U Beogradu je večeras održana ceremonija uručivanja sretenjskog ordenja pojedincima i institucijama iz Srbije, Republike Srpske, Crne Gore i inostranstva, koje je dodijelio predsjednik Srbije Aleksandar Vučić povodom Dana državnosti - Sretenja.
Danas i u petak se u Srbiji obilježava Dan državnosti, centralna ceremonija održana je u Orašcu kod Spomenika voždu Karađorđu. Dan državnosti obilježava se u znak sjećanja na 15. februar 1804. godine kada je počeo Prvi srpski ustanak, a istog datuma ali 1835. godine proglašen je prvi srpski Ustav.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić se obratio javnosti i dodjeljuje ordenje zaslužnim pojedincima i institucijama povodom Dana državnosti. Ispred Starog dvora upriličen je vizuelni performans pod nazivom "Slava i trajanje", predviđa da se putem 3D svjetlosne animacije na fasadi zgrade Starog dvora ožive svi motivi ustanka, ustava i simboli državnosti.
"Danas, četrdeset dana posle Božića mi slavimo Sretenje - najvažniji datum u verskom, političkom, kulturnom i istorskom kalendaru Srbije. Za nas je Sretenje crveno slovo. Mnogo toga smo započeli, napravili, završili za Sretenje. I borba protiv zuluma i nepravde, i kada o tome govorimo, govorimo o dva najvažnija događaja u osnovanju moderne Srpske države. Naravno Prvi Srpski Ustanak i Sretenjski Ustav su rezultati dugotrajnih istorijskih procesa, tokom kojih je u silne nesreće raslojavanja i raseljavanja jedan narod uspeo da preživi i da sačuva i razvije taj duh iz kojeg se rađa najbolji ljudski revolucionarni materijal. Vekovima ranije Srbija je bila zemlja bez ljudi. Deo naroda je otišao ka moru i Mlecima, deo je u dve velike seobe prešao dve velike reke i dopao pod vlast i zaštitu Austro-Ugarskih Cezara. Oni koji su ostali izborili su se oko onoga što im je preostalo, patrijarhalne zajednice oko svoje vere i oko predanja nekada slavnoj Nemanjićkoj državi. U XVIII. veku Srbiji u kom god carstvu da žive, žive na granici kao vojnici i oni koji služe vojnim potrebama. To je podrazumevalo i neku vrstu autonomije i različite povlastice, ali je to preuzrakovalo i sasvim novo povezivanje iz kojeg je nastala svest o tome da nismo tek tako nestali kao narod, nego da nas ima na raznim stranama. Priče uskoka i hajduka sa juga i rodoljubive progresivne ideje sa severa donele su u Srbiju novi vetar slobode i novu nadu da je moguće ponovo stvoriti svoju državu.
Ne smemo da zaboravimo onaj najvažniji detalj. Ljude, naše hrabre ljude, srpskog seljaka i njegovu snagu. I Karađorđa, čoveka iz siromašne porodice koji je sam izrastao, učio, vojevao, postao gazda i krenuo da sanja srpsku državu za sve nas. I nikada nije zaboravio odakle potiče. Između prvog i drugog sastanka u Orašcu, on je pešice, korak po korak obišao bukvalno čitavu tadašnju Srbiju. Ušao u svako selo, svaku kuću, razgovarao sa svakim domaćinom, čuo njihove želje, pitao šta je potrebno. Radovan Samardžić, koji je o tome pisao, kaže kako je pre ustanka Karađorđe znao tri osnovne potrebe kod Srba. Da se znaju moralni red i odnosi među ljudima, da se čuva nasleđeno i prima novo posle proveravanja, da se odluke ne donose svojevoljno, nego uvek dogovorno, jer i drugi imaju pameti. Na toj matrici Karađorđe je poveo borbu za slobodu i krenuo da stvara državu.
