Antologijske utakmice "Velike četvorke"

Za one mlađe, koji ne znaju kako je to bilo nekada, izdvojili smo dvadesetak istorijskih utakmica nekadašnje "Velike četvorke" jugoslovenskog fudbala.

Na ovaj dan se nekada slavio Dan Republike Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ). Zgodna prilika da se podsetimo pojedinih antologijskih fudbalskih utakmica koje su međusobno igrali Partizan, Crvena zvezda, Dinamo iz Zagreba i splitski Hajduk, koji su se u toj ligi nazivali "Velikom četvorkom".

Naravno, bilo je mnogo sjajnih, uzbudljivih, neizvesnih mečeva i drugih klubova nekadašnje jugoslovenske lige. Mnogo fenomenalnih poteza, golova, kvalitetnih fudbalera, igrača sa maštom, "vicem" u igri... Za one mlađe, koji se ne sećaju tih vremena i samo su čuli iz priča starijih, izdvojili smo samo istorijske utakmice koje su odigrali klubovi iz Beograda, Zagreba i Splita.

Kada vratimo film i prisetimo se onih vremena, bez dileme možemo da izvučemo zaključak da je jugoslovenska fudbalska liga bila u TOP 5 evropskih u ono vreme. Možda i među prve tri po kvalitetu i jačini. Partizan i Zvezda nigde nisu bili "sigurni", u smislu da će lako osvojiti bodove, bilo to u Skoplju (protiv Vardara), Sarajevu (protiv Sarajeva i Željezničara), Zenici (protiv Čelika), Mostaru (protiv Veleža), Tuzli (protiv Slobode) u Rijeci, Vinkovcima, Osijeku, u Ljubljani (protiv Olimpije), Podgorici ili nekadašnjem Titogradu (protiv Budućnosti)...

Bile su to utakmice koje su obilovale neizvesnošću, koje su punile stadione. Neretko je na tim, takozvanim "manjim" utakmicama bilo i po 25 ili 30.000 ljudi.

Ovom prilikom skocentrisali smo se na mečeve Partizana sa Dinamom i Hajdukom, i Zvezde sa ta dva hrvatska kluba. Ti mečevi su uvek bili "više od igre".

Zvezda - Dinamo Zagreb4:2 (1982. godina, revanš utakmica finala Kupa "Maršala Tita")

Za mnoge je ovo jedna od najboljih utakmica ikada odigranih u jugoslovenskom fudbalu. Dinamo je te godine bio "jak kao zemlja". Zagrepčani su imali Marka Milanarića, Velimira Zajeca, Zlatka "Cicu" Kranjčara, Štefa Deverića, Snješka Cerina... Za Zvezdu su tada igrali Milko Đurovski, Vladimir Petrović-Pižon, Dušan Savić, Miloš Šestić, Rajko Janjanin, Zlatko Krmpotić, Ranko Đorđić... Prva utakmica finala tadašnjeg kupa završena je 2:2 (takođe, odličan meč), a u revanšu preokreti, odlična igra, golovi... Dinamo je te godine bio prvak Jugoslavije, a Zvezdi je pripao trofej u kupu.

Dinamo Zagreb - Crvena zvezda 3:0 (1982. godina, prvenstvena utakmica)

Dinamo je te godine deklasirao Crvenu zvezdu na prepunom "Maksimiru".

Zvezda - Dinamo Zagreb5:2 (1986. godina, prvenstvena utakmica 1986. godine)

Ubedljiva pobeda Crvene zvezde, koja je u svojim redovima imala velemajstora fudbala Dragana Stojkovića-Piksija. Bili su tu i Bora Cvetković, Milivoj Bračun, Marko Elsner, Janković... Od one generacije koja je 1982. godine osvojila titulu prvaka Jugoslavije, u Dinamu je bio samo Marko Mlinarić.




Dinamo - Crvena zvezda prekid (1990. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Ovo nije bila utakmica, ovo je bio rat. Nažalost, taj fudbalski rat potom se pretvorio u onaj pravi...



Hajduk - Crvena zvezda - prekinuta utakmica (4. maj 1980. godine, prekid zbog smrti Tita)

Kad god se pominju ova dva kluba, uvek je prva asocijacija utakmica odigrana 4. maja 1980. godine na "Poljudu", kada je usred utakmice objavljena vest da je preminuo "najveći sin naših naroda i narodnosti" kako su tada nazivali Josipa Broza Tita.




Hajduk - Crvena zvezda 2:1 (1984. godina, prva utakmica finala Kupa Jugoslavije)

Splitski Hajduk je jedini klub bivše Jugoslavije koji je imao pozitivan skor u međusobnim duelima sa Crvenom zvezdom. Ovo je jedna od pobeda splitskih "bilih" nad velikim rivalom iz Beograda. Pogledajte gol iz kornera Blaža "Bake" Sliškovića, velemajstora fudbala.




Crvena zvezda - Hajduk 0:1/penalima 5:6 (1986. godina, polufinale Kupa Jugoslavije)

Uzbudljiva utakmica na beogradskom stadionu, koja je odlučena penalima, nakon što je jedini gol u 90. minuta dao Aljoša Asanović za Hajduk.



