Američki naučnici su otkrili biološki sat utemeljen na DNK koji mjeri brzinu starenja tkiva i organa u našem tijelu.
Sat pokazuje da većina tkiva stari istom brzinom kao i tijelo u cjelini, ali da postoje dijelovi koji stare mnogo brže ili mnogo sporije u odnosu na cijeli organizam. Bolesni organi, na primjer, mogu da budu deset godina "stariji" od zdravih u istom tijelu.
Tim istraživača sa Kalifornijskog univerziteta u Los Anđelesu (UCLA) smatra da bi dešifrovanje mehanizma rada tog sata omogućilo naučnicima da bolje razumiju proces starenja, pa samim tim i da dođu do novih lijekova i terapija koje bi mogle da uspore starenje.
"Bilo bi veoma zanimljivo razviti nove terapije koje bi 'resetovale' sat i duže nas održale mladima", kazao je vođa tima i profesor genetike i biostatistike, Stiv Horvat.
Američki istraživači navode da su ispitali DNK oko 8.000 uzoraka iz 51 zdrave i kancerogene ćelije i tkiva. Posebno su analizirali kako metilacija, prirodni proces koji hemijski modifikuje DNK, varira tokom godina.
Horvat i njegove kolege su konstatovali da metilacija 353 markera DNK neprestano varira tokom starenja, te da može poslužiti kao biološki sat.
Sat najbrže otkucava do 20 godine, a potom usporava. Za sada je nepoznato da li su promjene u DNK te koje izazivaju starenje ili su posljedica starenja.
"Pojava sijede kose je znak starenja, ali niko ne bi rekao da ona uzrokuje starenje", naveo je Horvat.
Istraživanje je dovelo do zanimljivih rezultata. Testovi na zdravim srčanim tkivima pokazali su da su oko devet godina "mlađi", dok je tkivo dojki u prosijeku dvije godine starije od ostatka tijela.
Bolesna tkiva stare različitim tempom. Rak, na primjer, ubrzava sat u prosjeku za 36 godina.
Horvatova studija pokazala je, takođe, da se biološki sat može vratiti na nulu kada se ćelije odrasle osobe reprogramiraju pomoću matičnih ćelija.
Proces konverzije ćelija odraslih osoba u ćelije slične matičnim ćelijama, koji su otkrili Džon Gurdon sa Univerziteta u Kembridžu i Šinija Jamanaka sa Univerziteta u Kjotu, nagrađen je prošle godine Nobelom.
"Taj koncept je dokaz da je moguće vratiti unazad biološki sat", ističe Horvat čiji je sljedeći korak proučavanje načina na koji neurodegenerativne i infektivne bolesti utiču na biološki sat i obratno.
(MONDO/Tanjug, foto: Guliver/Getty/Thinkstock)