"Fudbal u BiH je bolestan na svim nivoima"

Fudbalska administracija u BiH počiva na sistemu koji vrednuje sve osim upravljačkih vještina, a komplikovani splet odnosa omogućava obavljanje višestrukih funkcija.

Procedure imenovanja omogućile su pojedincima da obavljaju više funkcija istovremeno. S druge strane, međusobna podrška na različitim nivoima i složenost izbornog procesa čine promjene na vrhu gotovo nemogućim.

Put ka vrhu fudbala u BiH započinje na opštinskom, kantonalnom ili područnom nivou. Odatle se biraju čelnici entitetskih, a potom i državnog saveza.

Rotacija po nacionalnosti

Kao i članovi državnog predsjedništva, članovi predsjedništva FS BiH različite su nacionalnosti i rotiraju se na poziciji predsjednika. Iako se iz klubova često mogu čuti kritike na račun državnog saveza, upravo oni i nominuju većinu tih ljudi.
Prema riječima Avde Kalajdžića, donedavnog trenera mostarskog Veleža, veliki problem je u tome što se politika umiješala u sport. On kaže da se ljudi biraju zbog mnogih razloga, ali ne i kvaliteta, što u konačnici umanjuje sposobnost FS BiH da uspješno upravlja fudbalom i razvija ga.
"Generalno, fudbal je bolestan, od područnih, kantonalnih, preko entitetskih, do državnog saveza", kaže Kemal Alispahić, trener Jedinstva iz Bihaća. "Mi imamo sad ljudi u fudbalu koji nemaju veze sa fudbalom, ali nažalost, oni su na nekim ključnim funkcijama."

A kritike kažu da, dok su takvi ljudi na funkcijama, nema mjesta za angažman bivših igrača i legendi našeg fudbala koji rijetko zauzimaju važne pozicije.

No, ne dijele svi takvo mišljenje. Prema riječima Hamdije Abdića - Tigra, ratnog komandanta i člana Izvršnog odbora FS BiH, postoji problem sa bivšim igračima. Abdić, koji je član najvažnijeg tijela u Savezu, kaže da oni samo govore o promjenama koje su potrebne fudbalu, ali ne čine ništa konkretno.

"Šta ti više pričaš tamo iz Pariza? Daj, bolan, budi malo više od koristi. To što si bio fudbaler, ma ko te pita", kaže Abdić.

Slučaj Kodro

Koliko FS BiH ne brine o bivšim igračima pokazalo se kada je Izvršni odbor otpustio Mehu Kodru, samo četiri mjeseca nakon imenovanja na funkciju selektora reprezentacije BiH.

Nekadašnji igrač slavne Barcelone i kapiten selekcije BiH otpušten je jer se usprotivio Savezu i odbio voditi nacionalni tim na prijateljsku utakmicu protiv Irana. Čelnici FS BiH željeli su tu utakmicu radi novca koji je Iran trebao platiti za njeno odigravanje. Kodro je tada govorio kako dvoboj sa Iranom ne smatra najboljom pripremom za predstojeće kvalifikacije za Svjetsko prvenstvo.

Protesti

Otpuštanje Mehe Kodre, izazvalo je buru kritika protiv Saveza, a navijačke grupe su organizovale proteste zahtijevajući ostavke čelnika. Otkaz Kodri izazavao je lavinu nezadovoljstva u javnosti, zbog čega je u julu održana i vanredna sjednica Skupštine FS BiH. Delegati skupštine podržali su potez Izvršnog odbora. Iljo Dominković, predsjednik Saveza, kaže da podrška delegata predstavlja potvrdu da su članovi Izvršnog odbora ispravno postupili.

Njegove riječi potvrđuje i Munib Ušanović, generalni sekretar Saveza, koji kaže da ljudi u državnom savezu odluke ne donose samoinicijativno, već usaglašavaju stavove sa savezima na nižim nivoima.

Međutim, u stvarnosti našeg fudbala, usaglašavanje stavova može značiti usaglašavanje sa samim sobom.
Mirsad Ibrišimbegović, bivši sudija i fudbaler, samo je jedan od primjera pojedinaca koji istovremeno obavljaju funkcije na više nivoa.

U novembru 2005. godine, Ibrišimbegović je, kao jedan od delegata u Skupštini FS Srednjobosanskog kantona (SBK), izabran za predsjednika i člana Izvršnog odbora ovog Saveza. Skupština u čijem je sastavu bio kandidovala ga je i za člana Izvršnog odbora saveza na državnom nivou.

Sve ostaje u porodici

Mirsad nije jedini član porodice Ibrišimbegović u fudbalu BiH. Njegov sin Senad sudija je u Premijer ligi, a da bi došao do tog nivoa, morao je biti predložen iz kantonalnog saveza čiji je predsjednik upravo njegov otac.
Njegov brat Mesud delegat je u Skupštini FS BiH, koja imenuje članove Izvršnog odbora ovog saveza, u kome je donedavno bio i Mirsad. Dakle, mogao mu je dati glas podrške na vanrednoj sjednici Skupštine saveza.