Bez tog čoveka, bez njegovog sna, njegove vere i volje ne bi bilo ni nas danas. Baš kao što nas ne bi bilo bez još jedne velike ličnosti, nevelike rastom koja je Karađorđev san nastavila. Miloš Obrenović poznat nam je, uglavnom, kroz mane o kojima smo slušali i ne znajući mnogo o svemu. Njemu, poput Karađorđu, zamera se prekost, samodržavlje, priča se o tome kako su bili opaki i opasni, a zaboravlja se koliko je veliki deo toga što su nosili bio nametnut samim vremenom, okolnostima, istorijom u kojoj su živeli i stvarali. Pravili su državu u senci tri velike carevine, Turske, Austro-Ugarske i Rusije, u Karađorđevo vreme i Francuska je imala veliki uticaj, od kojih je svaka Srbiju videla samo kao guberniju koja treba da služi isključivo njihovim interesima. Morali su da zadovolje i tuđe, ali i potrebe sopstvenog naroda, onog koji je vekovima formiran u zaverenju i otpor prema svakoj vlasti, pa i onoj koja je bila njegova. Narod koji je radije ratovao, nego plaćao porez i bio otporan na svaku vrstu organizovanja, osim onog u svojoj kući. I sve to teško da bi neko drugi mogao i da izdrži i da reši, osim tog lukavog, nepismenog, svinjarskog trgovca Miloša Obrenovića. Na svaki mogući način on je gradio Srbiju. Njenu autonomiju najpre, a zatim i državu. I čuo je narod u svemu tome, shvatio je težinu i osećao je duh tog vremena. Odatle, u toj maloj, do pola oslobođenoj većinski nepismenoj Srbiji, nastao je taj Sretenjski ustav, jedan od prvih u celoj Evropi. Ustav koji je ukinuo ropstvo. Ustav koji je razgraničio vlast. Ustav koji je ustanovio da su pred zakonom svi jednaki. Ljudi, veliki ljudi od Miloša preko Dimitrija Davidovića do Mileta Radojkovića su ga doneli", rekao je Vučić.
Ordenje za pojedince i institucije iz Srpske - Vučić podijelio priznanja povodom Dana državnosti Srbije (FOTO)
Na spisku za ordenje nalaze se brojne diplomate, književnici, novinari, glumci, sportisti, pjevači... Svečana ceremonija održava se u zgradi Predsjedništva. Ovo su svi dobitnici ordenja:
- Berge Brende Orden srpske zastave, prvi stepen
- Čen Bo, predsednica Kineskog instituta za međun. odnose Orden srpske zastave, prvi stepen
- Raul Bartolome Molina, ambasador K.Španije u RS Orden srpske zastave, prvi stepen
- Vladimir Tolstoj Orden srpske zastave, prvi stepen
- Mohamed Nabhan Orden srpske zastave, drugi stepen
- Fedor Rosoha Orden srpske zastave, drugi stepen
- Valerij Briljov Orden srpske zastave, drugi stepen
- Hari Aleks Rus ambasador Mađarske pri SE Orden srpske zastave, treći stepen
- Siljan Micevski, posthumno Orden srpske zastave, treći stepen
- dr Mojmir Vrlik, počasni konzul u Slovačkoj Orden srpske zastave, treći stepen
- Roman Strakoš, Zlatna medalja za zasluge
- Takaši Šimizu, Zlatna medalja za zasluge
- Zoran Bogdanović, Zlatna medalja za zasluge
- Centar „Casa del Sole“ Zlatna medalja za zasluge
- Blaženka Trivunčić, prof. srpskog jezika i knjiž. na Univ. Sorbona, Zlatna medalja za zasluge
- dr Vesna Cidilko, slavista i penzionisani profesor, „Humbolt“ univerzitet u Berlinu, Zlatna medalja za zasluge
- Mauricio Manik, Zlatna medalja za zasluge
- Klaudio Toneli, Zlatna medalja za zasluge
- Zoran Jovanović, Zlatna medalja za zasluge
- dr inž. Miloje Ž. Milićević, Zlatna medalja za zasluge
- Radomir Putniković, Zlatna medalja za zasluge
- dr Marko Lopušina, Zlatna medalja za zasluge
- prof. Svetlana Matić, Zlatna medalja za zasluge
- Đuzepe Zakarija, novinar i humanista, posthumno Zlatna medalja za zasluge
- Teslin naučni centar u Vordenklifu, Zlatna medalja za zasluge
- Fransoa Goruel, Zlatna medalja za zasluge
- Humanitarna organizacija „Mali svet Kanada“ iz Toronta, Zlatna medalja za zasluge
- dr Ma Sipu, istoričar, Zlatna medalja za zasluge
- dr Aleksandar Đogo, Sretenjski orden, treći stepen
- Marko Kovač, Orden srpske zastave, drugi stepen
- Radomir Uljarević, Sretenjski orden, treći stepen
- Nenad Stevandić Sretenjski orden, prvi stepen
- Spomenko Gostić, posthumno Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Narodno pozorište Republike Srpske, Sretenjski orden, drugi stepen
