Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve završio redovno trodnevno jesenje zasjedanje "ražalovanjem" vladike raško-prizrenskog.
Potpredsjednik Vlade Srbije Ivica Dačić kaže da bi raskol u SPC mogao da ima i političke posljedice po državu.
Odlukom o raščinjavanju penzionisanog vladike Artemija, Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve (SPC) završio je sinoć redovno jesenje zasjedanje koje je trajalo tri dana, rečeno je Tanjugu u SPC.
Sabor je, između ostalih, donio odluku o naimenovanju vladike Teodosija za novog episkopa Eparhije raško-prizrenske i osnivanju Kruševačke eparhije.
Tanjugu je rečeno i da je Sabor juče bio u vanrednom zasjedanju, a u vanrednom saopštenju koje je potpisao portparol vladika bački Irinej navodi se da je odluka o raščinjavanju vladike Artemija donijeta poslije upoznavanja sa svim relevantnim činjenicama i iscrpne rasprave.
Navodi se da je Sabor takvu odluku doneo "sa velikom žalošću, ali i odlučno" stajući u odbranu svetog i spasonosnog jedinstva Crkve.
Artemiju je oduzet čin vladike i vraćen je u red monaha.
Eparhija navodi da je vladika Teodosije nakon boravka u manastiru Devine vode otišao u manastir Duboki potok u kojem se nalazi Artemije sa pristalicama i gdje je danas održao liturgiju.
U saopštenju piše da su pristalice raščinjenog vladike Artemija danas pokušale da uđu i u manastir Crna reka i da je policija tada privela nekoliko pristalica raščinjenog vladike.
Monasima Kiprijanu i Martinijanu, koji su, kako se navodi u saopštenju, pokazali posebno agresivno ponašanje određen je pritvor od 48 sati, dok su ostali učesnici pokušaja nasilne provale u manastir Crnu reku, među njima i jeromonah Nikolaj Negojević, bivši iguman tog manastira, dali izjave u policiji.
"S obzirom da su ti monasi bezakono i antikanonski služili liturgiju u manastiru Duboki potok i učestvovali u nizu nasilnih radnji protiv kanonskih manastira SPC, očekuje se da će Crkveni sud ubrzo proširiti crkveno-sudsku optuznicu i primeniti dodatne kanonske mjere lišenja sveštenog čina", navodi se u saopštenju.
Eparhija raško-prizrenska u saopštenju navodi i da će protiv Artemija koji je večeras odlukom Sabora SPC raščinjen, kao i njegovih pristalica, biti podnijeta i krivična prijava zbog uzurpacije imovine SPC.
"Episkop raško-prizrenski Teodosije je večeras oko 19 časova u pratnji sveštenstva i naroda sa sjevera Kosova, kao i srpske policije, ušao u manastir Devine vode koji je danas nasilno okupiran od strane pristalica raščinjenog vladike Artemija. Episkop Teodosije vratio je kanonsku upravu u taj manastir", navodi se u saopštenju.
Dodaje se da je episkop Teodosije nakon toga produžio do manastira Duboki potok gdje se i dalje nalazi Artemije sa svojim pristalicama, kako bi uspostavio kanonski poredak i u tom manastiru SPC.
Eparhija je u saopšenju odbacila tvrdnje monahinja raščinjenog vladike Artemija da je episkop raško-prizrenski Teodosije danas navodno "lično učestvovao u njihovom izbacivanju i fizičkom nasrtaju".
"Episkop Teodosije je u manastir ušao kao kanonski episkop raško-prizrenski i bez ikakve primjene sile obavijestio uzurpatore da moraju da oslobode prostorije manastira. Tom prilikom nije primjenjena nikakva sila", navodi se u saopštenju.
Sabor SPC donio je odluku o raščinjavanju Artemija jednolasno.
Umiroivljeni vladika Artemije je, oglušivši se o sinodske i saborske odluke, služio je danas liturgiju u liturgiju u trpezariji konaka manastira Duboki potok u Ibarskom Kolašanu, u opštini Zubin Potok, a potom su njegovi sljedbenici upali tokom dana i u manastir Devine vode u opštini Zvečan.
Nakon toga, njegovi sljedbenici su pokušali da uzurpiraju manastir Banjsku, ali pošto su mještani blokirali put, oni su se uputili prema drugim manastirima na sjeveru Kosova.
Sabor je, istovremeno, podnio krivične prijave protiv Artemija i njegovih sljedbenika, zbog nasilja i uzurpacije imovine u vlasništvu SPC.
Artemije je penzionisan na ovogodišnjem majskom zasjedanju, zbog finansijskih malverzacija u Eparhiji raško-prizrenskoj, a za njegovo stalno stanište mu je određen manastir Šišatovac u Sremu.
Eparhija Raško-prizrenska i kosovsko-metohijska poručila je tokom dana u saopštenju da će Artemije i oni koji su zajedno sa njim "uzurpirali" manastire na Kosovu biti krivično gonjeni!
"U ovom nezakonitom osvajanju kanonskih manastira SPC i njihovog stavljanja pod kontrolu raskolničke grupe oko episkopa Artemija koja se već izdvojila iz jedinstva SPC posebno je važno napomenuti da je i ovom prilikom došlo do uzurpiranja imovine Srpske Pravoslavne Crkve za što će počinioci biti krivično gonjeni pri srpskim sudovima", saopštila je Eparhija.
"Uzurpatori u ovim manastirima se ne mogu tretirati kao kanonska crkvena lica jer žive i djeluju van kanonskog jedinstva Srpske Pravoslavne Crkve kao sekta i nemaju ni zakonska ni kanonska prava da raspolažu imovinom Crkve iz čijeg su se jedinstva izdvojili", navela je eparhija raško-prizrenska.
