U Srbiji dvije trećine preminulih umre od bolesti koje je bilo moguće spriječiti.
Stanja od kojih najčešće patimo vezana su za srce, krvne sudove, malignitete, dijabetes i plućne bolesti.
Stručnjaci tvrde da je na zdravstveno stanje građana, pored značajnog starenja populacije, uticala i negativna socijalno-ekonomska kriza u poslednjoj deceniji prošlog vijeka.
Zdravstveni potencijal nacije se istrošio, a uz sve teškoće koje sa sobom nosi tranzicija ne može se brzo očekivati zaustavljanje negativnih pokazatelja zdravlja. U Srbiji godišnje svaki drugi stanovnik umre od bolesti srca i krvnih sudova, a svaki peti od malignih tumora.
Vodeći uzroci umiranja u našoj zemlji gotovo su identični onima u Evropi. Od svih uzroka smrti u Srbiji godišnje umre približno 100.000 ljudi. Hronične nezarazne bolesti čini preko 85 odsto svih uzroka smrti, kako u Srbiji, tako i u zemljama Evropskog regiona.
Više od polovine svih smrtnih slučajeva (56 odsto) jesu bolesti srca i krvnih sudova, a skoro svaka peta umrla osoba (19,9 odsto) bila je žrtva malignog tumora. Od ukupnog broja umrlih kod 3,8 odsto su razlog umiranja bile povrede i trovanja, kod 2,9 odsto komplikacije dijabetesa, kod 2,4 odsto hronična opstruktivna bolest pluća ili astma.
"Tokom poslednje decenije najveći porast u umiranju u Srbiji zabeležen je od malignih tumora i dijabetesa. Pet vodećih uzroka opterećenja bolestima i povredama za muškarce jesu ishemijska bolest srca, šlog, rak pluća, saobraćajni traumatizam i unipolarna depresija. Za žene je to šlog, unipolarna depresija, ishemijska bolest srca, rak dojke i dijabetes", kažu za "Blic" u Institutu za javno zdravlje “Batut”.
Duga izloženost stresu dovela je do porasta mentalnih oboljenja, depresije, ali i porasta srčanih bolesti.
"Stres i te kako utiče i može da doprinese povećanju obolijevanja. On jeste sigurno jedan od faktora rizika, ali nažalost, onaj negativni, koji je kod nas i dugotrajan. Srećan čovek bez egzistencijalnih problema ili problema vraćanja svih mogućih kredita u uslovima kada se gubi posao sigurno je podložan mnogim bolestima, ali i težim formama oboljenja", objašnjava prof dr Petar Seferović, kardiolog u Kliničkom centru Srbije.
Ono što je posebno važno jesu, u stvari, faktori rizika koji utiču na zdravlje stanovnika Srbije i na pojavu određenih oboljenja, a to su pre svega stilovi života. To znači nedovoljna fizička aktivnost, generalno povećana gojaznost populacije, pušenje kao jedan od najvećih i najprepoznatljivijih rizika za zdravlje stanovnika, prije svega za karcionome, kardiovaskularne bolesti i niz drugih hroničnih nezaraznih oboljenja.
Najsmrtonosnije oboljenje današnjice, prema riječima medicinskih stručnjaka, jesu kardiovaskularne bolesti, za šta je jedini lijek prevencija.
"Kardiovaskularne bolesti su najveće i najsmrtonosnije bolesti današnjice, a u Srbiji najveći uzročnici smrtnosti u poslednjih 20 godina. Ranije su se ove bolesti javljale kod osoba starijih od 60, a sada se i oko 30. godine javljaju prvi simptomi. Danas obolevaju i žene, što ranije nije bio slučaj. U Sjedinjenim Američkim Državama u poslednjih 30 godina smanjena je stopa smrtnosti od ovih bolesti za 30 odsto upravo zahvaljujući prevenciji koja je tamo na visokom nivou", objašnjava dr Seferović.
Dr Nevenka Dimitrijević, specijalista u Domu zdravlja Voždovac, kaže da za pojedina oboljenja terapije nisu komplikovane ni skupe, a kada se otkriju na vrijeme, dovode do potpunog izliječenja.
"Naši ljudi su nemarni i nenaviknuti da kontrolišu svoje zdravlje. U Srbiji pet odsto stanovništva oboljelo je od dijabetesa, 17 odsto od štitne žlijezde, a 50 odsto njih ima poremećaj u ishrani", objašnjava dr Dimitrijević.
(MONDO)