- Nikola Pejaković, Karađorđeva zvezda, prvi stepen
- Biljana Čekić, Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- Bogoslovija „Sveta tri Jerarha“ u manastiru Krka, Sretenjski orden, treći stepen
- Kliničko - bolnički centar Kosovska Mitrovica, Sretenjski orden, drugi stepen
- Igumanija Pećke Patrijaršije Mati Haritina (Pantić), Sretenjski orden, prvi stepen
- prim. dr Slavko Krstić Sretenjski orden, treći stepen
- Miloš i Stefan Stojanović Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Pavlina Radovanović, Karađorđeva zvezda, treći stepen
- Akademik Vlada Urošević, Sretenjski orden, prvi stepen
- Akademik Zoran L. Kovačević, Sretenjski orden, prvi stepen
- Akademik Bela Balint, Sretenjski orden, prvi stepen
- Akademik Ninoslav Radovanović, Sretenjski orden, prvi stepen
- Akademik Rajko Kuzmanović- Republika, Srpska Sretenjski orden, prvi stepen
- Episkop niški gospodin Arsenije (Glavčić) Sretenjski orden, drugi stepen
- Manastir Tumane, Sretenjski orden, treći stepen
- Mitropolit Didimotiha, Orestijade i Suflija Grčke pravoslavne crkve gospodin Damaskin Sretenjski orden, drugi stepen
- Letopis Matice srpske ( 200 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Specijalna bolnica za rehabilitaciju Banja Koviljača (165 g), Sretenjski orden, prvi stepen
- Osnovna škola „Dragojlo Dudić“ (160 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- OŠ „Stepa Stepanović“ Tekeriš ( 140 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Muzej grada Beograda (120 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Politika (120 g) Sretenjski orden, prvi stepen
Vidi opis Ordenje za pojedince i institucije iz Srpske - Vučić podijelio priznanja povodom Dana državnosti Srbije (FOTO)
Skloni opis - Klinika za ginekologiju i akušerstvo - ( GAK Višegradska) ( 100 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Radio Beograd ( 100 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Košarkaški savez Srbije – KSS ( 100 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja Univerziteta u BG ( 85 g) Sretenjski orden, drugi stepen
- Večernje novosti ( 70 g) Sretenjski orden, prvi stepen
- Institut za nuklearne nauke „Vinča“ ( 75 g) Sretenjski orden, drugi stepen
- Institut za mentalno zdravlje ( 60 g) Sretenjski orden, drugi stepen
- Galerija Doma Vojske Srbije ( 70 g) Sretenjski orden, drugi stepen
- Filmske novosti ( 80 g) Sretenjski orden, treći stepen
- Narodna biblioteka „Jefimija“ Trstenik ( 70 g) Sretenjski orden, treći stepen
- Hor RTS-a „Kolibri“ ( 60 g) Sretenjski orden, treći stepen
- Škola za muzičke talente u Ćupriji ( 50 g) Sretenjski orden, treći stepen
- mr. Vera Kovač Vitkai Karađorđeva zvezda, prvi stepen
- Nikola Kitanovski Karađorđeva zvezda, treći stepen
- Jasmina Janković Karađorđeva zvezda, treći stepen
- Mirko Kodić Zlatna medalja za zasluge
- Lepa Lukić Zlatna medalja za zasluge
- Jan Nemček, graditelj violina Zlatna medalja za zasluge
- Selomir Marković Zlatna medalja za zasluge
- AKUD Univerziteta u Beogradu „Španac“ Zlatna medalja za zasluge
- Leontina Pat Zlatna medalja za zasluge
- Marina i Marija Gobović Zlatna medalja za zasluge
- Grupa “Kerber” ( 40 godina) Zlatna medalja za zasluge
- Zorica Brunclik Zlatna medalja za zasluge
- prof. dr Svetlana Vujović Karađorđeva zvezda, prvi stepen
- Katarina Karađorđević Karađorđeva zvezda, prvi stepen
- prof. dr Dragan Radovanović Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- prof. dr Zoran Radovanović Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- prof. dr Dragana Vujić Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- prof. dr Đuro Macut Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- prof. dr Miodrag Grbić Karađorđeva zvezda, drugi stepen
- dr Goran Vukomanović Karađorđeva zvezda, treći stepen
- Davorka Čančarević, dispečer Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Marko Rodić, dispečer Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Robert Ostrogonac, mašinovođa Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Jasmina Filić, majka dvanaestoro dece Zlatna medalja za zasluge
