Danas se navršava 90 godina od osnivanja prve zajedničke države Južnih Slovena - Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS).
Od osnivanja Kraljevine, država je promjenila osam naziva i iz monarhističkog uređenja prešla u republiku.
Kraljevina SHS zauzimala je teritoriju današnje Srbije, Bosne i Hercegovine, Makedonije i Crne Gore, i najveći dio današnje Hrvatske i Slovenije. Na čelu monarhije bila je dinastija Karađorđevića.
Srbija je prvi put zvanično iznijela stav o ujedinjenju Južnih Slovena u jednu državu kroz Nišku deklaraciju, 7. decembra 1914. godine.
Konkretni pregovori o ustrojstvu takve države počeli su, međutim, tri godine kasnije, a vođeni su u dva navrata - na Krfu 1917. i u Ženevi 1918. Ti pregovori su rezultirali Krfskom deklaracijom i Ženevskim sporazumom.
Krfska deklaracija ustanovila je naziv države, monarhističko uređenje, teritoriju, ravnopravnu upotrebu sva tri imena naroda, pisma, vjeroispovesti, jednakost svih građana, opšte biračko pravo i tajno glasanje.
Osnove Ženevskog sporazuma bile su ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca u jednu nedjeljivu državu i ponuda Crnoj Gori da uđe u Kraljevinu SHS.
Tim sporazumom je predviđeno i da spoljašnje granice budu određene samoopredjeljenjem naroda.
Uslovi za stvaranje Kraljevine SHS stvoreni su po završetku Prvog svjetskog rata, poslije propasti Austrougarske monarhije i Otomanskog carstva.
Kraljevina SHS nastala je Ugovorom Jugoslovenskog odbora koji je predstavljao južnoslovenske zemlje koje su se odvojile od Habsburške monarhije, i regenta Aleksandra Karađorđevića, koji je 1. decembra 1918. i objavio stvaranje kraljevine.
Premijer prve vlade bio je jedan od osnivača Radikalne stranke, Stojan Protić.
Kraljevina SHS je promjenila naziv u Kraljevinu Jugoslaviju 3. oktobra 1929. godine.
Tokom Drugog svjetskog rata, na drugom zasedanju AVNOJ-a u Jajcu, 29. novembra 1943. godine postavljeni su temelji novog uređenja Jugoslavije. Po završetku rata održan je referendum na kome je prihvaćeno republikansko državno uređenje, umjesto monarhističkog.
(Beta)