Mirsad Ibrišimbegović, jedan od kolekcionara funkcija, kaže ima puno politike u fudbalu, te da nije dobro što se neka imenovanja i dalje obavljaju po nacionalnom ključu. Mirsad Ibrišimbegović je trenutno član Izvršnog odbora federalnog saveza. Poziciju u državnom savezu je napustio zbog pravila o nacionalnoj zastupljenosti. Naime, predstavnici SBK u izvršnom odboru federalnog i državnog saveza rotiraju se na tim pozicijama svake dvije godine.

Ibrišimbegović nije jedini kolekcionar pozicija. Stevo Maksimović je primjer čovjeka koji je počeo na najnižem nivou, a sada je prisutan svugdje.
Skupština Opštinskog fudbalskog saveza Modriča, a na prijedlog kluba Vučjak iz Gomionice izabrala je Maksimovića za delegata Skupštine u Područnom fudbalskom savezu Doboj. Na skupštini Područnog saveza izabran je za predsjednika, te za člana Izvršnog odbora tog Saveza. Ista Skupština ga je nominovala i za više nivoe, tako da je Maksimović delegat u Skupštini Fudbalskog saveza Republike Srpske, kao i u Skupštini državnog saveza. Također, član je i Stručne sudijske komisije saveza BiH. U stvarnosti, sve to znači da Maksimović učestvuje u donošenju odluka na svim nivoima.
Maksimović kaže da nema namjeru napuštati niti jednu od ovih funkcija, dok god one nisu u suprotnosti sa statutom.

Međusobna izglasavanja

Primjer iz FS Zeničko-Dobojskog kantona (ZDK) pokazuje kako na nižim nivoima isti ljudi obavljaju gotovo sve funkcije, ali predstavljaju savez i na višim nivoima.

Nurija Čabaravdić, Ivica Ćurić, Safija Mahmić i Zaim Mujezinović predstavljaju fudbalski savez ZDK u Skupštini FS BiH. Čabaravdić, Ćurić i Mujezinović su i članovi Izvršnog odbora FS ZDK, dok je Safija Mahmić generalani sekretar tog Saveza.

Kao skupštinski delegati, oni mogu odlučivati o povjerenju Izvršnom odboru državnog saveza čiji je član Sulejman Čolaković, njihov kolega iz saveza ZDK u kojem obavlja funkciju predsjednika i člana Izvršnog odbora. Osim toga, Čolaković, Mujezinović i Ćurić, kao i većina članova Izvršnog odbora FS ZDK su i delegati u skupštini tog Saveza.

Isti je slučaj i u Fudbalskom Savezu Kantona Sarajevo, gdje Mensud Bašić, inače zamjenik predsjednika fudbalskog kluba Sarajevo, zauzima pozicije u Skupštini i Predsjedništvu, ali je i član Izvršnog odbora državnog Saveza.

Mensud Bašić je zamjenik predsjednika FK Sarajevo i član Izvršnog odbora Saveza. Klubovi se žale na rad Saveza, dok većina ljudi koji imaju funkcije u njemu dolaze upravo iz klubova. Čolaković kaže da ne vidi problem u svemu ovome, jer po starom statutu članovi Izvršnog odbora mogu biti i članovi Skupštine. Međutim, novi statut to ne dozvoljava. Kao da višestruko obavljanje funkcija i mogućnost razmjene glasova nisu dovoljno zbunjujući, javlja se još komplikacija u strukturi saveza. Entitetski savezi su uglavnom uskladili svoje statute sa novim državnim, ali svi kantonalni još nisu, iako su imali obavezu.

Različita tumačenja

Prema novom statutu FS BiH, predsjednik Saveza predsjedava Skupštinom, ali nema pravo da glasa. Međutim, statut Fudbalskog saveza RS ipak dozvoljava da članovi predsjedništva budu i skupštinski delegati koji mogu glasati.
"Bez obzira na tumačenja, za nas je nelogično da neko predsjedava nekim organom, a da nije član", kaže Rodoljub Petković, generalni sekretar Saveza RS. Prema njegovim riječima, mnogi ljudi obavljaju više funkcija, jer nema dovoljno kvalitetnih fudbalskih radnika koji bi ih mogli preuzeti. "Teško je naći ljude koji imaju određeni fudbalski rejting, iskustvo, znanje, pa da onda kažemo - on ne može biti ovdje ako može ondje itd", kaže Petković.

Čolaković kaže da situacija u domaćem fudbalu nije loša kao što se često prikazuje. "To je najzreliji dio tkiva u BiH, u složenoj državi. To je jedini segment življenja koji nema nikakvih problema", kaže Čolaković.

Ivica Barbarić se ne slaže s tim i kaže da problem leži u tome što među ljudima koji vode fudbal ima onih koji tu ne pripadaju.

"Oni su stvorili ovaj sistem koji imamo i njima taj sustav odgovara. To je jako teško promijeniti. Ne vidim zdravih snaga. To je sve nekakvo poltronstvo da bi se došlo do nekih osobnih interesa", kaže Barbarić.

(MONDO)