Evropski lideri obilježili su u subotu u Budimpešti 20. godišnjicu od pada "gvozdene zavjese".
Ovo je bio jedan od ključnih događaja koji su doveli do okončanja komunizma u zemljama istočne Evrope.
Predsjednici Njemačke, Austrije, Finske, Slovenije i Švajcarske, kao i visoki zvaničnici iz Poljske, Britanije i više od 20 zemalja prisustvovaće svečanoj sjednici mađarskog parlamenta i na gala večeri u mađarskoj Nacionalnoj operi.
Na današnji dan 1989. tadašnji ministri spoljnih poslova Mađarske i Austrije presjekli su bodljikavu žicu na granici između dve zemlje, čime su i simbolično okončali fizičke i psihološke međe između dva dijela Evrope - zapadne i istočne, u to vrijeme komunističke.
"Imajući u vidu cijeli lanac događaja, s pravom i zasluženo slavimo 27. jun kao dan u kome je okončana podjela Evrope", rekao je mađarski predsjednik Laslo Šoljom.
Mađarska je takozvanu "gvozdenu zavjesu" počela da uklanja dva mjeseca ranije, djelimično jer su graničari tvrdili da je ona u tako lošem stanju da i male životinje izazivaju lažne uzbune.
S obzirom da je najveći dio ograde uklonjen iz tog razloga, zvaničnici su imali problem da pronađu bar neki mali dio koji bi dva šefa diplomatije mogli simbolično da isjeku.
Poslije tog čina, desetine hiljada istočnih Nijemaca napustile su svoju zemlju, potraživši privremeno sklonište u Mađarskoj, Poljskoj i tadašnjoj Čehoslovačkoj i čekajući mogućnost da otputuju u Zapadnu Njemačku.
Vjeruje se da je sve to dovelo do pad Berlinskog zida 9. novembra 1989. godine, a Njemačka je zvanično ujedinjena u oktobru 1990.
Njemački predsjednik Horst Keler zahvalio se u subotu Mađarima na njihovoj solidarnosti sa istočnim Nijemcima, kao i njihovom doprinosu ujedinjenju Njemačke.
Austrijski predsjednik Hajnc Fišer povukao je paralele između prelaska na demokratiju u istočnoj Evropi 1989. i trenutnih protesta u Iranu zbog krađe glasova na predsjedničkim izborima.
"1989. je bila dramatična godina, ali sa mirnim ishodom. Nijedna diktatura, koliko god bila jaka, ne može da se zaista osjeća sigurnom. To može da motiviše ljude u Iranu da osjete da mogu da izraze svoja demokratska stanovišta", rekao je Fišer, izmamimvši aplauz stotine prisutnih u gornjem domu mađarskog parlamenta.
(Beta)