Zakon o opštem upravnom postupku, Zakon o upravnim sporovima, Zakon o parničnom postupku, Zakon o udruženjima i fondacijama, Zakon o računovodstvu i reviziji, Zakon o inspekcijama itd.
“Ovaj Nacrt zakona predstavlja nastavak aktivnosti na suzbijanju sloboda izražavanja i udruživanja, koje su započete kriminalizacijom klevete, a nastavljene kroz napade na novinare, aktiviste i udruženja.
Nacrtom se zabranjuje obavljanje političkih aktivnosti koje su toliko široko postavljene da mogu onemogućiti svako djelovanje udruženja u pravcu poboljšanja zakonske regulative i ostvarivanja bolje zaštite građana, zbog čega se udruženja i formiraju. Nacrt zakona direktno zadire u ustavom zagarantovana prava i slobode i ostavlja veliku mogućnost nadležnim institucijama da proizvoljnim tumačenjem zakona zabrane rad organizacija čije djelovanje ne ide na ruku vlastima u Republici Srpskoj”, saopšteno je iz Kuće ljudskih prava.
Udruženja su (već) dužna da podnose različite izvještaje institucijama Republike Srpske, te svako udruženje, kao pravno lice, ima obavezu da preda završni finansijski izvještaj APIF-u, da prilikom priliva finansijskih sredstava banci preda osnovu za priliv sredstava da bi ista mogli koristiti, te podliježe kontrolama Poreske uprave u RS.
Poručuju da vlast u RS pokušava predstaviti u javnosti kako ne postoji regulativa u oblasti rada udruženja, kako udruženja ne rade transparentno i da nikome ne polažu račune.
“Međutim, ovo je apsolutna neistina, pravna regulativa postoji i udruženja su dužna da podnose različite izvještaje institucijama Republike Srpske, te svako udruženje, kao pravno lice, ima obavezu da preda završni finansijski izvještaj Agenciji za posredničke, informatičke i finansijske usluge, da prilikom priliva finansijskih sredstava banci preda osnovu za priliv sredstava da bi ista mogli koristiti, te podliježe kontrolama Poreske uprave u RS. Na kraju, i same institucije vlasti Republike Srpske se finansiraju kroz međunarodne projekte, iz istih izvora kao i udruženja, uključujući Evropsku uniju, USAID, različite međunarodne razvojne agencije, te se postavlja pitanje zbog čega se onda i institucije ne proglašavaju agentima stranog uticaja onda kada dobiju sredstva iz inostranstva?”, istaknuto je.
Ocjenuju da je svrha ovog Nacrta zakona da se pošalje poruka građanima da su udruženja neprijatelji države.
“Nacrt zakona predstavlja još jedan korak u nizu višegodišnjih pokušaja vlasti u Republici Srpskoj da ograniče slobodu govora, okupljanja i udruživanja i uguše kritiku na sve načine, pa i metodama svojstvenim totalitarnim režimima”, zaključeno je u saopštenju.
(MONDO)