Spomen-ploče žrtvama ustaških logora Slana i Metajna na Pagu ponovo je uništena u noći između 18. i 19. jula.
Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske najoštrije je osudilo uništavanje spomen-ploče koja je postavljena u znak sjećanja na žrtve koncentracionog logora Jadovno 29. juna na hrvatskom ostrvu Pag.
Ministarstvo smatra uništavanje spomenika posvećenog žrtvama stradalim u Jadovnom skrnavljenjem uspomene na nevino postradale u Drugom svjetskom ratu na tim prostorima, uglavnom Srbe i Jevreje, uz ocjenu da je to bilo strašno mjesto zločina i da to ne smije biti zaboravljeno.
Stav Ministarstva prosvjete i kulture je da se u svim udžbenicima istorije u Republici Srpskoj buduće generacije trebaju podsjećati na stravične zločine koji su se desili u Jadovnom, a Vlada Republike Srpske uvrstila je 24. jun – Dan sjećanja na Jadovno u kalendar obilježavanja značajnih istorijskih događaja, saopšteno je iz resornog ministarstva.
Spomen-ploča žrtvama ustaških logora Slana i Metajna na ostrvu Pagu, koji su dio kompleksa Jadovno, uništena je treći put od kada je postavljena, saopšteno je iz Srpskog narodnog vijeća (SNV).
Spomen-ploča uništena je u noći između četvrtka i petka, 18. i 19. jula, nakon što su je 29. juna postavili Koordinacija jevrejskih opština, Udruženje "Jadovno 1941.", Savez antifašističkih boraca i Srpsko narodno vijeće.
Predsjednik Udruženja "Jadovno 1941." Dušan Bastašić izjavio je da se ponovnim uništavanjem Spomen-ploče žrtvama ustaških logora Slana i Metajna na Pagu nastavlja brisanje tragova i sjećanja na hrvatsku mračnu prošlost iz vremena Drugog svjetskog rata.
"Kada bi oni koji su uništili jedini spomenik žrtvama ustaškog zločina na Pagu 1941. bili pronađeni i procesuirani, onda bi se moglo govoriti o neodgovornim pojedincima zadojenim ustaškom ideologijom. Ovako, lokalne vlasti, ali i one na županijskom i republičkom nivou, koje ne samo da ne čine ništa da se krivci pronađu, nego ne obnavljaju ovo znamenje, postaju saradnici u zločinu", rekao je Bastašić za Srnu.
On je dodao da je uništavanje ovog spomenika očekivano, pošto je hrvatska policija morala čuvati novopostavljenu spomen-ploču dva dana, do komemoracije u uvali Slana.
Ne ulazeći u to da li je nova članica EU pravna nasljednica Nezavisne Države Hrvatske (NDH) ili nije, Bastašić kaže da je činjenica da se na njenoj teritoriji nalaze mjesta zločina i da tijela žrtava i danas leže u otvorenim kraškim jamama i kamenjaru ostrva Paga.
"Pripadnike hrvatskih oružanih formacija, koje su u proteklom ratu uništile više od 3.000 spomenika antifašističkoj borbi i civilnim žrtvama rata, hrvatski predsjednik Ivo Josipović naziva nastavljačima antifašističke borbe iz Drugog svjetskog rata", ističe Bastašić.
On podsjeća da je hrvatski predsjednik Josipović obećao 2010. godine na Jadovnu da će svi spomenici biti obnovljeni.
"Međutim, taj proces je uvredljivo spor, a vidimo da se i ono što se obnovi, ponovo ruši", kaže Bastašić.
On je naveo da je NJemačka nakon rata prošla proces denacifikacije i još čini mnogo na polju memorijalizacije i kulture sjećanja na taj mračni period svoje istorije.
"U Hrvatskoj, osim deklarativno, taj proces nije ni počeo, nego se, naprotiv, rehabilituje ustaški pokret, a ideolozima ustaške ideje podižu spomenici širom zemlje", rekao je Bastašić.
Spomen-ploča žrtvama ustaških logora Slana i Metajna na ostrvu Pagu, koji su dio kompleksa Jadovno, uništena je treći put od kada je postavljena, saopšteno je iz Srpskog narodnog vijeća (SNV).
Spomen-ploča uništena je u noći između četvrtka i petka, 18. i 19. jula, nakon što su je 29. juna postavili Koordinacija jevrejskih opština, Udruženje "Jadovno 1941.", Savez antifašističkih boraca i Srpsko narodno vijeće.
SNV zahtijeva da počinioci ovog krivičnog dijela, kao i onih prethodnih, budu pronađeni i procesuirani u skladu sa zakonima i hrvatskim Ustavom.
Ploča žrtvama ustaških logora na ostrvu Pagu prvi put je postavljena 1975. godine, a uništena je 1991, obnovljena je 2010. i samo dva dana kasnije opet je uništena.
Logor Slana na ostrvu Pagu bio je namijenjen za muškarce, a Metajna za žene i djecu. U njih su u najvećem broju dopremani zatočenici iz radnog logora Ovčara, nedaleko od Gospića.
Na osnovu italijanskih dokumenata i svjedočenja preživjelih utvrđeno je da je veoma veliki broj ljudi umoren i bačen u more već u paškom kanalu, na putu do Paga.
Životni izgledi zatvorenika i zatvorenica mjereni su nezamislivom mržnjom, ustaškim hirovitim mučenjima, silovanjima i planskim pogubljenjima. Posljednji logoraši Slane bili su prvi zatočenici i graditelji logora Jasenovac.
Neki istraživači procjenjuju da je na Pagu pobijeno oko 8.000 žena, djece i muškaraca.
Logori smrti Gospić-Jadovno-Pag osnovani su sredinom aprila 1941. godine i funkcionisali su kao gubilišta do zatvaranja i reokupacije ovog područja od strane italijanskih fašista sredinom avgusta.
U ovom kompleksu ubijeno je više desetina hiljada Jevreja i Srba iz svih krajeva Nezavisne Države Hrvatske.
(Srna/MONDO)
