Učesnici protesta u Iranu u crnini su zbog prevare na izborima, i izgubljenih života na demonstracijama koje traju već četiri dana.
Iran četvrti dan zaredom potresaju masovni protesti protivnika predsjednika Mahmuda Ahmedinežada, uprkos pozivu vrhovnog vođe Alija Hameneja na jedinstvo islamske države.
Opozicioni lider Mir Husein Musavi je sljedbenike pozvao da na demonstracijama oblače crninu u znak žalosti zbog prevare prošlog petka na predsjedničkim izborima i zbog izgubljenih života na demonstracijama tokom ove sedmice.
Snage bezbjednosti u Teheranu opkoljavaju poznate disidente i nastavljaju pokušaje da onemoguće Internet i druge mreže koje Musavijevi sljedbenici koriste za informisanje i svijetu šalju detalje tekuće krize nakon što je stranim novinarima zabranjeno da izvještavaju sa ulica.
Najmoćnija oružana sila Irana, revolucionarna garda, saopštila je da vebsajtovi i blogeri "moraju skloniti materijale koji stvaraju napetost ili će podleći zakonskoj kazni". Vlada je već blokirala sajtove BBC, Facebook, Twitter i druge, a e-mail nalozi kao što su Gmail i Yahoo otvaraju se samo povremeno, i to neobično sporo.
Musavijev vebsajt je objavio da su on i bivši reformistički predsjednik Muhamed Hatemi uputili pismo ajatolahu Mahmudu Hašemiju Šahrudiju, šefu pravosuđa, zahtjevajući da se zaustavi nasilje i oslobode pohapšeni demonstranti.
Tačan broj pohapšenih se ne zna, ali međunarodne humanitarne organizacije nezvanično procjenjuju da su posredi desetine ljudi. Među uhapšenima je i bivši šef iranske diplomatije i funkcioner opozicije Ebrahim Jazdi, kojeg su agenti bezbjednosti odveli iz bolnice u Teheranu, gdje se liječio od stomačnih problema.
Jazdi je bio ministar spoljnih poslova u prvoj iranskog vladi poslije Islamske revolucije 1979. godine, kojom je svrgnut šah, ali se držao po strani otkad su tvrdokorne snage preuzele vlast.
Direktor Kampanje za ljudska prava Hadi Gaemi u Kairu je izjavio da je razgovarao članovima porodica i prijateljima ljudi koji su uhapšeni ili su nestali te da mu je rečeno da je takvih "najmanje 200 širom Irana".
I Amnesti internešenel ima takve vijesti: u Tebrizu je 17 političkih aktivista - među njima i univerzitetski profesor Gaferi Ferzadi - uhapšeno i odvedeno "u nepoznatom pravcu", u Orumiji je u razbijanju oko 3.000 demonstranata ubijeno dvoje i uhapšeno na stotine ljudi, u Širazu je suzavac upotrijebljen i u univerzitetskoj biblioteci a uhapšeno je više od 100 ljudi...
Iranska vlada tvrdi da je uhapsila relativno mali broj ljudi "odgovornih za nasilje i druge zločine". Među njima je dosta i poznatih.
Amnesti i druge organizacije raspolažu desetinama imena političkih aktivista i analitičara, novinara, pravnika i boraca za ljudska prava...
Savjet čuvara revolucije još u ponedjeljak je saopštio da je spreman za ponovno brojanje glasova, makar i samo na "sumnjivim biračkim mjestima". Državni radio javio je da je savjet pozvao Musavija i još dva Ahmedinežadova protivkandidata na sastanak "početkom iduće sedmice", ali kada tačno i gdje nije rečeno.
(MONDO)