Crvena zvezda - Hajduk  1:0 (1990. godina, finale Kupa Jugoslavije)

Kao što i sami možete da vidite, utakmice velikih rivala bivše Jugoslavije uvek su bili magnet za gledaoce (ne samo one, razume se). U Beograd su iz Splita, Zagreba, Rijeke... dolazili  vozovi navijača. Ovo je jedna od onih utakmica, koje se pamte. Jedna od poslednjih koja je odigrana između ova dva kluba.



Crvena zvezda - Hajduk 0:1 (8. maj 1991. godine, finale Kupa Jugoslavije)

Zvezda je bila najbolji klub u Evropi (ne i zvanično u vreme odigravanja utakmice), ali su Splićani odigrali maestralno i osvojili pehar Kupa Maršala Tita. Trofej se više nikada nije vratio u Beograd, ostao je u trajnom vlasništvu Hajduka. Na terenu je bilo puno obostranih provokacija, oštrih faulova, čupanja za kosu... Isključeni su Siniša Mihajlović i Igor Štimac. Utakmicu je odlučio Alen Bokšić. Na tribinama je bilo svega 7.000 gledalaca!



Crvena zvezda - Hajduk 1:0 (1991. godina, poslednja utakmica klubova "Velike četvorke")

U 34. kolu prvenstva Jugoslavije, za sezonu 1990/91. Crvena zvezda je ugostila Hajduk i to samo nekoliko dana nakon što je osvojila najvažniji trofej u svojoj istoriji - Kup evropskih šampiona u Bariju. Slavljenička atmosfera na tribinama stadiona u Ljutice Bogdana 6. juna je uveličana tesnom pobedom nad "bilima". Bila je to poslednja utakmica ova dva rivala.




Evo i utakmica Partizana sa Hajdukom iz Splita i Dinamom iz Zagreba. Partizan je odigrao nekoliko epskih utakmica sa zagrebačkim "modrima" i splitskim "bilima".

Partizan - Hajduk 1:6 (9. maj, 1976. godine, prvenstvo Jugoslavije)

Posle ove utakmice cela Jugoslavija (i ne samo Jugoslavija) pričali su samo o navijačima Partizana. Iako su crno-beli torpedovani usred Beograda od sjajne generacije Hajduka, ceo stadion na Topčiderskom brdu ostao je uz tim Partitzana, mnogo posle utakmice pevalo se Partizanu. Ta utakmica rešavala je Partizanu prvenstvo, ali... Hajduk je pokazao svu snagu.




Hajduk - Partizan 3:3 (1984. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Spektakularna utakmica 2. kola prvenstva Jugoslavije odigrana u sezoni 1984/85. na "Poljudu". Možda i najbolja u istoriji jugoslovenskog fudbala. Sa jedne strane Slišković, Pudar, Zlatko Vujović, sa druge Mance, Varga, Zoran "Čava" Dimitrijević... Uživajte!



Hajduk - Partizan 2:1 (1985/86. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Jedna od onih utakmica... Partizan je poveo na "Poljudu" golom Zvonka Živkovića, potom je Hajduk izjednačio srećnim golom (lopta se odbila od golmana Partizana Fahrudina Omerovića) , a pobedu Hajduku doneo je Zlatko Vujović.




Partizan - Hajduk 4:1 (1985. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Šta tek reći za ovu utakmicu? :) Odlična igra Partizana u nemogućim uslovima.



Hajduk - Partizan 0:2 - prekid (1990. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Jedna od najboljih utakmica Partizana u Splitu. Crno-beli su golovima Milana Đurđevića poveli 2:0, ali je onda usledio prekid kao najava užasa koji će ovaj region zadesiti 90-ih godina... Na ovom linku možete da vidite sve detalje i prekid meča

Do prekida je bilo ovako:




Partizan - Hajduk 4:0 (1991. godina, prvenstvo Jugoslavije)

U vazduhu se već osećao užasni miris rata... Partizan i Hajduk su 7. aprila 1991. godine odigrali poslednju utakmicu. Crno-beli, predođeni Predragom Mijatovićem, pregazili su Splićane.



Dinamo Zagreb - Partizan 3:4 (1982. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Kakva je ovo utakmica bila!!! Čak sedam golova, Partizan je vodio 1:0, 2:1, odmah potom je bilo 2:2, pa odmah nakon toga golom Moce Vukotića 3:2 za Partizan (sjajan dribling!), zatim 4:2 i na kraju 4:3, golom Cice Kranjčara iz penala. Vredi pogledati!




Partizan - Dinamo Zagreb 2:2 (1983. godina, prvenstvo Jugoslavije)

Još jedna antologijska utakmica ova dva kluba. Odigrana je na stadionu Crvene zvezde, jer se tada Partizanov stadion koristio za slet za Dan mladosti. Partizanu je odgovarao nerešen rezultat kako bi obezbedio titulu. Međutim, Dinamo je vodio 2:0. U nastavku, Partizan uspeva da dođe do izjednačenja, a kada je Dragan Mance postigao izjednačujući gol Grobari su eksplodirali! Tada se pevalo i skandiralo: "Titula Beogradu!".