Penzionisani episkop Artemije stigao je sinoć, nešto prije 22 sata, na Kosovo i Metohiju, sa nekolicinom monaha koji su bili u njegovoj pratnji. Čim je stigao u manastir Duboki potok, najavio da će danas služiti jutarnju liturgiju, što je i učinio.
Nakon liturgije on je rekao da nije u raskolu sa SPC, već da pokušava da vrati poredak u Eparhiju raško-prizrensku.
Sabor SPC, međutim, danas je optužio vladiku Artemija da je i formalno ušao u raskol sa Saborom, odnosno sa Crkvom.
Episkom bački Irinej (Bulović) rekao je na konferenciji za novinare u Partrijaršiji da takvo postupanje vladike Artemija stvara opasan presedan.
Sabor SPC pozvao je narod da "ne prihvata neistine i manipulacije sektaški nastrojenih pristalica episkopa Artemija i da ničim ne učestvuje u njihovim anticrkvenim aktivnostima, kako ne bi i sami preuzeli odgovornost za cepanje jedinstva crkve".
Sabor je takođe pozvao episkopa Artemija i njegove "istomišljenike i poslušnike" na pokajanje i povratak crkvenoj jedinstvu i kanonskom poretku, radi svog spasenja.
"Sa žaljenjem i zabrinutošću primili smo vest o pokušaju nasilne uzurpacije crkvene vlasti u raško-prizrenskoj eparhiji", naveo je episkopi bački Irinej.
U saopštenju Sabora koje je pročitao episkop Irinej navodi se da je vladika Artemije "i pored izričite zabrane sveštenodejstva koju mu je Sinod SPC izrekao 15. oktobra zbog njegovih antikanonskih postupaka i neprihvatanja odluka najviših tijela, danas služio liturgiju u manastiru Duboki potok uz podršku svojih pristalica koji su takođe pod zabranom sveštenodejstva".
"Episkop Artemije je zajedno sa svojim sljedbenicima ovim krajnje nerazumnim postupkom stao na put otvorenog raskola i ustao na jedinstvo SPC", navodi se u saopštenju.
Kako navodi Sabor, sveštenstvo i monaštvo raško-prizrenske eparhije, osim pomenutih četrdesetak "lutajućih monaha i monahinja", ostalo je vjerno SPC, na čelu sa patrijarhom Irinejom.
Episkop Artemije je liturgiju služio u trpezariji konaka manastira jer mu iguman Romilo nije dozvolio da bogosluženje obavi u crkvi. Otac Romilo je u svoj keliji i nije prisustvovao službi, niti je želeo da se obrati novinarima.
Vladika Artemije je poslije liturgije okupljenima rekao: "Sabrali smo se da udarimo novi početak, odnosno da vratimo poredak, mir i jedinstvo u Eparhiju raško-prizrensku koja devet meseci prolazi svoju Golgotu".
"Mi se nismo odvojili ni od koga, nismo nikakvi raskolnici i ne stavaramo ništa novo. Mi se samo trudimo da održimo ono što su nam naši slavni i drevni preci predali", rekao je Artemije.
On je dodao da očekuje nove napade na njega i odane mu monahe, ali da ih se ne plaši.
"Svaki početak je težak, svako probuđenje dolazi iz pustinje, a ovo je jedna od naših pustinja u kojoj smo se sabrali. Umjesto u crkvi, u hramu Božjem, mi smo u ovoj tesnoj trpezi jer su oni koji imaju vlast naredili da ne možemo da uđemo u crkvu", rekao je Artemije.
Prema njegovim riječima, jutrošnja služba liči na "sabranje hrišćana iz prvih vijekova".
"Sigurno je da su hramovi osvećena mjesta za bogosluženja, ali u nevolji i rimske katakombe bile su sveta mjesta. Čuvajmo svoju vjeru i jedinstvo sa svetom sabornom i apostolskom crkvom i onda će i Bog blagosloviti naše domove, sela i gradove, naše Kosovo i Metohiju i cijelu našu zemlju", rekao je vladika Artemije.
Episkop nije želeo da odgovora na pitanja novinara.
Jedan od monaha episkopa Artemija, Kiprijan Keljević, koji je prije dolaska u manastir izdržavao kaznu robije, a koji je poznat po neredima pred manastirom Gračanicom u februaru 2010, kao i sukobu sa policijom u Beogradu 10. oktobra, lično je prijetio igumanu Romilu i oduzeo mu nasilno dva mobilna telefona, ključ od kelije i ključ od vozila.
Iako su mu ovi predmeti kasnije vraćeni, protosinđel Romilo je u svojevrsnom statusu taoca u manastiru koji su potpuno okupirale pristalice Vladike.
Sa ocem Romilom su u njegovoj keliji dvojica sveštenika koje je eparhija odredila da mu se nađu pri ruci ukoliko bude novih pokušaja prijetnji.
Penzionisani vladika Artemije biće, kako navode izvori u SPC, lišen svešteničkog čina jer je krenuo putem Miraša Dedeića takozvanog mitrpolita kanonski nepriznate Crnogorske pravoslavne crkve.
Episkop Artemije je penzionisan na prošlom zasijedanju arhijerejskog Sabora Srpske pravoslavne crkve, čijom je odlukom pod privremenom zabranom činodejstvovanja.
On ne priznaje odluke Sabora i Sinoda kojim mu je zabranjeno da činodejstvuje i smatra ih nekanonskim.
(MONDO)