- Tomislav Momirović Zlatna medalja za zasluge
- Dejan Stošić Zlatna medalja za zasluge
- Aleksandra Kovač Karađorđeva zvezda, treći stepen
- Dejan Milojević, posthumno Karađorđeva zvezda, prvi stepen
- Prehrambena industrija Budimka doo Požega Zlatna medalja za zasluge
- Porodična fima „Auto Mirko“ Prokuplje Zlatna medalja za zasluge
- Društvo za informatiku Srbije Zlatna medalja za zasluge
- Saladin Kurtagić (sa Peštera) Zlatna medalja za zasluge
- Snežana Paunić ( iz Badovinaca) Zlatna medalja za zasluge
- Goran Radević, posthumno ( poginuo 1999. na KiM) Orden zasluga za odbranu i bezbednost,prvi stepen
- Tomislav Fatić, posthumno ( poginuo 1998. na KiM), Orden zasluga za odbranu i bezbednost, prvi stepen
- Oliver Zajić, posthumno ( poginuo 1998. na KiM) Medalja za hrabrost „Miloš Obilić“, zlatna
- Vladimir Janković ( povređeni policajac) Zlatna medalja za revnosnu službu
- Jovica Spajić (SAJ) Zlatna medalja za revnosnu službu
- Pripadnici Ministarstva odbrane i vojske Srbije (110 lica)
Ordenje za pojedince i institucije iz Srpske - Vučić podijelio priznanja povodom Dana državnosti Srbije (FOTO)
Predsjednik Srbije uručio je šest odlikovanja za zaslužne pojedince i institucije iz Republike Srpske. Sretenjski orden prvog stepena dobili su predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić i akademik Rajko Kuzmanović.
Posthumno, zlatnom Medaljom za hrabrost “Miloš Obilić” odlikovan je Spomenko Gostić, jedan od najmlađih boraca Vojske Republike Srpske koji je kao petnaestogodišnjak poginuo 1993. godine.
Karađorđevu zvijezdu dobili su glumac Nikola Pejaković i glumica Biljana Čekić iz Republike Srpske, koja je igrala Daru iz Jasenovca, a Sretenjski orden drugog stepena dobilo je Narodno pozorište Republike Srpske.
Ceremoniji uručivanja više od 110 ordenja u zgradi Predsedništva prisustvovao je i predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, te zvaničnici Srpske, Srbije i Crne Gore.
Stevandić: Jedna porodica koja se međusobno čuva
Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić izjavio je za Srnu da su Srbi, bez razlike sa koje su strane Drine, jedna porodica koja se međusobno čuva.
On je naveo da su Republika Srpska i Srbija od vremena kada je na njenom čelu Vučić otvorile jedna prema drugoj i da je počeo period samopoštovanja koje gradi srpski identitet.
"To znači da smo uvijek na putu slobode, a nikada poniženje i da smo spremni da podneseom teret koji sloboda traži", naglasio je Stevandić.
Stevandić je rekao da je prepoznavanja borbe Srpske i odnosa prema Srbiji rezultiralo i odlikovanjima koje su ranije dobili predsjednik Republike Srpske i srpski član Predsjedništva BiH, a ove godine on.
"Sve to govori o do sada najboljim vezama Srbije i Republike Srpske i zajedničkoj težnji i prema miru i progresu, bezbjednijoj i boljoj budućnosti, kao i brizi za vlastite nacionalne interese, za imovinu, teritoriju i prava koje srpski narod ima", istakao je on.
Stevandić je napomenuo da je u Republici Srpskoj uvijek značajna priznanja Srbije i podsjetio da je i Republika Srpska najsjajnijim odličjima odlikovala i predsjednika Srbije i njegove saradnike.
Kuzmanović: Srbija i Srpska odbraniće ustavne pozicije
Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske (ANURS) Rajko Kuzmanović, kojem je povodom Dana državnosti Srbije večeras uručen Sretenjski orden prvog stepena, istakao je da ga raduje što vidi da će Srbija i Republika Srpska, pod vođstvom Aleksandra Vučića i Milorada Dodika, učiniti sve da odbrane svoje ustavne pozicije.
"Sigurno nije lako, ali rukovodstva Srbije i Srpske neće popustiti nijedan milimetar tamo gdje je narušen interes srpskog naroda, ma gdje on bio. Jedan broj zapadnih sila nastoji da nam oduzme ono što je najosnovnije, a to je potpuna državnost", izjavio je Kuzmanović Srni.
On je poručio da je srećan narod koji ima državu jer je država simbol i garant slobode svakog naroda.
