Manje pušača nego nepušača u RS

Susjedna Srbija ima odličan napredak i iz godine u godinu taj broj se znatno smanjuje, pa tamo od ukupne populacije puši oko 30 odsto građana, kaže za Srnu nacionalni koordinator za kontrolu duvana u Srpskoj Darko Marković.

Najveći broj pušača je u dobu između 20 i 24 godine - kada je riječ o odraslim licima, kaže Marković i napominje da je prije nekoliko godina urađen projekat edukacije ljekara koji bi na svoje pacijente trebalo da utiču s ciljem odvikavanja od pušenja.

"Prije šest-sedam godina urađen je projekat u saradnji sa Ministarstvom zdravlja Republike Srpske, gdje je oko 600 ljekara porodične medicine obučeno kako da svoje korisnike usluga - pacijente uče da se odvikavaju od pušenja“, kaže Marković povodom 31. januara - Nacionalnog dana bez duvanskog dima.

On napominje da je ova metoda u to vrijeme bila jedna od najsavremenijih, primjenjivana u cijelom svijetu, i objašnjava da je riječ je o metodi volje – ubjeđivanja kako se odvići od pušenja, jer je to bolest zavisnosti, a nikotin na mozak ima, ako ne veći, onda isti uticaj kao heroin.

Kada je riječ o istraživanjima učestalosti pušenja kod nas, Marković ističe da su istraživanja pokazala da su od 2003. do 2009. godine postignuti dobri rezultati.

"Za tri procenta smanjena je učestalost pušenja. Među školskom populacijom bilo je deset odsto pušača, a sada je taj procenat oko sedam odsto“, kaže nacionalni koordinator za borbu protiv duvana.

Svjetska zdravstvena organizacija svake četiri godine provodi istraživanje kojim su obuhvaćene sve osnovne škole. U istraživanje, koje se provodi ove godine, ući će 60 škola – 20 iz glavnog grada, 20 iz drugih gradova Srpske i 20 škola iz seoskih sredina.

"SZO organizuje ove godine istraživanje unutar populacije – djeca od 13 do 15 godina (naša zemlja je već dva puta to radila 2009. i 2003. godine), a ući ćemo u istraživanje i ove godine" - navodi Marković.

Ispitivanja se vrše svake četiri godine, a ove godine će biti rađeno i ispitivanje na uzorku od 6.000 djece, uzrasta od 13 do 15 godina kako bi se viđelo kolika je učestalost pušenja u toj populaciji.

"To nam je bitno, prije svega, da bismo uticali na djecu koja nisu pušači da to nikad i ne postanu, ali i da vidimo kolika je učestalost među njihovom populaciojom, jer je tada i najlakša mogućnost da se utiče na njih, pošto još nisu postali zavisnici“, kaže Darko Marković.

U posljednje četiri godine konzumiranje cigareta smanjeno je za dva odsto na godišnjem nivo, što se postiže stalnim radom na terenu, u saradnji i prema strategiji Ministartva zdravlja Srpske, ali i u saradnji sa Ministartvom prosvjete.

"U školama se obavljaju različite edukacije, ali i nastavnici su ti koji bi trebalo da podsjećaju na činjenicu da je pušenje štetno, da izaziva razne bolesti“, kaže Marković i podsjeća da je doba u kojem se najčešće počinje sa pušenjem - od 13. do 15. godine.

Marković kaže da u Republici Srpskoj ima manje pušača nego nepušača, pa bi pušači morali strogo da se pridržavaju zakona, posebno kada je riječ o mjestu na kome puše.

"Njihov je izbor da puše i time da uništavaju svoje zdravlje, ali nemaju pravo da to čine i drugima. Ne poštuju li to - plaćaće kaznu predviđenu zakonom“, kaže Marković i dodaje da se u Republici Srpskoj poštuje zakon kada je riječ o odredbi zabrane reklamiranja, dok ga u Federaciji BiH samo djelomično poštuju.

Republika Srpska je potpisnica okvirne Konvencije o kontroli duvana, kao jedna od 170 zemalja u svijetu.

(Srna)