"Mi ćemo se u tom smislu maksimalno boriti pravnim i demokratskim sredstvima i mislim da ćemo uspjeti da odbranimo svoj suverenitet", rekao je Kuzmanović, koji je i nekadašnji predsjednik Republike Srpske.
On je naglasio da mu je velika čast i da ga posebno srećnim čini to što je visoko priznanje dobio baš na dan kada je prije 189 godina donesen prvi Ustav Srbije, koja je druga država u svijetu po ustavnost i državnosti.
"Danas je svečan dan za mene lično, ali i za Srbiju i Republiku Srpsku", poručio je Kuzmanović.
On je istakao da je Srbija država prava i pravde.
"Dolazilo je do velikih promjena Ustava, ukupno 16 ustava je promijenjeno. Samo je Francuska ispred. Druga u svijetu po ustavnosti i državnosti je Srbija", rekao je Kuzmanović.
Grbić: Velika čast
Direktor Narodnog pozorišta Republike Srpske Dijana Grbić istakla je večeras da je velika čast i zadovoljstvo to što je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić odlikovao ovu ustanovu kulture Sretenjskim ordenom drugog stepena povodom Dana državnosti Srbije.
"Prepoznati smo kao neko iz Republike Srpske ko je uložio napor i svojim kvalitetom uspio da doprinese kultrunom povezivanju srpskog naroda u Srpskoj i Srbiji", rekla je Grbićeva Srni u Beogradu.
Ona je podsjetila da su brojne predstave ovog pozorišta do sada gostovale u Srbiji.
"Naročito u prethodnoj godini smo radili mnogo na razmjeni kulturnih programa, odnosno predstava", istakla je Grbićeva i dodala da je prethodnu godinu obilježila koprodukcija sa Narodnim pozorištem u Beogradu.
Grbićeva je rekla da su u Narodnom pozorištu Republike Srpske izuzetno ponosni i da predviđaju dug pozorišni život predstavi "Urnebesna tragedija" po tekstu Dušana Kovačevića i u režiji Jagoša Markovića urađenoj u koprodukciji sa Narodnim pozorištem u Beogradu.
Direktor Narodnog pozorišta Republike Srpske najavila je nove planove i nove projekte u budućnosti.
Karađorđeva zvezda Dari iz Jasenovca
Mlada glumica Biljana Čekić, koja je glumila u filmu "Dara iz Jasenovca", izjavila je da je ogromna čast što je povodom Dana državnosti Srbije večeras u Beogradu odlikovana Karađorđevom zvezdom.
"To mi mnogo znači i neopisiv je osjećaj", rekla je Čekićeva novinarima.
Ona je istakla da se nije nadala odlikovanju, pogovo što je već prošlo izvjesno vrijeme od projekcije filma "Dara iz Jasenovca".
Čekićeva, koja je drugi razred srednje škole, rekla je da ne bi imala ništa protiv da se još oproba u glumi, pa i u filmu čije je snimanje najavljeno, a koji bi bio posvećen Diani Budisavljević, humanitarki austrijskog porijekla koja je tokom Drugog svjetskog rata spasila hiljade, uglavnom srpske djece sa područja Korduna i Kozare iz ustaških logora u NDH.
Posthumno odlikovan Spomenko Gostić
Odluka Srbije da jednog od najmlađih boraca Vojske Republike Srpske Spomenka Gostića posthumno odlikuje Zlatnom medaljom za hrabrost dokazuje da su Srbi u Srbiji i Srpskoj jedan narod, bez obzira na to gdje je neko pao i gdje se borio, izjavio je bliski rođak ovog maloljetnog heroja Mladen Stojanović.
"Spomenko je bio dječak koji je shvatio suštinu borbe za slobodu. Hvala predsjedniku Srbije Aleksandru Vučiću, koji ga je odlikovao", rekao je novinarima Stojanović, koji je u Beogradu na ceremoniji u čast Sretenja preuzeo odlikovanje za Spomenka.
Stojanović je istakao da se Spomenko borio za slobodu svog srpskog naroda, te ocijenio da će ovo odlikovanje duhovno ujediniti Srbe.
Prema njegovim riječima, iako je izgubio život sa nepunih 16 godina, Spomenko živi i živjeće.
"To je naša veza duhovna, koja nikada neće da se prekine", rekao je Stojanović.
Spomenko Gostić bio je jedan od najmlađih boraca Vojske Republike Srpske koji je poginuo 1993. kada je imao samo 15 godina.
(MONDO)
